U Homieli źbirajucca budavać darohu — Uschodni abychod horada. Na sajcie miascovaha Upraŭleńnia kamunalnaha budaŭnictva apublikavali spravazdaču ab acency ŭździejańnia na navakolnaje asiarodździe. U hetaj spravazdačy vyjavilisia važnyja fakty.
Arhanizacyja «Ekadom» zaŭvažyła, što na schiemie ŭ lesie ŭzdoŭž Čarnihaŭskaj trasy abaznačanyja nie tolki miescy masavych pachavańniaŭ sałdat, jakija abaraniali Homiel u 1941 hodzie, ale i dźvie brackija mahiły achviar stalinskich represij 1937 hoda.
Skrynšot sa spravazdačy
Da spravazdačy prykładzieny taksama list ad Biełniiphradabudaŭnictva (jon datavany 20 studzienia 2022 hoda), dzie havorycca, što na terytoryi na poŭdzień ad Novabielicy «mahčyma, majucca šmatlikija niaŭličanyja pachavańni pieršaj pałovy XX stahodździa — achviar palityčnych represij 1930-ch hadoŭ i źniščanych 19-22 žniŭnia 1941 hoda čaściej Čyrvonaj armii, jakaja abaraniała Homiel ad vojsk niamiecka-fašysckich zachopnikaŭ».
Schiema masavych pachavańniaŭ, składzienaja historykam Jaŭhienam Malikavym. Na joj abaznačanyja nie dva, a try miescy, dzie mohuć być pachavanyja achviary stalinskich represij. Hetaja schiema taksama apublikavanaja ŭ dadatku da aficyjnaj spravazdačy.
Jak piša vydańnie «Fłahštok» letaś na adnym z hetych miescaŭ pachavańniaŭ (što znachodzicca zachodniej) prakuratura inicyjavała raskopki. Pa vynikach orhany zajavili, što ŭ mahiłach znachodziacca achviary nacystaŭ. U 2022 hodzie miascovyja ŭłady prapanavali pastavić pomnik «hienacydu biełaruskaha naroda» ŭ miescy praviadzieńnia raskopak.
Adnak kali pobač z hetym miescam prachodzili raskopki ŭ 1995 hodzie, z pryciahnieńniem historykaŭ i archieołahaŭ, vyniki byli inšyja. Tady orhany paćviardžali, što tam pachavanyja ludzi, rasstralanyja NKVD u kastryčniku-listapadzie 1937 hoda. Pa ŭspaminach žycharoŭ, u hetaj miascovaści (Ščakatoŭskim lesie) byli rasstreły ŭ 30-ja hady.
Cikava, što paśla taho, jak infarmacyja pra spravazdaču trapiła ŭ ŚMI, čynoŭniki stali aburacca ŭ bok prajekciroŭščykaŭ (heta byli śpiecyjalisty ź Minska), adznačaje «Fłahštok».
U praŭładnym pabliku «Hovorit Homiel Homielŝina», jaki pad nikam Hejter mierkavana viadzie ideołah Homielskaha abłvykankama Dźmitryj Isačanka, zajaŭlałasia, što «ludzi majuć ułaścivaść pamylacca, asabliva prajekciroŭščyki, asabliva nie miascovyja».
Skrynšot apublikavaŭ «Fłahštok»
A prapahandyst Stanisłaŭ Hałkoŭski ŭ haziecie harvykankama «Homielskija viedamaści» staŭ dakazvać, što rasstreły 30-ch — drobiaź.
«Represii trydcatych u Homieli akazalisia kroplaj u mory ŭ paraŭnańni z nacysckaj kryvavaj vakchanalijaj», — napisaŭ joj.
I dadaŭ pafasnyja słovy pra toje, što «źbiehłyja hramadzianie» dyskredytujuć podźvih naroda ŭ Vialikaj Ajčynnaj vajnie.
I jak by tam nie napružvalicś pamahatyja satany.