Na vulicy Bahdanoviča praciahvajecca schavanaje ad starońnich vačej supraćstajańnie. Z adnaho boku budaŭničych barykad - zabudoŭščyk bujnoha žyłoha kompleksu, z druhoha - uładalniki niekalkich katedžaŭ, što trapili pad znos, jakija adstojvajuć u sudach svajo prava na pryvatnuju ŭłasnaść. «Bresckaja krepaść» -- tak achryścili ŭ narodzie 2 asabniaki z čyrvonaj cehły-- voś užo piaty hod nieparušna staić prosta pasiarod budplacoŭki.
- Zabudoŭščyk padklučyŭ vojska jurystaŭ i čatyry hady sprabuje vyžyć nas adsiul, ale sproby marnyja. Mabyć, u kahości ŭžo zdajuć niervy: dziejańni «Tambaza» pačynajuć pachadzić na samadurstva, - skazaŭ nam u telefonnaj razmovie adzin z žycharoŭ «krepaści», Mikałaj, i zaprasiŭ da siabie na važnuju razmovu.
Karotkaja sutnaść kanfliktu:
u 2008 hodzie dva katedžy byli acenienyja bolš čym u 3 młn dołaraŭ. Zabudoŭščyk, kampanija «Tambaz», hetych hrošaj pakul nie vypłaciła, ale ad płanaŭ pabudavać na miescy asabniakoŭ 26-paviarchovy dom nie admoviłasia.
- Ja pradprymalnik, a nie ŭpłyvovy čynoŭnik, jak ličać niekatoryja. Susiedzi z druhoha doma - taksama ź biźniesu i da dziaržsłužby adnosinaŭ nie majuć. Administracyjny resurs i inšyja vydumki - usio heta hłupstva, - pačaŭ pry sustrečy Mikałaj.
Paznačać proźvišča i fatahrafavać siabie jon paličyŭ nieabaviazkovym.
- Ja nie hieroj i nie publičny čałaviek, - uśmichnuŭsia jon. -
Z usich maich zasłuh pierad radzimaj možna nazvać tolki ŭdzieł u bajavych dziejańniach u Afhanie.
- Pra znos pačali havaryć u 2004-m, - uvodzić u kurs spravy ŭładalnik katedža. - My napisali zapyt u Hłaŭminskarchitekturu, atrymali adkaz: nichto nas čapać nie źbirajecca. I supakoilisia. A ŭ 2006-m u adnoj haziecie źjaviłasia artykuł i pryhožaja karcinka - na miescy našych damoŭ 26-paviarchovy chmaračos! Ale heta ŭsio prajekty. Spadziavalisia, što praniasie. Ale nie - pryjšli ryjełtary ad zabudoŭščyka. Spačatku sprabavali ich pierakanać, što damy vielmi darahija i znosić ich niavyhadna. U adkaz pačuli: heta nie vašaja sprava --niepakoicca za naš biźnies. Usio ŭžo praličana.
Potym prajšła acenka nieruchomaści i majomaści. Pa zamovie «Tambaza» jaje vykanała RUP «Instytut nieruchomaści i acenki».
Uzvažyŭšy ŭsie «za» i «suprać», ludzi pahadzilisia z sumaj 3 148 000 dołaraŭ za dva damy.
- Z vypłataj zabudoŭščyk nie śpiašaŭsia, - praciahvaje Mikałaj. - Praź niekatory čas nas staviać pierad faktam: svabodnych hrošaj u kampanii niama. «Tambaz» pracuje na bankaŭskich kredytach, ale, kab atrymać kredyt, treba rašeńnie Minharvykankama ab vydzialeńni ŭčastka. Takim čynam, jašče da atrymańnia sumy my pavinny byli admovicca ad pryvatnaj ułasnaści na ziamlu.
Žychary pahadzilisia i na hetyja ŭmovy, i ŭ lipieni 2008 hoda była zaklučanaja damova: pavodle Mikałaja, u miesiačny termin paśla pryniaćcia rašeńnia Minharvykankama zabudoŭščyk abaviazaŭsia vypłacić kampiensacyju za znos, a na praciahu troch miesiacaŭ žychary pavinny byli vyzvalić katedžy. Horad pieradaŭ ŭčastak zabudoŭščyku ŭ vieraśni, ale hrošy tak i nie byli zapłačanyja - pačaŭsia kryzis.
Uładalniki katedžaŭ źviarnulisia da pravasudździa. Sprava pačała vandravać pa sudach, ciažba raściahnułasia na hady.
Vysnovy ź situacyi praz try hady zrabili ŭ Minharvykankamie, i 30 červienia 2011-ha było pryniata rašeńnie № 1766: u suviazi z zakančeńniem časovaha terminu karystańnia učastkam «Tambazu» zahadvałasia znoŭ viarnuć ziamlu ŭ pryvatnuju ŭłasnaść i vykanać karekciroŭku prajekta šmatpaviarchovaha žyłoha kompleksu - vyklučyć ź jaho 26-paviarchovy dom.
- Minuŭ hod - «Tambaz» hetaje rašeńnie nie vykonvaje, - kaža Mikałaj. - Zabudoŭščyk źmianiŭ taktyku. Ciapier jon sprabuje prasunuć ideju, što
naša ziamla pavinna adbiracca dla dziaržaŭnych patreb, a adsialeńnie - rabicca siłami Minharvykankama. Ale dzie tut łohika? Budavacca budzie nie škoła, nie balnica, nie mietro, a žyllo dla kamiercyjnaj prodažu, ofisy, kramy i, moža być, navat kazino.Chiba heta dziaržaŭnyja patreby?
Mikałaj pravioŭ nas u niekatoryja pakoi svajho i susiedniaha damoŭ, za jakim jon pryhladaje ŭ adsutnaść haspadaroŭ.
- Nie paličycie za pakazuchu. Prosta chaču zapeŭnić: usio heta sapraŭdy vartaje svaich hrošaj. Za biescań my pradavacca nie budziem.
Pad ziamloj 2 katedžy złučanyja ahulnym sutareńniem, u jakim jość haraž, sauna z basiejnam, trenažornaja zała.
- Płošča padvalnych pamiaškańniaŭ vielizarnaja, na padłozie paŭsiul plitka, - pakazvaje haspadar doma. - Nad kamiennymi ścienami pracavali dyzajniery.
A la płota - hrady ź piatruškaj, kropam i truskałkami.
- Heta dla dušy, - uśmichnuŭsia Mikałaj - U nas jašče ciaplička nievialikaja jość z pamidorami.
- Susiedskija damy źnieśli. Ludzi raźjechalisia pa novych kvaterach, a ich katy prybilisia da nas. Ciapier žonka padkormlivaje.
My pryjechali na vulicu Bahdanoviča ŭ dzień, kali budaŭniki demantavali dźvie plity časovaj padjaznoj darohi da katedžaŭ. Siońnia ad naściłu ź plit nie zastałosia i śledu - tut, uprytyk da płota doma-krepaści, pačynajecca budaŭnictva ci to padziemnaj stajanki, ci to kramaŭ.
- Dakumienty ab zakonnaści praviadzieńnia hetych rabot dać mnie admovilisia, - praciahvaje Mikałaj. - Vyklikaŭ inśpiektara Dziaržbudnahladu - razvodzić rukami: štraf za praviadzieńnie rabot biez uzhadnieńniaŭ paciahnie maksimum na try bazavyja vieličyni, ale budoŭlu spyniać ja nie maju prava.
Padjezd da katedžam «Tambaz» arhanizavaŭ novy - z boku dvara žyłoha kompleksu. Zaraz tam stajać šłahbaŭm i budka.
- Hety padjezd vykanany zabudoŭščykam samavolna, biez dazvołaŭ, - śćviardžaje Mikałaj. - Namieśnik kiraŭnika rajonnaj administracyi i inśpiektar adździeła raskopak, jakija byli na budoŭli, paviedamili, što nakiravali ŭ «Tambaz» aficyjnyja zapyty pa hetym pytańni. Daviałosia vyklikać narad milicyi, jaki kanstatavaŭ niesankcyjanavanyja pracy. Materyjały spravy pajšli ŭ sud.
- Usimi kamunikacyjami my ŭžo zaležym ad «Tambaza». Našyja ŭłasnyja sietki pierakapali i źniščyli, a padklučyli da ich vodapravoda, kanalizacyi, elektryčnaści. Ciapier voś jašče pazbavili volnaha padjezda. Uzdumajecca zabudoŭščyku, dyk siońnia pierakryje vadu, a zaŭtra vyklučyć śviatło abo zabłakuje šłahbaŭm, -zhuščaje farby Mikałaj.
Što ciapier majuć źbirajucca rabić ŭładalniki «krepaści»? Zmahacca dalej. Iści na nievyhodnyja dla siabie kampramisy jany namieru nie majuć. «Kali zabudoŭščyk nie moža vykanać uziatyja na siabie abaviazalnictvy - heta vyklučna jaho prablemy i jaho kamiercyjnyja praliki», - paŭtaraje Mikałaj.
Jość u ŭładalnikaŭ «krepaści» ideja źviarnucca pa padtrymku da žycharoŭ novabudoŭlaŭ. Napeŭna, mnohija ź ich buduć suprać jašče adnoj «vysotki» pad voknami. Kvartał i bieź jaje budzie pieranasieleny. Užo ciapier na haściavoj parkoŭcy idzie baraćba za kožny santymietr. I heta tolki adna z prablem žyłoha kompleksu-murašnika.
- My pieršapačatkova nie chacieli, kab našy chaty znosili, a ciapier tym bolš zrobim usio mahčymaje, kab jany zastalisia nieparušnymi, - skazaŭ nam naprykancy Mikałaj. - Złamać mianie nialohka. Ja pabačyŭ u žyćci mnohaje i ź luboj baraćby pryvyk vychodzić hodna. I hrošy nie samaje hałoŭnaje. Na šostym dziasiatku ŭ žyćci ŭžo źjaŭlajucca inšyja kaštoŭnaści.
