Фота: Soey Studio / vecteezy.com
— Гэта анамалія ці не?
— Сёлета, з майго пункту гледжання, так склаліся ўмовы надвор'я, што колькасць вос і шэршняў большая, чым у мінулыя гады. Пасля зімы ў глебе было шмат вільгаці, вясна прайшла без замаразкаў, лета было спрыяльным.
Усё гэта спрыяла таму, што багата квітнелі сады і меданосы, потым добра завязаліся плады і ягады, — то-бок кармавой базы для насякомых хапала. Таму яны аптымальна развіваліся.
І не толькі восы. У гэтым годзе ўспышка колькасці і іншых насякомых — пухнатага шаўкапрада, ваўнянкі, гарнастаевай молі і іншых. А гэта кармавая база для тых жа шэршняў і лічынак вос.
Багацце корму прывяло да таго, што іх колькасць вышэйшая, чым у мінулым годзе. У прыродзе так уладкавана: хто шмат есць, той паспяхова размнажаецца.
— Ці праўда, што восы і шэршні могуць праяўляць агрэсію і нават помсціць людзям?
— Дакладна магу сказаць — не! Мы ім нецікавыя! Гэта ж не камары, не сляпні, якіх прыцягвае кроў чалавека. У нападзе часцей за ўсё вінаваты чалавек, які, сам таго не ведаючы, перайшоў «чырвоную рысу».
Гэтыя насякомыя сацыяльныя і камунікабельныя. Навукова ўстаноўлена, што ў іх ёсць «мова зносін», яны сігналізуюць адно аднаму аб небяспецы пры дапамозе рухаў цела і выдзялення хімічных рэчываў.
Напрыклад, з няўважлівасці хтосьці прыціснуў шэршня паблізу гнязда, той паспеў выдзеліць «рэчыва трывогі». І ўвесь рой тут жа вылятае на абарону. Не дай бог чалавеку ў такі момант знаходзіцца недалёка ад гнязда. Шэршні будуць яго люта абараняць адзіным даступным ім спосабам — джаліць.
— Што рабіць людзям?
— Праяўляць асцярожнасць і пільнасць, не нарывацца на праблемы. У садах трэба своечасова прыбіраць апад, а лепш закопваць яго, каб пах пладоў не прыцягваў вос.
Нават пакет са смеццем выкідаць у кантэйнер з максімальнай асцярожнасцю. Лепш размахнуцца і кінуць здалёк. Таму што пах харчовых адкідаў таксама прыцягвае вос і шэршняў.
Адмовіцца ад пікнікоў на прыродзе — на ежу (мяса, гародніну, садавіну) абавязкова прыляцяць паласатыя госці. Нават марозіва лепш не есці на вуліцы. З'ежце яго дома!
Трэба разумець, што ў такіх вось сітуацыях чалавек — не цар прыроды, і яму не ўсё дазволена. Таму пільнасць, уважлівасць і асцярожнасць!
— Калі нашэсце джалячых скончыцца?
— У прыродзе ўсё гарманічна ўладкавана. Пакуль ёсць ежа для насякомых, яны будуць лётаць і ўяўляць небяспеку для чалавека. Ад тэмператур паветра іх актыўнасць не залежыць. Ды і верасень у Беларусі часцей за ўсё цёплы.
Таму магу спрагназаваць, што да сярэдзіны восені вос і іншых джалячых будзе шмат. Потым рабочыя асобіны загінуць, маткі сыдуць на зімоўку, а лічынкі акукляцца, каб перазімаваць. Усё скончыцца натуральным чынам.
— Парада энтамолага на наступны год?
— Трэба разумець, што калі сёлета такая высокая колькасць вос і шэршняў, то з вялікай верагоднасцю іх будзе яшчэ больш у наступным годзе. Большая колькасць самак сыдзе на зімоўку, і калі яны добра перазімуюць, то ў наступным годзе яны зробяць яшчэ больш гнёздаў і выведуць яшчэ больш нашчадкаў. Кожная самка дасць у выніку яшчэ 200-400 асобін.
Таму мая парада такая — самастойна зніжаць іх колькасць яшчэ вясной.
У красавіку-траўні ўзбройцеся мухабойкай і ўважліва агледзьце свае ўчасткі, дамы, дачы, драўляныя пабудовы. Менавіта ў гэты час восы-самкі шукаюць месцы, дзе закладаць гнёзды. Часцей за ўсё іх можна ўбачыць на паверхнях са старой падсохлай драўніны.
Што зрабіць? Проста пабіць гэтых вос мухабойкай, і вы пазбавіце свой участак ад тысяч джалячых насякомых, якія будуць дакучаць вам у жніўні-верасні.
Чытайце таксама:
У Маларыцкім раёне мужчыну ўджаліла невядомае насякомае. Ён памёр
Беларусаў па ўсёй краіне тэрарызуюць восы, а на лецішча пад Гроднам прыляцеў асаед
Як паводзіць сябе пры сустрэчы з дзікімі жывёламі — раяць спецыяліст і бывалы паляўнічы
