Stalinskuju Maskvu zdymali ŭ Minsku 4

«Špijon» — pieršaja ŭdałaja ekranizacyja prozy Barysa Akunina, źmieščanaja ŭ prastoru kinakomiksu. Adzinuju, jakaja dla jaho pasuje.

Maskva, viasna 1941-ha. Juny baksior Jahor Doryn (Daniła Kazłoŭski) u siłu małoj vahi nie topčacca, a chutčej łunaje nad rynham, nie padazrajučy, što za jaho chukami pilna sočać nie tolki zachoplenyja kamsamołki, ale i savieckija kontrvyviedniki.

Mienavita z orhanami, jakija nastojliva prapanujuć maładomu čałavieku papalavać na niamieckaha špijona Vasiera, jamu i pryjdziecca ŭstupić u najbolš ciesnyja znosiny.

Ramantyka skončycca, kali na vačach u Jahora troch čałaviek, nie ŭdajučysia ŭ tonkaści prezumpcyi nievinavataści, utopiać ŭ pałoncy

(i jašče 80 niavinnych — u Maskvie-race). A čałaviek z vusatym i zmanliva nadziejnym tvaram staršaha majora NKVD Akciabrskaha (Fiodar Bandarčuk) sydzie ŭ pierśpiektyvu, zapoźniena paviedamiŭšy, što, kali robiš važny žyćciovy vybar, varta prysłuchoŭvacca da intuicyi, a nie da serca. Serca prosta bijałahičny matorčyk, i šukać dadatkovuju sensavuju nahruzku ŭ jaho bićci — heta prykładna toje samaje, što źviartacca za niejkimi žyćciovymi rekamiendacyjami da vientylatara, jaki mierna šumić, haniajučy pavietra.

Kali nie na sardečnaść (patrabavać takoj ad praduktaŭ rasijskaj masavaj kultury było b nieapraŭdanaj žorstkaściu), dyk choć by na emacyjnaść filihranna skanstrujavanyja akuninskija teksty jakraz niebahatyja. U hetym samaja vytančanaja stylizacyja, napeŭna, i razychodzicca z aryhinałam:

u adroźnieńnie ad postmadernisckich litaraturnych prajektaŭ, u niedaskanałych, ale vialikich «Troch muškiecioraŭ» Dziuma, dy choć i ŭ Pikula, z skaračeńniami sardečnaj ciahlicy ŭsio ŭ paradku.

Zališniaje strymanaść materyjału, mahčyma, jakraz i tłumačyć prablemy z papiarednimi ekranizacyjami Akunina, jakija nijak nie nazavieš ŭdałymi.

Uličyŭšy dośvied papiarednikaŭ, režysior-debiutant Alaksiej Andryjanaŭ nie sprabuje pachukać na ledziany ŭzor matematyčna-razumovaj aŭtarskaha tekstu, kab dadać jamu padabienstva da žyćcia, a źmiaščaje akuninskuju prozu tudy, dzie samaje joj miesca. A mienavita, u chadulna-prynaležny pamierłamu śviet kinakomiksu, dzie realizmu nichto nie prahnie, kociki rochkajuć, śvinki miaŭkajuć, a demanstracyja naturalnych prajaŭ žyćcia vyklikaje padazreńni.

Samy

hałoŭny śpiecefiekt ŭ karcinie — heta Maskva tych hadoŭ, źniataja ŭ Minsku

.

Nieba aruć vieličnyja dyryžabli. Da ich ciahnucca nie tolki vysotnyja damy (u realnaści jany buduć pabudavanyja tolki paśla vajny), ale i ŭpryhožany hihanckim Leninam 400-mietrovy Pałac Savietaŭ, jaki tak i zastaŭsia ŭ prajekcie. Pa pustavatych centralnych praśpiektach śpiašajucca dvuchpaviarchovyja tralejbusy. Horad našpihavany kamierami videanazirańnia — realna dziejnymi, a nie butaforskimi, paviešanymi dziela adkatu i hałački.

U hetym dziŭnym śviecie dziejucca adpaviedna dziŭnyja spravy. Andryjanaŭ prajhraje amal usie avanturnyja pavaroty siužetu «špijonskaha ramana», uklučna z vypuščanaj z aŭtaručki snajpierskaj kulaj — jana, pierš, čym dramatyčna pacelić u čyrvonuju zorku ŭ kabiniecie Pravadyra, sprabuje padraŭniać tamu vusy.

Hitler pyrskaje ślinaj u śludzianoje akienca dapatopnaha skajpa.

Ź ciemry śvieciać žoŭtymi zrenkami, jak u kata-terminatara, akulary elektronnaha binokla načnoha bačańnia…

Na vychadzie Jahorka Doryn suchoj pajkaj atrymlivaje asabistaje ščaście. Hety tłusty dramaturhičny štrych, supiarečny i ramanu, i łohicy, psuje ŭ cełym pryjemnyja ŭražańni ad dobra skrojenaha «Špijona».

Rasiejskija błakbastary, moža, i stali lepiej zdymacca, adnak ŭjaŭleńni pra idealnuju dramaturhiju ŭ pradziusaraŭ zastalisia z časoŭ «Miesca sustrečy źmianić nielha».

Ramanist miarkuje, a zakazčyk-dziaržtelekanał kiruje.

Hieroja, rasčaravanaha i vypalenaha zsiaredziny, biez kantrolnaha finalnaha pacałunku z uładaj, jak u «Stackim savietniku», abo ź dziaŭčynaj Nadziaj, jak u «Špijonu», nichto z kadra prosta tak nie vypuścić.

Gazeta.ru

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH