Volha Takarčuk. Skryn videa malina_by / YouTube
Pra haładoŭku
Pa słovach Volhi, ź pieršaha dnia ŭ SIZA ŭ Žodzina na jaje pačali składać raparty. Praz dva tydni jana ŭžo znachodziłasia ŭ karcary, dzie abviaściła haładoŭku.
«U mianie byŭ stres, šok. Nie chaciełasia jeści nijak. Akramia hetaha ŭ mianie na čaćviorty dzień pačała baleć hałava. Ja na toj momant užo była ŭ karcary. Tam vielmi choładna. Treba było niejak hrecca. A heta prysiadać, kačać pres. A hałava balić tak, što ty nie možaš ničoha rabić. Prosiš tabletku. Adkazvajuć: «Pačni jeści, atrymaješ tabletki». Bolš nijakich adčuvańniaŭ u mianie nie było. Ja ŭ pryncypie nie šmat jem. Tamu mnie nie składana było».
Takarčuk raskazvaje, što trymała haładoŭku piać dzion i skončyła jaje ŭ abmien na ciopły spartyŭny kaścium:
«Mianie vyklikała psichijatar…. Jana skazała, što jašče nichto haładoŭkaj nie dabiŭsia taho, kab jamu admianili karcar. Ja adkazała: «Tak značyć ja dabjusia chacia b taho, kab mnie dali ciopłyja rečy. Ja mierznu». Jana skazała, što pasprabuje ź imi pahavaryć.
Nie viedaju, što jana havaryła. Na nastupny dzień, kab ja pahrełasia, jana mianie da siabie vyklikała byccam by rabić EKH. Na treci ci čaćviorty dzień mianie vyklikaŭ niejki tam načalnik. Pryjechaŭ moj advakat, jaki ŭžo viedaŭ pra haładoŭku. Načalnik spytaŭ, čaho ja dabivajusia. Ja paprasiła dać ciopłyja rečy. Jon skazaŭ: «Dobra. Ty biareš ciapier usio, što tabie treba, ale adrazu ty idzieš abiedać».
Zapis videa dla ANT
Jak zhadvaje Takarčuk, toje, jak jana abiedała, było zapisana na videa i paźniej pakazana na ANT.
«Mnie dali spartyŭny kaścium. Ja pajšła jeści. Adrazu heta ŭsio źniali na kamieru i pakazali na ANT. Advakat paźniej skazaŭ: «Nu Volha ty chutkaja. Ja tolki pryjechaŭ dachaty raskazvać pra tvaju haładoŭku, a ŭžo pa ANT baču, što ty ź jaje źlezła».
Nu i ściah im u ruki. Dla mianie było hałoŭnaje, kab było ciopła».
Pra znachodžańnie ŭ karcary
Volha raskazvaje, što pad čas znachodžańnia ŭ karcary ŭ jaje byŭ vielmi dreny maralny stan: «Ja sabie vieny rezała kamieniem. Pastajanna płakała, kryčała ŭ maleńkaje akno: «Mama, zabiary mianie».
Pa słovach Takarčuk, adzinaj zabavaju ŭ karcary była lepka z chleba:
«Ja vyłamała z rasčoski adzin zubčyk. Lapiła z čornaha chleba, jaki tam jak klejkavina. Ź jaho dobra možna lapić. Płastylin adpačyvaje…. Ja rabiła tonkija płaścinki z chleba i pisała pasłańni Suśvietu: «Ja chutka vyjdu», «Łukašenka syšoŭ» («syšoŭ» — heta miakka skazana, tam było pa-inšamu), «My pieramahli».
Ja heta ŭsio pisała, a potym skidvała va ŭnitaz. Jon zabiŭsia praz try dni. Mnie dva razy prychodzili jaho čyścić».
Pa słovach Takarčuk, jaje maralny stan tłumačycca tym, što ŭsio adbyłosia vielmi chutka: «Turma, Žodzina, karcar. Mozh za hetym nie paśpiavaje. Što ty nie złačynca, a ciabie tut prynižajuć usimi mahčymymi sposabami. Pryniać heta było vielmi składana. Da taho ž bieź dziaciej.
Pieršy čas ja ŭvohule viešałasia bieź ich. Skazać, što ja kryčała, heta ničoha nie skazać. Ja padychodziła da akna i vyła. Mnie zdajecca, što mianie čuli va ŭsim Žodzinie. Ja tak kryčała.
Kali ty ŭ karcary adzin sa svaimi dumkami, mnie ŭžo było plavać na ŭsio. Ja dumała, što nie chaču žyć. Ni brytvy, ničoha vostraha tam niama. Znajšła niejki kamień. I prosta čykała sabie vieny, dumała, što choć niejak ich raśfihaču».
Jak zhadvaje Volha, jaje sproby ŭskryć vieny spyniła pačutaja pieśnia. «Ja siadzieła, lapiła miakiš i pačuła, jak praz paru kamier śpiavajuć pieśniu «Voiny śvietu». I ja raspłakałasia. Pamiataju, što nie prosta adkinuła kamień, a zmyła va ŭnitaz.
Dumaju, nas tak šmat. Usio roŭna budzie dobra. Niaŭžo jany mianie złomiać. I ŭsio. Potym ja pačała bačyć niešta vakoł u hetaj kamiery. Tam šklanyja dźviery ŭ karcary. Z majho boku jany lustranyja. A jany bačać, što ty robiš. I tam taŭščynioju z palec zrobleny pruciki. Na ich było napisana: «Žyvie Biełaruś», «Nie zdavajsia», «Trymajsia», «Usio budzie dobra».
I paśla hetaha ja vyrašyły, što treba siabie niečym zajmać. Ja paprasiła tazik, hubku, niejkaje myła. Skazała, adkryć akno. Jano było ŭsio ŭ pyle, pavucinie. Jaho chiba što hadoŭ piatnaccać-dvaccać nichto nie myŭ. Jany mnie adkryli hetaje maleńkaje akienca. I ja pačała prosta myć hetuju kamieru. Pa santymietru draiła z ranku da viečara. I tak da kanca svajho terminu».
Čytajcie jašče:
Błohierka Volha Takarčuk raskazała, jak raźviałasia z mužam praz roznyja palityčnyja pohlady
