Fota: Karl Ritter / AP
Polskija fiermiery pierakryli ruch hruzavikoŭ na šaści ź dzieviaci prapusknych punktaŭ. Upieršyniu pratestoŭcy nie prapuskajuć nie tolki hruzavy, ale i pasažyrski transpart: aŭtobusy i ciahniki, piša Bi-bi-si.
Prezident Ukrainy Uładzimir Zialenski zajaviŭ, što situacyja na miažy z Polščaj «nielha ličyć narmalnaj abo štodzionnaj», dadaŭšy, što jana «štodnia demanstruje eroziju salidarnaści».
U listapadzie-studzieni miažu pierakryvali polskija transpartnyja kampanii, jakija patrabavali ŭviadzieńnia kvoty na kolkaść hruzavikoŭ z Ukrainy, jakija ŭjazdžajuć na terytoryju JeC.
Ich hałoŭnaja pretenzija była ŭ tym, što ŭkrainskija hruzavyja pieravozki ŭ cełym tańniej jeŭrapiejskich i što ciapier jeŭrapiejskija firmy najmajuć ukraincaŭ dla transparciroŭki hruzaŭ ŭnutry ES, a nie tolki z Ukrainy ŭ ES i nazad.
9 lutaha miažu zabłakavali ŭžo polskija fiermiery.
Jany patrabujuć nie ŭkaraniać novyja ekałahičnyja inicyjatyvy ES (tak zvanuju prahramu Green Deal, jakaja praduhledžvaje ŭ tym liku i kardynalnyja reformy sielskahaspadarčaj vytvorčaści), abmiežavańni impartu bolš tannaj sielhaspradukcyi z Ukrainy i pryniaćcie mier pa padtrymki žyviołahadoŭli krainy.
Praź niekalki dzion paśla pačatku błakady pratestoŭcy vysypali ŭkrainskaje zbožža ź niekalkich fur prosta na ziamlu. Heta paciahnuła rezkuju reakcyju Ukrainy, dla jakoj ekspart zbožža źjaŭlajecca adnym ź niamnohich dachodnych artykułaŭ krochkaj ekanomiki vajennaha času.
Ministr sielskaj haspadarki i raźvićcia vioski Polščy Česłaŭ Siakierski vybačyŭsia za vysypanaje zbožža, ale adznačyŭ, što, choć heta i «nie zusim adekvatnaja forma pratestu», fiermiery «znachodziacca ŭ vielmi składanaj ekanamičnaj situacyi».
«Napiaredadni viasnova-palavych rabot u ich niama hrošaj na kuplu ŭhnajeńniaŭ i srodkaŭ abarony raślin. Ciažka nie zrazumieć ich adčaju», — adznačałasia ŭ zajavie Siakierskaha.
Pryncypovym adroźnieńniem ciapierašnich pratestaŭ ad minułych stała toje, što ciapier ich udzielniki nie prapuskajuć nie tolki hruzavy, ale i pasažyrski transpart.
18 lutaha ŭ sacsietkach źjaviłasia videa, na jakim pratestoŭcy spyniajuć rejsavyja aŭtobusy.
18 lutaha «Ukrainskija čyhunki» («Ukrzaliźnicia») paviedamili, što polskija pratestoŭcy pasprabavali zabłakavać ruch pasažyrskaha ciahnika Kijeŭ — Chiełm, u jakim znachodzilisia 260 pasažyraŭ, u asnoŭnym, žančyny i dzieci (mužčynam pryzyŭnoha ŭzrostu vyjezd z Ukrainy jak praviła zabaronieny).
Paśla ŭmiašańnia polskaj palicyi i čyhunačnikaŭ linija była znoŭ adkryta, i ciahnik praciahnuŭ svoj šlach.
«My chacieli b padziakavać našym polskim kaleham za supracoŭnictva i chutkaje vyrašeńnie pytańnia, — havorycca ŭ zajavie ŭkrainskaj kampanii. — Ale błakavańnie čyhunačnaha ruchu niedapuščalnaje. Ličym takija dziejańni pratestoŭcaŭ aburalnymi, uličvajučy historyju partniorstva i ekanamičnych adnosin pamiž našymi krainami».
Praz raźviazanuju Rasijaj vajnu čyhunka i inšy naziemny transpart — adzinaja mahčymaść dla ŭkraincaŭ jeździć za miažu.
Akramia taho, u zajavie «Ukrainskich čyhunak» adznačajecca, što takija dziejańni padryvajuć abaranazdolnaść Ukrainy i «biaśpieku miežaŭ ES ad rasijskaha ahresara».
Ministr raźvićcia hramadaŭ, terytoryj i infrastruktury Ukrainy Alaksandr Kubrakoŭ nazvaŭ situacyju pramoj pahrozaj biaśpieki krainy.
«Žančyny i dzieci, jakija šukali prytułku ad vajny i ŭ siłu roznych pryčyn viartajucca dadomu, nie mohuć stanavicca zakładnikami biznes-intaresaŭ. Takija akcyi i prykłady niehumannaha staŭleńnia da ŭkraincaŭ na miažy ES mohuć być vykarystanyja rasiejskimi śpiecsłužbami dla nahniatańnia štučnaha kanfliktu pamiž našymi krainami», — padkreśliŭ Kubrakoŭ u razmovie sa svaim polskim kaleham.
Paźniej, vystupajučy pa dziaržaŭnym telebačańni, Kubrakoŭ dadaŭ, što, pa jaho źviestkach, niekalki dzion tamu byli vypadki, kali pratestoŭcy nie prapuścili niekalki hruzavikoŭ z uzbrajeńniami.
Jakaja situacyja ciapier i što moža adbycca ŭ najbližejšaj budučyni?
U paniadziełak 19 lutaha Dziaržaŭnaja pamiežnaja słužba Ukrainy i Ministerstva infrastruktury paviedamili, što pasažyrskija pieravozki iduć pavodle raskładu, tady jak situacyja z hruzami stała «jašče bolš krytyčnaj».
Sa słoŭ aficyjnaha pradstaŭnika pamiežnaj słužby Ukrainy Andreja Dziemčanki, 19 lutaha pierakrytyja šeść pamiežnych KPP: «Jahadzin», «Uściłuh», «Uhrynaŭ», «Rava-Ruskaja», «Šehini» i «Krakaviec».
Ahułam z polskaha boku sabrałasia blizu 2900 hruzavikoŭ, jakija čakajuć mahčymaści pierasiekčy miažu i ŭjechać va Ukrainu.
Samaja składanaja situacyja, sa słoŭ Dziemčanki, skłałasia na prapusknych punktach «Jahadzin» i «Krakaviec». U minułyja subotu i niadzielu na KPP «jahadzin» hruzaviki nie prapuskalisia ŭ abodvuch napramkach», skazaŭ jon.
Pry hetym Dziemčanka ŭdakładniŭ u efiry telemarafona, što ŭ paniadziełak polski bok usio ž paabiacaŭ prapuskać pa niekalki hruzavikoŭ u hadzinu ŭ bok Ukrainy.
Ab hetaj ža situacyi kazaŭ i namieśnik ministra infrastruktury Ukrainy Siarhiej Dziarkač: «Ciapier z polskaha boku miažy zabłakavanyja šeść punktaŭ propusku. Samaja krytyčnaja situacyja na punkcie propusku «Jahadzin — Darachusk», dzie naohuł spyniŭsia ruch hruzavoha transpartu. Tam nie prapuskajucca humanitarnyja, jakija chutka psujucca, i paliva. Heta pramy ŭpłyŭ na našu abaranazdolnaść. Taksama praź jaho z Ukrainy nie mohuć vyjechać pustyja hruzaviki, jakija jeduć za krytyčna nieabchodnymi tavarami, jany vymušanyja čakać u bolš čym 15-kiłamietrovaj čarzie… kiroŭcy litaralna žyvuć na darozie biez narmalnych umoŭ», — raspavioŭ jon.
Tydzień tamu prafsajuz polskich niezaležnych fiermieraŭ «Salidarnaść» zajaviŭ, što maje namier całkam pierakryć miažu z Ukrainaj 20 lutaha.
«20 lutaha ŭ ramkach 30-dzionnaj usieahulnaj zabastoŭki fiermieraŭ my abjaŭlajem, što ŭsie akcyi pratestu buduć nakiravanyja na poŭnuju błakadu ŭsich punktaŭ pierasiačeńnia miažy pamiž Polščaj i Ukrainaj», — havorycca ŭ zajavie prafsajuza.
Hetaja błakada, sa słoŭ «Salidarnaści», budzie značna bolš maštabnaj: «buduć pierakrytyja nie tolki pamiežnyja pierachody, ale i vuzły suviazi i padjezdy da pierahruzačnych čyhunačnych stancyj i marskich partoŭ».
Padrabiaznaści płanaŭ fiermieraŭ pakul nieviadomyja. U pryvatnaści, pakul niezrazumieła, ci buduć abmiežavańni tyčycca tolki hruzavoha transpartu abo pasažyry taksama zatrymajucca na miažy.
Zrešty, jak kaža Andrej Dziemčanka, situacyja ŭžo vielmi składanaja navat biez ahulnaj błakady. Pierakrytyja čatyry najbujniejšyja KPP, praź jakija mahli pierasiakać miažu hruzaviki vahoj bolš za 7,5 ton.
A na astatnich prajezd mahčymy albo tolki dla fur, jakija iduć paražniakom, albo tolki dla nievialikich hruzavikoŭ.
Ci zmohuć urehulavać situacyju raniej, nieviadoma. Zrešty, ukrainskija i polskija ŭłady zajaŭlajuć, što ŭvieś čas viaduć pieramovy.
16 lutaha ministr sielskaj haspadarki Polščy Česłaŭ Siakierski adznačyŭ, što znajści vychad sa stanovišča vielmi niaprosta.
«My viadziem pieramovy z Ukrainaj na dvuchbakovym uzroŭni, ustaloŭvajem dapuščalnyja kvoty [sielhaspradukcyi], jakija nie nanieśli b škody polskamu rynku», — skazaŭ jon, ale dadaŭ, što, choć «z Ukrainaj pryjemna vieści pieramovy, ale ŭ vyniku jany kažuć, što my, maŭlaŭ, znachodzimsia ŭ asablivaj situacyi, tamu treba padychodzić da hetaha pytańnia pa-inšamu».
U toj ža dzień ukrainski Forbes paviedamiŭ, što ŭ adkaz Ukraina moža ŭvieści «zaharadžalnyja handlovyja miery» pa polskich tavarach. Krynica vydańnia va ŭradzie krainy skazała, što «hetaha chaciełasia b paźbiehnuć, ale my ciapier i tak u samym nizie, i kali tak pojdzie i dalej, to heta daviadziecca zrabić».
Hetyja dziejańni mohuć vylicca ŭ poŭnuju zabaronu abo surjoznyja abmiežavańni na ŭvoz polskich małočnych praduktaŭ i sadaviny. Pryčym takoje rašeńnie ŭłady Ukrainy mohuć pryniać na praciahu bližejšych dvuch tydniaŭ.
«My vystupajem za kanstruktyŭnyja rašeńni, ale my, viadoma, budziem hatovyja adreahavać, — skazaŭ ministr ahrarnaj palityki i charčavańnia Ukrainy Mikałaj Solski, paćvierdziŭšy, što ŭłady Ukrainy razhladajuć u jakaści miery ŭ adkaz zabaronu na ŭvoz polskaj pradukcyi. — Pahladzim, što budzie adbyvacca. My budziem vieści aktyŭnyja pieramovy z polskim bokam i prymiem rašeńni, zychodziačy z vynikaŭ»»
Adnak Ukraina znachodzicca ŭ nievymierna bolš składanaj situacyi, čym Polšča, pakolki praz vajnu pieravažnaja bolšaść hruzaŭ dastaŭlajecca ŭ krainu tolki naziemnymi šlachami praz zachodniuju miažu.
I dla Ukrainy zakryćcio miažy moža akazacca vielmi adčuvalnym udaram.
«Kali miaža Ukrainy z Polščaj nie budzie admyknutaja da kanca miesiaca, biudžet krainy moža stracić 7,7 miljarda hryŭniaŭ (kala $200 młn)», — napisaŭ u svaim tielehram-kanale kiraŭnik kamiteta Viarchoŭnaj Rady pa pytańniach finansaŭ, padatkovaj i mytnaj palityki Daniła Hietmancaŭ.
A heta dla krainy, jakaja vajuje, vielmi surjoznaja suma.
Čytajcie taksama:
Varšava vybačyłasia pierad Ukrainaj za vysypanaje zbožža na miažy
Raźjušanyja fiermiery ŭvieś viečar šturmavali parom vice-kanclera Hiermanii
Kiepska što i na dapamohu VAJSKOVUJU nakłałaś taja ž niezrazumiełaja situacyja. Voś heta treba było by adździalić kaniešnie rašuča.
Ukraina nie budzie žadanym, z raspraściertymi rukami čalcom ekanimnaj intiehracii ŭ Eŭropu, daviadziecca šmat čym achviaravać, šmat na što pahadzicca (napačatku) sabie ŭ škodu. Heta naturalna.
Darečy - taki samy, kali nie horšy, les čakaje i Biełaruś u ekanamičnym planie kali raptam vyrašym iści da EZ. Dla Biełarusi uvohule ekaničnaja situacyja drennaja z abodvuch bakoŭ, jak tam Volski śpiavaŭ - I tut ty čužy,. I tam ty čužy. Žyvieš u pałonie, žyvieš u pahoni. Za pryvidnym zaŭtra ŭ pryvidnym siońnia.