Takoj knihi vy jašče nie bačyli. Takoj knihi jašče nie było.
Vilnia na zdymkach Dzianisa Ramaniuka.
Vilnia na zdymkach Dzianisa Ramaniuka.
Pad adnoj dychtoŭnaj vokładkaj, u futarale, sabranyja 240 kłasičnych fota tuzina aŭtaraŭ i teksty zvyš jak 80 aŭtaraŭ, pryśviečanyja Vilni. Siarod taho zboru jość i zdymki biełaruskaha fotamajstra Dzianisa Ramaniuka, a siarod tekstaŭ, adnym ź pieršych, źmieščany vierš Maksima Bahdanoviča:
Vułki Vilni zijajuć i hułka hrymiać!
Vir ludski skroź zaliŭ pajasy trotuaraŭ...
Tak, usie teksty, pačynajučy ad pisanaha łacinaj lista Hiedymina, 1323 h., pradstaŭlenyja na movach aryhinałaŭ — pa-biełarusku, polsku, rasiejsku, na idyš. A zatym — u pierakładach. Darečy, i sama kniha vyjšła dvuma paralelnymi nakładami — litoŭskim i anhlijskim.
Siarod pracaŭ słavutych fatohrafaŭ XIX stahodździa tut jość fota Jazepa Čachoviča, jaki zdymaŭ jašče paŭstancaŭ Kalinoŭskaha; z pačatku XX — šmat zdymkaŭ Jana Bułhaka;litoŭskija kłasiki Vitaŭtas Aŭhuścinas, Arunas Balcienas, Rymantas Dzichavičius… Pierad nami paŭstaje ŭražlivaja panarama ŭ prastory i časie: sady i praśpiekty, chramy i chaty.
Jašče ŭ knizie źmieščanyja ese pra Vilniu Tomasa Viencłavy i Česłava Miłaša. Tut jość krajaznaŭčaja daviedka, zroblenaja Adamam Kirkoram. Tut jość zapisy Paŭła Kukalnika i Hanny Dastajeŭskaj. Jość u hetaj ciažkoj knizie Čestertan i Kanovič, Taparoŭ i Hary, a navat Piłsudski!
Padčas prezentacyi ŭ Nižniaj tronnaj zale tolki ŭznoŭlenaha vilenskaha Nižniaha zamka, Tomas Viencłava zaŭvažyŭ, što jakuju knihu pra Vilniu ni vydaj, pra kožnuju možna budzie skazać, što takoj nie było. I praŭda: u našym stahodździ takoj knihi, ź biełaruskimi aŭtarami, jašče nie było. Ciapier kožny zmoža jaje ŭbačyć u vilenskich kniharniach.
VILNIUS: miesto portretas. – Vilnius: "R. Paknio leidykla", 2010
