Adzin z redkich zdymkaŭ, na jakim jość słavutaja pijanistka. Śniadanak u A. Čuminaj u honar Maskoŭskaha Mastackaha Teatra. Izabeła Vianhierava — krajniaja sprava, siadzić za stałom.
Biełaruskaja zamla nastolki ščodraja na talenty, što časam my zabyvajem vydatnych ludziej krainy, jakich z udziačnaściu pomnić śviet. Jaskravy prykład — siamja Vianhieravych, što žyła ŭ druhoj pałovie XIX stahodździa ŭ Minsku.
Narodžanyja ŭ impieryi, hetyja vysokaadukavanyja ludzi słužyli rasijskaj kultury, jakaja daminavała. Možna tolki ŭjavić, jakuju nieacennuju karyść prynieśli b kultury nacyjanalnaj. Kali b inšy čas.
Baćka, Apanas Vianhieraŭ, byŭ biźniesoŭcam i hramadskim dziejačam, dyrektaram Minskaha kamiercyjnaha banka. Jaho žonka Paŭlina Vianhierava, dačka habrejskaha fiłosafa Jahudy Epštejna, — piśmieńnica, aŭtar knihi «Uspaminy babuli», jakaja i siońnia źjaŭlajecca nastolnaj dla tych, chto vyvučaje kulturu biełaruskaha miastečka.
Ich starejšy syn Siamion Vianhieraŭ (1855, Minsk — 1920, Pietrahrad) — litaraturaznaŭca i encykłapiedyst, prafiesar Sankt‑Pieciarburhskaha ŭniviersiteta. Jon byŭ redaktaram litaraturnaha adździeła słoŭnika Brakhaŭza i Efrona, vydaŭcom pieršaj u Rasii «Biblijateki vialikich piśmieńnikaŭ» i zasnavalnikam Puškinskaha sieminaryja, u jakim vyhadavalisia Hanna Achmatava, Mikałaj Humiloŭ i Vosip Mandelštam.
Jaho siastra Zinaida Vianhierava (1867, Minsk — 1941, Ńju‑Jork) padčas žyćcia ŭ Sankt‑Pieciarburhu pravodziła litaraturny sałon, dzie źbiralisia intelektuały z koła hetak zvanych bohašukalnikaŭ. Talenavitaja pierakładčyca, jana paznajomiła rasijskamoŭnych čytačoŭ z tvorami Hamsuna, Mieterlinka, Šou, a anhłamoŭnych čytačoŭ — z ramanami Tałstoha.
Ale najbolš prasłaviłasia małodšaja z hetaj siamji — pijanistka i piedahoh Izabeła Vianhierava (1877, Minsk — 1956, Ńju‑Jork).
Pierad tym jak raspačać bliskučuju suśvietnuju karjeru, jana vučyłasia ŭ Minsku, a potym ŭ Vienie ŭ słavutaha fartepijannaha piedahoha Teadora Lešatyckaha. Kab trapić u jaho kłas, treba byŭ nie tolki talent, ale i mocny prafiesijny fundamient, zakładzieny ŭ rańnim dziacinstvie. A značycca, śćvierdžańni pra toje, što ŭ darevalucyjnaj Biełarusi nie było muzyčnaj adukacyi, — mif, stvorany kałanizatarami.
Aprača kancertnaj dziejnaści, Izabeła Vianhierava z 1907 hoda vykładała u Sankt‑Pieciarburhskaj kansiervatoryi i chutka nabyła nadzvyčajny piedahahičny aŭtarytet. U 1920 hodzie jana emihravała ŭ ZŠA, a ŭ 1924 hodzie zaniała pasadu prafiesara ŭ novastvoranym Instytucie Kiortysa. Dziakujučy aŭtarytetu madam Vianhieravaj abo prosta Madam, jak nazyvali jaje ŭ ZŠA,
hetaja ŭstanova nieŭzabavie stała adnoj z najbolš słavutych kansiervatoryj u śviecie.
Piedahahičnaja sistema Vianhieravaj znajšła adlustravańnie ŭ mnostvie knih. Z vučniami Madam była strohaja da žorstkaści. Navat stałyja muzykanty, trapiŭšy ŭ jaje kłas, musili spačatku rabić ciažkija i balučyja praktykavańni dla ruk i tolki potym pierachodzili da sapraŭdnych artystyčnych zadač.
Jaje słavuty vučań Leanard Biernstajn nazyvaŭ jaje «The Beloved Tyranna» — ulubionaja tyranša.
Nie zvykłyja da takoha abychodžańnia amierykancy nie vytrymlivali jaje viečnaj łajanki i kidańnia kresłami. Naprykład, Van Kłajbiern ad jaje chutka ŭciok.
Zatoje talenavityja junaki z emihranckich siemjaŭ pačuvalisia ŭ jaje kłasie jak ryba ŭ vadzie. Mnohija ź ich — Biernstajn, Barbier, Fos, Hrafman — stali vydatnymi muzykantami. Jany viedali, što za pierfiekcyjanizmam i nieciarpimaściu Vianhieravaj chavałasia vysakarodnaja natura.
Padčas Vialikaj depresii jana na ceły hod admoviłasia ad piedahahičnych zarobkaŭ.
Ad kancertnaj dziejnaści jana adyšła jašče pry kancy 1920‑ch.
Na žal, mastactva Vianhieravaj jak pijanistki nie zachavałasia navat u hramzapisie. Jana nie dazvalała siabie fatahrafavać, nie davała intervju. Jaje fota nastolki doraha kaštujuć, što ŭ internet‑kramach nie publikujuć vokładki knih ź jaje vyjavaj. Adziny rodny dla jaje čałaviek — muzykaznaŭca i dyryžor Nikałas Słanimski — pamior u 1995 hodzie. Astatniaj nadziejaj zdabyć źviestki pra Vianhieravu zastajucca minskija archivy. Kali, narešcie, niechta tudy dabiarecca.
