Miesca, dzie była šylda, pryśviečanaja Kaściušku. Krynica: Facebook / Ales Kirkevicz
Šylda raźmiaščałasia źleva ad centralnaha ŭvachodu ŭ Novy zamak i była pryśviečana padziejam paŭstańnia 1794 hoda. Tady ŭ zamku pracavała Paŭstanckaja paradkavaja kamisija, byŭ tam i kiraŭnik paŭstancaŭ Tadevuš Kaściuška. 30 kastryčnika 1794 hoda jon pravioŭ u karaleŭskim pałacy naradu z kiraŭnikami paŭstanckich atradaŭ Vialikaha Kniastva Litoŭskaha.
Šylda, pryśviečanaja Kaściušku, była ŭstalavanaja ŭ 1994 hodzie. Sa ściany zamka jaje źniali ŭ siaredzinie krasavika — tydzień-paŭtara tamu.
Tak vyhladała miemaryjalnaja šylda. Fota: vedi.by
Heta ŭžo nie pieršy vypadak, kali ŭ Hrodnie zdymajuć pamiatnyja znaki hierojam biełaruskaj historyi, jakija pa tych ci inšych pryčynach nialubyja prarasijskim dziejačam.
Tak, letam 2023 hoda prarasijskaja aktyvistka z Hrodna Volha Bondarava chvaliłasia, što prasiła Hrodzienski harvykankam prybrać sa śpisu znakavych dla Hrodna ludziej u Centralizavanaj biblijatečnaj sistemie Hrodna Kastusia Kalinoŭskaha, a paśla i Tadevuša Kaściušku. Pieršaha jana nazvała «polskim terarystam», druhoha — «zmaharom za Polšču suprać Rasii». Pry hetym kulturu jana nazyvała vyklučna «kulturkaj». Abiedźvie zhadki źnikli z sajta CBS litaralna za paru dzion.
11 lipienia 2023 hoda z terytoryi hrodzienskaha čyhunačnaha vakzała prybrali 30-hadovy pamiatny znak paŭstancam 1863 hoda. Jaho zamianili na pamiatnuju šyldu savieckim partyzanam. Tady Bondarava taksama chvaliłasia, što spryčyniłasia da źniknieńnia znaka. Paźniej stała viadoma, što pamiatny znak demantavali supracoŭniki Hrodzienskaj haradskoj žyllova-kamunalnaj haspadarki, a hrodzienskija čynoŭniki śćviardžali, što ničoha pra heta nie viedajuć.
Ciapier pamiać pra Tadevuša Kaściušku zachoŭvajecca ŭ hrodzienskim kafiedralnym kaściole Śviatoha Francyska Ksavieryja: tam raźmieščany dźvie miemaryjalnyja šyldy. Tablička z nadpisam pa-polsku 1917 hoda ŭstalavanaja da sotaj hadaviny z dnia jaho śmierci. Jašče adna ŭstalavanaja ŭ 2017 hodzie źleva ad hałoŭnaha ałtara kaścioła. Jana zroblena z admysłovaha škła i maje nadpisy na biełaruskaj, polskaj i anhlijskaj movach: «1817—2017. Tadevušu Kaściušku — udziačnyja naščadki».
Čytajcie taksama:
Z Kamianieckaj viežy prybrali Pahoniu
«Chtości za joj staić». Čamu čynoŭniki słuchajucca Bondaravu
