Razburany dom u Kijevie. Fota: AP
Pačynajem padborku ź vierša, jaki napisany za dva dni da pačatku vajennych dziejańniaŭ:
Nasta Kudasava
***
Prosta nabycca, nahavarycca
z polem julovym, pakul
konik zialony hraje na skrypcy
soła zamovy ad kul…
Tut, dzie nianaviść bliskaje džałam,
dzie raskašuje imhła,
pamiataj, ja da skonu kryčała
im pra luboŭ, jak mahła!
…Prosta nabycca tut, našaptacca
ź vierasam, mocham, sasnoj,
kinucca ŭ nohi błazancy-ptašcy
notaj apošniaj — skraznoj…
Tut, dzie ŭčarnieli ŭ hrazkim razdrai
soniečnych promniaŭ lini,
Hospadzie, tolki rozumu daj im!
I ciepłyni, ciepłyni…
Nadzieja Hareckaja
«Tak atrymałasia, što ŭ apošni mirny dzień ja napisała vierš pra vajnu, dumajučy, što jana małavierahodnaja»:
Vajnoj napradvieśni pupyški stralajuć,
Irvucca šynieli zimovaha snu.
Zastyłuju hlebu znutry pracinajuć
Parostki naciataha mžoj murahu.
Źbirajucca vojski ptušynych čarodaŭ,
I źviery mianiajuć stary kamuflaž.
Kryčyć niaŭmolna hleba ŭ rodach,
Brujami kryvić jaje rezany ciaž.
Hrukočuć raskatami kryhi na rekach,
I płačuć lipkaj žyvicaj bary.
Čuvajcie! Viasna ź miačom, u daśpiechach
Rušyć! Niasie pieramožny nam Kryk.
Vučanica starejšych kłasaŭ ź Minska (ananimna)
Vy čujecie našaj krainy
Daloka nie pieršy stohn.
U vočy narod zajaŭlaje:
Idzicie von!
Kryčyć vam prostyja rečy
Brest, Viciebsk, Rasony i Pinsk —
Nie kinuli ludzi piarečyć!
Nie zhas jašče soniejka dysk.
I Biełaruś nie maŭčyć —
Paŭstanie suprać vajny,
Bo nas nie zatknuć, nie spynić.
My — mirnaj krainy syny.
My marym kachać i vučycca,
Letam biehčy kudyś na pahon.
Ad vioski i da stalicy
Kryčym vam: Idzicie von!
27.02.2022
Aleś Minaŭ
praŭda — nia busieł u abłokach
nia słova z tysiačy słoŭ
praŭda — nia ciša navokał
maŭklivaje zhody raboŭ
praŭda — to hodnaść i vola
nasupierak ciemry načy
praŭda — to ŭkrainskaja zbroja
nakanavanaja pieramahčy
27.02.2022
Nina Listota
Kali lacieli rakiety,
My macniej abdymali svaich kachanych,
U dumkach nie adpuskali ich na pryzyvy,
Varyli barščy i śpiavali pieśni im.
Kali lacieli rakiety,
My dumali, što heta mietearytny doždž,
Pryciskalisia da ziamli, zakryvali hałovy i vušy
I vusnami šyroka hłytali pavietra zornaje.
My sami byli jak balistyčnyja rakiety,
Jak śvincovyja kuli, jak napiatyja łuki prodkaŭ.
My zaradžanyja byli ślaźmi i horam,
My niamieli ad žachu, u nas mleli palcy.
I čajki biełyja zdavalisia vypadkovymi strełami.
Ale nasamreč stralali
za tym vaknom,
la jakoha stajała
kałyska dziciaci.
I pa brukavancy staroha horada
Z rykańniem jechali tanki.
I ŭsie Makdonaldsy začynilisia
Ŭ cełaj krainie…
Dobra, što heta tolki son!..
A nie. Nie son.
25.02.2022
Dzianis Špironak
Mieraju čas cyharetami —
5 chvilin na bałkonie,
10 chvilin na vulicy:
Pieradyška, miera biaśpieki na śviežym pavietry,
Dumki zachraśli ŭ pałonie,
Rečaisnaściu stała biazhłuździca.
Mieraju čas navinami —
Prabiehčy vačyma — 10 chvilin,
A ŭčytvajusia hadzinami,
Chacieŭ by zastacca biaźvinnym
I adčuvać, što taki nie adzin…
Chto biaźvinny, to pluńcie ŭ śpinu mnie.
Čas admiaraju soramam,
Za «svaich» było tydniami soramna,
Nie za svaich hadami
Tolki b kab mieŭ kroplu honaru
To darabiŭ by, dabiŭ, a nie pakorliva
Sam apuściŭšy vočy, razvodziŭ rukami
Mieraju čas maŭčańniem —
Siekunda žyvym,
Chvilina maŭčańnia zahinułym
Bolej maŭčać nie ŭ stanie,
Ja havaru, ja kryču i nie spyniusia ni pierad čym
Ni pierad bojaźziu krataŭ, ni pierad mahiłaju.
26.02.2022
Usievaład Ścieburaka
Vykłaŭ u Fejsbuku svoj stary vierš 2020 hoda z podpisam «pryśviačajecca hierojam našych dzion»:
***
Raboŭ nie čakajuć u rai
Raboŭ čakajuć pakuty.
Nie rabstvu toj vas vučyŭ,
chto byŭ da kryža prykuty.
Raboŭ nie ŭšanujuć u rai.
U rabstvie niama hierojstva.
Tam rospačy pa krai
i lozy zhryzotaŭ hojstryja.
Raboŭ nie ŭspomniać paśla
na tryźnie ŭzhadajuć śmiełych
im budzie lahčej ziamla
ad pioraŭ aniolskich biełych.
Raby nie pakinuć śled
na hetych šlachach adviečnych.
Im nie adhukniecca suśviet
i zory na šlachu mlečnym.
Darja Bialkievič
Taksama pryhadvaje svoj stary, ale aktualny vierš:
Radzimu nie abirajuć,
In God and bulba we trust.
Radzimu nie adbirajuć,
Another one bites the dust.
Where there is life there is hope,
Intehracyja jeść zachop.
Can you make
biełaruski hien
great again?
Vaš «sajuz»
nakryecca tazam
albo karytam:
London is the capital
of Great Britain.
Nie pieratvorycca
moj narod u «tołpu»:
Tin — prosta blašanka
z prystaŭkaj «roo».
Andrej Chadanovič
Publikuje svoj pierakład vierša ŭkrainca Siarhieja Žadana jašče 2014 hoda:
Pakul u tabie žyvie tvaja praha,
pakul ciabie trymajecca viera,
i sonca płyvie z dakładnaściu ptacha,
i čas kradziecca ź pilnaściu źviera.
Kraj lichamanić vakzalnaj abłavaj.
Ciopłyja ruki i ŭ śniežań darohi.
Radzima balić pierabitaju łapaj
ščaniaci, što rviecca z načnoje abłohi.
Irvisia, irvisia z nočy j tumanu,
vyhryzaj rospač, šukaj nadzieju.
Ja paśla budu lekavać tvaju ranu,
nakolki zmahu, nakolki paśpieju.
Ja potym usio zrazumieju i ŭbaču,
jak tolki vyrvusia razam z taboju, —
usiu tvaju biesprytulnaść sabačuju,
dziciačuju vieru z darosłaj žurboju.
Pakiń ni z čym ich podłuju vartu,
abminaj ich padstupnyja pastki.
Varta bicca i ŭstavać varta,
navat kali znoŭ pryjdziecca ŭpaści.
Zorki majuć visieć nad taboju
ci razryvacca pad niebaschiłam.
Serca pavinna razam kryvioju
nieści žyćcio kapilaram i žyłam.
Kostki majuć mocna zrastacca.
Šnary pavinny dadać nam złości.
Štości z taboju pavinna stacca.
Štości ŭžo stałasia j staniecca štości.
Pakul ty ŭsim hetym žyvieš i maryš.
Pakul ty prahnieš. Pakul paluješ.
Pakul ty ŭsio heta ŭ sabie trymaješ.
Pakul nienavidziš. Pakul ty lubiš.
