Leanid Zakutenka. Fota: Bi-bi-si
Asoba ŭkrainca, jaki pradaje jad, što, jak miarkujuć, moh stać pryčynaj prynamsi 130 śmierciaŭ u Vialikabrytanii, ustanoŭlena Bi-bi-si.
Leanid Zakutenka rekłamavaŭ svaje pasłuhi na sajcie, jaki zaachvočvaje samahubstvy. Reparcioru, jaki pracavaŭ pad prykryćciom, jon skazaŭ, što pasyłaje ŭ Vialikabrytaniju pa piać pasyłak na tydzień.
Jon handlavaŭ tym ža rečyvam, što i kanadziec Kenet Łou, jakoha aryštavali letaś i jakomu ciapier vystaŭlenyja abvinavačvańni ŭ 14 zabojstvach.
Reparciory Bi-bi-si padyšli da Zakutenki na vulicy ŭ Kijevie i pasprabavali zadać jamu pytańni, navošta jon pradavaŭ śmiarotnaje chimičnaje rečyva (nazvu jakoha Bi-bi-si nie nazyvaje pa zrazumiełych pryčynach). Zakutenka ŭsio admaŭlaŭ, adnak rasśledavańnie pakazała, što jon hadami handlavaŭ jadam praź internet.
Heta chimičnaje rečyva možna całkam lehalna pradavać u Złučanym Karaleŭstvie, ale — tolki kampanijam, jakija vykarystoŭvajuć jaho ŭ metach, dazvolenych zakonam. Pastaŭščyki nie pavinny pradavać jaho pryvatnym pakupnikam, pakul nie praviaduć naležnaj pravierki, navošta tym heta rečyva, jakoje navat pry pryjomie ŭnutr małoj dozy moža pryvieści da śmierci.
U siamji siaścior-bliźniat Lindy i Sary, jakija pamierli letaś u Łondanie paśla taho, jak ukrainiec dasłaŭ im jad, Zakutenku nazyvajuć «kiepskim čałaviekam, złydniem».
Jak raspaviadaje ich siastra Chielen Kajt, usiaho za niekalki funtaŭ sterlinhaŭ Linda lohka atrymała «nabor śmierci», paśla taho jak pabačyła rekłamu pradaŭca na viadomym anłajn-forumie, pryśviečanym samahubstvam. Chielen zapeŭnivaje, što jaje pamierłyja 54-hadovyja siostry byli «razumnyja, kłapatlivyja i razvažlivyja».
Kajt nazyvaje hańbaj dziaržavy adsutnaść z boku ŭładaŭ kankretnych dziejańniaŭ, jakija mahli b pierakryć dostup da atrutnaha rečyva jak dla jaje siaścior, tak i mnohich inšych, što schilajucca da ździajśnieńnia samahubstva.
Rečyva, jakim handluje Zakutenka, adkryta abmiarkoŭvajecca na anłajn-forumie, jaki naviedvała Linda, i členy supolnaści rajać adzin adnamu, jak kupić jaho i jak prymianić.
Heta atruta mahła być pryčynaj bolš za 130 śmierciaŭ u Vialikabrytanii, pačynajučy z 2019 hoda, miarkuje prafiesar Amryta Ałuvalia, śpiecyjalist pa sasudzistaj farmakałohii Łondanskaha ŭniviersiteta karalevy Maryi.
Jana vyvučyła ŭzory kryvi i inšych bijamateryjałaŭ zahinułych ludziej, jakija joj dasyłali patołahaanatamy z usioj Brytanii.
U 71% z 187 testaŭ Ałuvalija znajšła ślady vysokaj kancentracyi rečyva, jakija pakazvajuć, što prynamsi 133 čałavieki mahli zahinuć u vyniku pryniaćcia ŭnutr hetaha jadu.
«Niešta treba rabić, — kaža prafiesar. — Uličvajučy toje, dla čaho jaho [heta rečyva] užyvajuć, treba ŭsioabdymnaje rasśledavańnie źviazanych z hetym prablem. Treba rehłamientavać jaho prymianieńnie tolki dla tych metaŭ, dla jakich jano pryznačana».
Abvinavačvańni ŭ zabojstvie
Kienet Łou, były šef-kuchar, byŭ aryštavany ŭ mai 2023 hoda ŭ Kanadzie. Ciapier jamu vystaŭlenyja abvinavačańni ŭ 14 zabojstvach i ŭ sadziejničańni samahubstvu.
Ličycca, što jon bolš za 1200 razoŭ pradaŭ chimičnaje rečyva pakupnikam u 40 krainach śvietu, što mahło pryvieści prynamsi da 93 śmierciaŭ u adnoj tolki Brytanii.
Rasśledavańnie ŭstanaviła, što Zakutenka pradavaŭ toje ž samaje rečyva jak minimum ź listapada 2020 hoda. Akramia taho, jon prapanoŭvaŭ jašče try roznyja leki, što zvyčajna adpuskajucca tolki pa receptach i jakija zhadvalisia ŭ internet-dapamožnikach dla žadajučych ździejśnić samahubstva.
Jon navat niekatory čas rekłamavaŭ svaje pasłuhi na tym ža anłajn-forumie samahubcaŭ, što i Kenet Łou. Paśla hetaha naviedvalniki forumu pačali pieradavać adzin adnamu jaho kantakty ŭ asabistych paviedamleńniach.
Žurnalisty vyličyli miesca žycharstva Zakutenki — maleńkuju kvateru ŭ standartnaj kijeŭskaj šmatpaviarchoŭcy savieckich časoŭ.
Jany pasprabavali zadać jamu pytańni, kali jon vychodziŭ ź miascovaha paštovaha adździaleńnia, adkul tolki što adpraviŭ jašče niekalki pasyłak.
Jaho spytali, navošta jon pasyłaje atrutnaje rečyva ludziam, jakija źbirajucca pakončyć z saboj.
«Heta chłuśnia», — adkazaŭ jon, zakryvajučy rukoj abjektyŭ videakamiery, i pasprabavaŭ chutka syści.
Žurnalisty ŭpeŭnienyja ŭ tym, što prynamsi adna ź jaho pasyłak była z tym samym rečyvam, bo jaho zamovili Zakutenku ŭ toj dzień i im pryjšoŭ numar dla adsočvańnia pasyłki, jak tolki Zakutenka vyjšaŭ z paštovaha adździaleńnia.
Kali spytali jaho, što b jon skazaŭ siemjam zahinułych, jon adkazaŭ: «Ja nie razumieju, pra što vy kažacie».
Patrebnyja bolš rašučyja dziejańni
Syn Devida Parfieta tym, jakomu było 22 hady, kupiŭ heta samaje rečyva ŭ Kienieta Łou i ŭ kastryčniku 2021 hoda vykarystaŭ jaho dla taho, kab pakončyć z saboj.
Ciapier Devid Parfiet zaklikaje zakryć anłajn-forum samahubcaŭ i spynić takich pradaŭcoŭ, jak Zakutenka.
Brytanskim uładam było viadoma ab chimičnym rečyvie i anłajn-handli im jak minimum ź vieraśnia 2020-ha, kali da ich źviarnuŭsia koranier, jaki pravodziŭ daznańnie nakont śmierci 23-hadovaha Džo Nichiła.
Sudmiedekśpiert napisaŭ u palicyju, hałoŭnamu koranieru i pastaŭščyku chimikataŭ, papiaredziŭšy ich ab handli śmiarotnym rečyvam.
Z tych časoŭ koraniery pa ŭsioj Anhlii pisali ŭ roznyja ŭradavyja departamienty jak minimum u piaci vypadkach, rekamiendujučy pryniać miery adnosna raspaŭsiudu hetaha chimičnaha rečyva i adnosna anłajn-forumu, dzie jano rekłamujecca i abmiarkoŭvajecca.
U śniežni 2023 hoda Devid Parfiet kupiŭ u Zakutenki jad, bo chacieŭ zrazumieć, jak dziejničaje schiema, i pravieryć, ci pierachopiać pasyłku ŭłady.
Praź niekalki dzion paśla raźmiaščeńnia zamovy palicyja farmalna pravieryła jaho, ale jon usio roŭna atrymaŭ pasyłku na praciahu niekalkich tydniaŭ, i palicyja bolš im nie cikaviłasia.
«Ja prosta nie mahu pavieryć, što takoje zdarajecca siońnia, paśla ŭsiaho taho, što my daviedalisia pra hetuju kolkaść śmierciaŭ», — kaža Parfiet.
Takija pravierki pakupnikoŭ-brytancaŭ pravodzilisia i paśla taho, jak u Kanadzie byŭ aryštavany Kenet Łou.
Nacyjanalnaje ahienctva pa baraćbie sa złačynnaściu paćvierdziła, što byli vypadki, kali ludzi, jakija atrymali pasyłku ad Kienieta Łou, pamirali ŭžo paśla taho, jak palicyja praviała ich tak zvanuju sacyjalnuju pravierku (welfare check).
Jak zajaviŭ pradstaŭnik palicyi, «takija vypadki razhladajucca zhodna z Praviłami i dziaržaŭnym instrukcyjam».
I Devid Parfiet, i Chielen Kajt zaklikajuć da bolš rašučych dziejańniaŭ suprać anłajn-forumu, jaki prapahanduje ździajśnieńnie samahubstva, na jakim ich Tom i Linda znajšli mahčymaść kupić jad.
Kajt apisvaje hety sajt jak «brydotu, jakaja parazituje na paturańni hetamu z boku ŭładaŭ i pakidaje za saboj nievymoŭnyja pakuty i hora».
Urad krainy śćviardžaje, što novy zakon ab biaśpiecy ŭ Internecie, pryniaty letaś, pavinien dapamahčy abmiežavać dostup da padobnych forumaŭ.
Čytajcie taksama:
Rasijskaha vajenkara Andreja Koca zatrymali ŭ Maskvie z marychuanaj
