I Rasija, i Jeŭropa pavinny realna aceńvać režym Łukašenki. Pra heta zajaviŭ u intervju Deutsche Welle
Na jaho dumku, žorstkija sankcyi ES niebiaśpiečnyja nie dla biełaruskaha naroda, a dla dyktatury, jakaja pieranosić represii turemnaj zony na ŭsio hramadstva.
Sańnikaŭ byŭ aryštavany ŭ noč na 20 śniežnia 2010 hoda paśla razhonu ŭ Minsku masavaj akcyi pratestu suprać falsifikacyi vynikaŭ vybaraŭ prezidenta. U mai 2011 hoda sud pryznaŭ jaho vinavatym u arhanizacyi masavych biesparadkaŭ i prysudziŭ da 5 hadoŭ kałonii ŭzmocnienaha režymu. Pravaabarončaja arhanizacyja Amnesty International abviaściła Andreja Sańnikava viaźniem sumleńnia.
U krasavika 2012 h. Sańnikaŭ byŭ vyzvaleny na padstavie ŭkaza prezidenta krainy Alaksandra Łukašenki ab pamiłavańni. U vieraśni 2012 hoda jon atrymaŭ prytułak u Vialikabrytanii. Jaho žonka, žurnalistka Iryna Chalip, taksama abvinavačanaja ŭ arhanizacyi masavych biesparadkaŭ, znachodzicca ŭ Minsku pad chatnim aryštam.
— Jakimi vam bačacca zdaloku padziei ŭ Biełarusi?
— U biełaruskaj ekanomicy i palitycy skłałasia situacyja poŭnaha absurdu.Navat čynoŭniki va ŭradzie razumiejuć, što biez reformaŭ kraina nikudy nie rušyć. U toj ža čas miery prymajucca absalutna supraćlehłyja, jakija viaduć u tupik.
Nierazumnyja dziejańni ŭłady dyktuje strach, tamu što raniejšaj padtrymki nasielnictva ŭžo niama. Pry hetym nadziei ŭ režymu ŭsie tyja ž: dapamoža Rasija, dapamoža Zachad, kuplajučy naftapradukty.
Raźlik dyktatarskaj sistemy prosty, jak miech z cybulaj. Joj nieabchodnyja hrošy, a nie ekanomika, jakaja ich zarablaje. Kredyty iduć na ŭtrymańnie represiŭnaj mašyny, u vytvorčaść ničoha nie ŭkładvajecca.
— Ale Maskva prapanuje Minsku datacyi ŭ ramkach Adzinaj ekanamičnaj prastory i budučyni Jeŭrazijskaj sajuza. U jakoj stupieni adpaviadaje intaresam Biełarusi kurs na pahłybleńnie jeŭrazijskaj intehracyi?
— Ja nie viedaju, što takoje Jeŭrazija, pa jakich praviłach jana žyvie, jakija tam dziejničajuć palityčnyja miechanizmy. Ja viedaju, što takoje Jeŭrapiejski Sajuz, mnie zrazumiełyja jaho pryncypy, i ja zastajusia prychilnikam intehracyi Biełarusi ź Jeŭropaj, jakaja była b vyhadnaja i Rasii.
Pakul ža ja baču, što adnosiny z Maskvoj ŭ Minska vystrojvajucca pa pryncypie taho ž absurdu. Rasija choča kantralavać ekanomiku Biełarusi, z boku biełaruskaj ułady heta tolki hulnia, pošuki hrošaj.
Ale mienavita za intehracyjnuju rytoryku i admova ad supracoŭnictva z Zachadam režym atrymlivaje datacyi.Choć Kreml nie moža nie razumieć, što z takim partnioram, jak Łukašenka, spravy mieć nielha.
— Jak vy staviciesia da śćviardžeńniaŭ niekatorych zachodnich ekśpiertaŭ, što roznapalarny śviet varta ŭsprymać jak dadzienaść i tamu nie varta farsiravać padziei z dapamohaj tych ža sankcyj.
— Heta śviedčańnie taho, što na Zachadzie jość mocnaje łobi Alaksandra Łukašenki.
Dyktatarskija režymy vyhadnyja i cyvilizavanym krainam, kali biznes imkniecca zrabić «chutkija hrošy», nie kłapociačysia ab prazrystaści viadzieńnia spraŭ. Biełaruskaja ŭłada takija mahčymaści daje, tamu łabisty buduć prasoŭvać svaje intaresy.Heta asabliva prykmietna z boku Litvy, Łatvii i Polščy.
Ale adkul hetyja ekśpierty viaščajuć? Z kamfortnych dla pražyvańnia demakratyčnych dziaržaŭ, dzie ich pravy abaronieny, dzie im ničoha nie pahražaje, dzie za svaje pohlady jany nie patrapiać za kraty. Chaj jany pažyvuć ŭ Biełarusi jak šarahovyja hramadzianie, pasiadziać u turmach, dzie ja bačyŭ ździeki ź niavinna asudžanych, choć navat złačyncy nie zasłuhoŭvajuć takoha staŭleńnia.
Vopyt turemnaj zony biełaruskaja ŭłada pieranosić na ŭsio hramadstva.Heta tatalnaje ŭviadzieńnie sistemy pakarańniaŭ, bo ŭ sud ciahnuć nie tolki apazicyjanieraŭ, a prosta za raźmiaščeńnie fatahrafij u internecie, za mierkavańnie, vykazanaje ŭ błohu.
— Što mahło b źjadnać biełaruskuju apazicyju, jakaja sprabuje vyznačyć pryncypy vyłučeńnia adzinaha kandydata na vybarach prezidenta 2015 hoda?
— Situacyju ŭ krainie mahli b vypravić svabodnyja vybary pad mižnarodnym kantrolem. Ale varta padumać — ci mahčyma heta? A pakul było b pravilniej mianiać łohiku dziejańniaŭ i zychodzić z taho, što vybarčaha pracesu ŭ krainie niama. Tamu sami pa sabie sproby apazicyjanieraŭ pryvieści da adzinaha nazoŭnika siły, roznyja pa vazie ŭ hramadstvie i pa svajmu patencyjału, buduć nieefiektyŭnymi.
Adnym z urokaŭ 2010 hoda dla apazicyi mahło b stać prajava vysokaha ŭzroŭniu salidarnaści hramadstva, niahledziačy na žorstkija represii.
Ciapier važniej za ŭsio abjadnańnie na asnovie salidarnaści z tymi, chto siadzić u turmach, važnaja dapamohu ich siemjam.Heta samaje kaštoŭnaje, što treba zachavać, a nie ładzić hulniu ŭ adzinaha kandydata, jakaja pastavić apanientaŭ ułady pad jašče bolš strohi kantrol śpiecsłužbaŭ.
— Čym moh by dapamahčy Jeŭrasajuz demakratyčnaj supolnaści Biełarusi?
— Pierš za ŭsio pryncypovym staŭleńniem da dyktatury. Tamu što, z adnaho boku, na jaje nalepleny jarłyk «apošniaja ŭ Jeŭropie». Ź inšaha, z hetym apošnim dyktataram jeŭrapiejcy sprabujuć vieści cyvilizavanyja pieramovy. A heta uzajemavyklučalnyja rečy.
Ja nie pahadžusia z tezisami, jakija vyłučajuć Zachad i niekatoraja častka apazicyi, — što šyrokamaštabnyja sankcyi ŭ dačynieńni da režymu šturchnuć Biełaruś u abdymki Rasii. Jak možna kazać ab efiekcie taho, što jašče nie pasprabavali? Pakul vialikaja častka pastupleńniaŭ ad biełaruskaha ekspartu prypadaje na Jeŭrasajuz, pra što z honaram paviedamlaje aficyjny Minsk.
Nie treba rumzać, što žorstkija miery paškodziać biełaruskamu narodu. Bolš za ŭsio jamu škodzić dyktatura. Situacyja nienarmalnaja nie tolki dla biełarusaŭ — dla ŭsiaho demakratyčnaha śvietu jana taksama niebiaśpiečnaja. Bo dyktatary chutka kaapierujucca va ŭsich śfierach, budź to niezakonny handal zbrojaj, narkotykami, ludźmi, čałaviečymi orhanami. Heta i jość padryŭ mižnarodnaj biaśpieki, pra jakuju ŭsie tak piakucca. Tak što Jeŭropie daŭno para spynić padkormlivać režym, kab nie ŭzmacniać voś zła.
