Kałaž: «Naša Niva»
Jadzierny dysanans pamiž Rasijaj i Łukašenkam
Łukašenka havoryć pra jadziernuju zbroju jak pra svaju ŭłasnaść i nazyvaje Biełaruś krainaj, jakaja vałodaje joju. «Naŭrad ci chtości zachoča vajavać suprać krainy, u jakoj jość takaja zbroja (…) Nie daj boh, mnie daviadziecca prymać rašeńnie na vykarystańnie hetaj zbroi», — adznačyŭ Łukašenka.
U toj ža čas u Maskvie padkreślivajuć, što jadziernaja zbroja nie pieradajecca Biełarusi, a tolki raźmiaščajecca na terytoryi našaj krainy. Kantrol i rašeńnie ab užyvańni zastajecca za Maskvoj. I maksimum, na što moža raźličvać Minsk, dyk heta vykarystańnie biełaruskimi vajskoŭcami zbroi masavaha źniščeńnia pad rasijskim kamandavańniem.
Roźnica dla takoha adčuvalnaha pytańnia istotnaja.
Kažučy prostaj movaj, rasijanie ličać siabie kimści nakštałt baćkoŭ na darozie, jakija dajuć maleńkamu dziciaci patrymacca za rul. U toj čas jak Łukašenka ličyć siabie kiroŭcam aŭtamabila.
Čamu tak atrymlivajecca i niaŭžo dyktatary nie zmahli damovicca?
Ujaŭlajecca, što baki prosta hladziać na hetaje pytańnie krychu z roznych pierśpiektyŭ.
Dla rasijan bolš značnuju, čym dla łukašystaŭ, rolu maje Damova ab nieraspaŭsiudžańni jadziernaj zbroi, jakaja pramym tekstam zabaraniaje dziaržavam pieradavać ci prymać hetuju zbroju ci jadziernyja vybuchovyja pryłady jak naŭprost, tak i ŭskosna.
Biezumoŭna, Rasija jak zaŭsiody hruba parušaje mižnarodnaje prava, bo z pryčyny dastupnaści taktyčnaj jadziernaj zbroi ŭ Łukašenki ŭsio ž źjaŭlajecca peŭny dostup da knopki. Adnak adnačasova Maskva sprabuje prykrycca rytorykaj, zastajučysia niby ŭ ramkach mižnarodnych pravił i pryncypaŭ AAN, jakija, darečy, jaje niamała abaraniajuć, jak krainu — siabra Rady Biaśpieki z pravam vieta.
Łukašenka i Pucin u śniežni 2022 hoda. Fota: Contributor / Getty Images
Taksama i zajavy Łukašenki, što za im zaraz jadziernaja knopka, vidać, zroblenyja nie pa jaho dušeŭnaj prastacie. Vyhladaje heta jak adna ź jaho prapanoŭ rasijanam, dzie im jość nad čym padumać, bo kali «dostup da knopki» budzie ŭ abodvuch partnioraŭ, to jany razam buduć nieści adkaznaść jak za eskałacyju ŭ rehijonie, tak i ŭ vypadku prymianieńnia jadziernaj zbroi. I Łukašenka, znoŭ i znoŭ pasyłajučy sihnał da nie asabliva schilnaj na padarunki Maskvie, uśviedamlaje, što hetaja prapanova joj cikavaja. I jorš kalučy, ale i juška smačnaja.
Čamu Łukašenka navučyŭsia ŭ Kastra
Jadziernaja zbroja patrebnaja Łukašenku dla jaho ŭłasnych palityčnych metaŭ.
Łukašenka, jaki paśpieŭ jašče asabista pierasiekčysia z dyktataram Kuby Fidelem Kastra, razumieje i niekatoryja vysnovy z Karybskaha kryzisu 1962 hoda.
Pa-pieršaje, žadańnie Łukašenki daciahnucca sinimi palcami i da jadziernaj knopki — heta imknieńnie ŭzmacnić svaju asabistuju rolu ŭ rehijonie (nie varta jaje błytać ź intaresami Biełarusi).
U 1962-m Vašynhton i Maskva damovilisia ab vyrašeńni kryzisu nad hałovami kubincaŭ. Kastra heta pryviało ŭ lutaść, daŭšy jamu padstavu abvinavacić svaich savieckich apiekunoŭ u zdradzie. U Kastra nie było nijakaha kantrolu nad savieckimi rakietami. I paśla ich vyvadu z Kuby jon zastaŭsia z pustymi rukami.
Pa-druhoje, i pra heta Łukašenka kaža prama, jon spadziajecca, jak i ŭ vypadku z Kubaj, vytarhavać niedatykalnaść svajho režymu i zachavańnia stvoranaj im palityčnaj sistemy paśla jaho śmierci.
Pa-treciaje, chvalba jadziernaj zbrojaj abumoŭlenaja banalnymi intaresami Łukašenki va ŭnutranaj palitycy. Dla kahości jon dasyłaje sihnał, što mienavita jon, a nie Pucin, haspadar u domie. A kahości sprabuje pazbavić usialakich nadziej na narmalnuju budučyniu, pierakanaŭšy, što sistema łukašyzmu ŭ Biełarusi — nazaŭždy.
Jak budzie vyhladać rašeńnie ab prymianieńni jadziernaj zbroi
Nakolki Łukašenka zmoža kantralavać rasijskuju jadziernuju zbroju? I jak naohuł budzie vyhladać pryniaćcie rašeńnia ab jaje prymianieńni?
Na žal, adkrytaj infarmacyi vielmi mała. Pra łancužok pryniaćcia rašeńnia ab prymianieńni taktyčnaj jadziernaj zbroi viadoma mienš, čym ab stratehičnaj. Ličycca tolki, što ŭ ciapierašniaj Rasii ŭ paraŭnańni z SSSR jano stała mienš centralizavanym — niepasrednaje rašeńnie prymajuć kamandujučyja vojskami.
Nižej vykładzienaja prykładnaja sproba ŭznavić łancuh pryniaćcia rašeńnia ab prymianieńni taktyčnaj jadziernaj zbroi.
1. Prezident Rasii Uładzimir Pucin na padstavie ŭłasnych vysnoŭ daje «zialonaje śviatło» vojskam na prymianieńnie taktyčnaj jadziernaj zbroi. Usio heta apraŭdvajecca isnavańniem «pahrozy dziaržavie».
2. Dazvoł pastupaje ŭ Ministerstva abarony Rasii i adtul u jaho strukturnaje padraździaleńnie — Hienieralny štab Uzbrojenych sił Rasii. Ad Šajhu da Hierasimava.
3. Hienieralny štab US RF zadziejničaje kamandavańnie vojskaŭ. U biełaruskim vypadku razmova idzie taksama pra kamandavańnie Rehijanalnaj hrupoŭki vojskaŭ Biełarusi i Rasii, razhornutaj zahadam A. Łukašenki 10 kastryčnika 2022 hoda.
Ministry abarony Biełarusi i Rasii Chrenin i Šajhu, 2021 hod. Fota: Mil.ru
Klučavyja piersanalii tut:
V. Hierasimaŭ — načalnik Hienštaba US RF i kamandujučy hrupaj vojskaŭ SVA;
A. Salukoŭ — namieśnik V. Hierasimava, jaki adkazvaje za paŭnočny napramak u SVA;
A. Matoŭnikaŭ — słynny pałkavodziec, kamandujučy RHV Biełarusi i Rasii.
4. Na ŭzroŭni Hienštaba — kamandavańnie hrupaj vojskaŭ pa praviadzieńni SVA rychtuje zahad ab prymianieńni taktyčnaj jadziernaj zbroi. Zaćviardžajecca miesca i charaktar udaru.
Hety etap nie moža prachodzić biez upłyvu biełaruskaha boku — Ministerstva abarony, Hienieralnaha štaba US Biełarusi, vojskaŭ VPS i SPA.
Źjaŭlajucca fihury V. Chrenina, V. Huleviča, I. Hołuba.
5. Aformleny zahad pastupaje ŭ 12-je hałoŭnaje ŭpraŭleńnie Ministerstva abarony Rasii, u rukach jakoha znachodzicca ŭsia taktyčnaja jadziernaja zbroja.
6. Adtul zahad idzie ŭ centralnyja bazy zachoŭvańnia, dzie znachodzicca sama jadziernaja zbroja. Usiaho ŭ Rasii 12 takich arsienałaŭ. Mahčyma, biełaruski stanie 13-m, ale pakul ciažka skazać, jak heta budzie.
Na hetych arsienałach idzie techničnaja padrychtoŭka: raspakoŭvańnie, vydača, jadzierny snarad dałučajuć da nośbitaŭ i h. d.
7. Biełaruskija vajskoŭcy nanosiać udar. Adbycca heta moža jak ź ziamli, tak i z samalotaŭ — jany dla hetaha prajšli adpaviednuju padrychtoŭku.
Viedajučy, jak u takich vypadkach prymajucca rašeńni, treba čakać, što ŭsie biurakratyčnyja i padrychtoŭčyja pracedury projduć zahadzia. U takim vypadku z momantu, jak Pucin daść «zialonaje śviatło», i da naniasieńnia ŭdaru mohuć prajści chviliny.
U adroźnieńnie ad stratehičnych sił, taktyčnaja jadziernaja zbroja prymianiajecca davoli chutka, faktyčna na ŭzroŭni vajskovaha kamandavańnia. Usio heta navodzić na dumku, što Pucin moža prosta dać Łukašenku «dazvoł» na prymianieńnie jadziernaj zbroi, tady byccam usia brudnaja praca budzie ŭskładziena na sajuźnika.
Imaviernaść prymianieńnia
Mahčymaść prymianieńnia Rasijaj i Łukašenkam jadziernaj zbroi padzialiła mierkavańni na dva łahiery. Adnyja ličać, što takoha nie budzie i heta nie pryniasie Pucinu nijakaj vyhady. Druhija ŭvažajuć takoje staŭleńnie za paturańnie ahresaru.
Tak ci inakš surazmoŭcy «Našaj Nivy» adznačajuć, što mahčymaść raźmiaščeńnia ŭ Biełarusi rasijskaj jadziernaj zbroi nikoli nie była sakretam i abmiarkoŭvałasia ekśpiertami zadoŭha da vajny Rasii suprać Ukrainy. Bolš za toje, padrychtoŭka da hetaha abjektaŭ i vydzialeńnie dadatkovych biudžetnych srodkaŭ pačałasia ŭ kancy 2020 hoda, to-bok kali na vulicach Biełarusi jašče padaŭlali narodnyja pratesty suprać skradzienych vybaraŭ.
I mahčymaść vykarystańnia albo Pucinym, albo Łukašenkam jadziernaj zbroi vyklučać nielha.
Pa-pieršaje, maralny, psichałahičny i ideałahičny ŭzrovień hetych ludziej daŭno nie vyklikaje nijakich sumnievaŭ. Jon paćviardžajecca ich spravami i ŭ Biełarusi, i ŭ Rasii, i va Ukrainie i daŭno prajšoŭ punkt niezvarotu. Spadziavacca na ich dobryja namiery aznačaje zajmacca samapadmanam.
Pa-druhoje, sučasnyja rasijskija vajskovyja tearetyki, u adroźnieńnie ad časoŭ SSSR, ličać jadziernuju zbroju dziejnym kanceptam, pryčym davoli efiektyŭnym jak dla viadzieńnia vajny, tak i dla naniasieńnia papieradžalnaha ŭdaru. Navukovyja raspracoŭki ab efiektyŭnaści takich mietadaŭ vajny vialisia ŭ Rasii jašče ŭ kancy 1990-ch hh.
Pa-treciaje, stanovišča ŭ halinie jadziernaj biaśpieki siońnia horšaje, čym u časy chałodnaj vojny. Tady pamiž SSSR i ZŠA navat u samyja zmročnyja dni dziejničała niehałosnaja kaardynacyja pa «składanych vypadkach» jadziernaha charaktaru, pra jakuju kazaŭ jašče Andrej Hramyka. Siońnia jaje niama.
Pa-čaćviortaje, niahledziačy na toje, što baraćba Rasii z Ukrainaj zastajecca łakalnym kanfliktam, pa svaich maštabach jon užo supastaŭny z Druhoj suśvietnaj vajnoj. Takich vialikich vojnaŭ Maskva z tych časoŭ nie viała. I padobna, akramia jadziernaj zbroi, u jaje nie zastałosia inšych sposabaŭ, jakija mohuć schilić šali vajny na svoj bok.
Achviaravać krainaj
Va ŭsioj hetaj jadziernaj historyi jość jašče adzin žachlivy bok. U intervju kanału «Rośsija» Łukašenka paskardziŭsia, što źjaŭlaŭsia i źjaŭlajecca dla stvoranych im ža hieapalityčnych apanientaŭ «mišeńniu». Paśla ž raźmiaščeńnia jadziernaj zbroi «mišeńniu» buduć i biełarusy.
U pryvatnaści, u Atłantyčnaj radzie Styvien Pajfier i Uijalm Pery adznačajuć: «NATA mahło b paličyć nieadkładny ŭdar pa terytoryi Rasii zanadta eskałacyjnym. Jak achviara napadu Rasii (…) Ukraina taksama budzie vyklučanaja. Zastajecca Biełaruś. A. Łukašenka dazvoliŭ rasijanam raźmiaścić na svajoj terytoryi mnostva vajskovych abjektaŭ (…) Łukašenka moža vyjavić, što ŭciahnuŭ Biełaruś u niešta značna bolšaje, čym jon raźličvaŭ».
Pry hetym biełaruskaje hramadstva, jak pakazvajuć apytańni, zastajecca praciŭnikam jak vajny z Ukrainaj, tak i raźmiaščeńnia na svajoj terytoryi jadziernaj zbroi.
I kali dojdzie da jadziernaj vajny, to situacyja moža skłaścisia pa-roznamu. Pucin, moža, i zabiare Łukašenku i jahonuju siamju ŭ adzin sa svaich bunkieraŭ na Urale, ale jaho atačeńniu i prapahandystam u «kaŭčehu» naŭrad ci znojdziecca miesca.
U hetym hałoŭnaje adroźnieńnie situacyi Kuby i Biełarusi: kali Kastra byŭ hatovy achviaravać kubincami dziela pieramohi sacyjalizmu, to Łukašenka biełarusami — biez asablivaj mety.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»
