Alaksiej Navalny padčas zatrymańnia ŭ aeraporcie, 2021 hod
Pra biełaruskuju movu: «Niby piśmiennaść prydumali chačyki»
Raniej Navalny zamiest «Biełarusi» ŭžyvaŭ «Biełoruśsija». U dalokim 2008 hodzie jon kazaŭ, što varta prajechać pa Biełarusi, kab źmianić staŭleńnie da «kryvavaha režymu Łukašenki».
«Nikoli jany z nami nie abjadnajucca, bo im na fih heta patrebna», — pisaŭ jon u svaim ŽŽ.
I tam ža z sarkazmam vykazaŭsia pra biełaruskuju movu.
«Biełorusskij jazyk — eto čto-to vołšiebnoje: «restaran». Kak budto piśmiennosť pridumali chačiki, objedinivšiś s podonkami».
Ale paśla reakcyi na dopis vymušany byŭ jaho vydalić.
Pra abjadnańnie Biełarusi i Rasii
U 2019 hodzie Navalny adznačaŭ, što Łukašenka nie zacikaŭleny ŭ abjadnańni z Rasijaj, čaho chaciełasia b Maskvie. Łukašenku tady palityk nazvaŭ «Anatolijem Hrihoŕjevičiem».
«Ale tut jość, napeŭna, pieraškoda, jakaja nazyvajecca Anatol Ryhoravič Łukašenka, jaki taksama nie łykam šyty. I jon bolš daśviedčany budzie va ŭsiakich takich intryhach i rečach», — vykazvaŭsia Navalny pra mahčymaści abjadnańnia dźviuch krain u adnu.
U 2019-ym rasijski apazicyjanier dapuskaŭ, što Pucin damožacca abjadnańnia Biełarusi i Rasii i tak u 2024-ym praciahnie svaje prezidenckija paŭnamoctvy.
«Heta značyć jon skaža: «Nu, raniej ža ja byŭ prezidentam Rasii, a ciapier jašče 12 hadoŭ ja budu prezidentam Rasii i Biełarusi». Voś niešta takoje całkam vierahodna», — adznačaŭ jon.
Raiŭ Łukašenku atrymać harantyi biaśpieki
U 2020 hodzie zatrymańni, pieratrusy i pratesty ŭ Biełarusi Navalny charaktaryzavaŭ jak «realnaje palityčnaje miesiva».
Kazaŭ, što papiarednija vybary 2015 hoda prajšli adnosna spakojna dla Łukašenki najpierš z-za padziej, źviazanych z Krymam.
«Luby aŭtarytarny lidar rana ci pozna traplaje ŭ situacyju, kali ekanomika rassypajecca», — padkreślivaŭ palityk.
Tady ž, u 2020-ym, jon raiŭ Łukašenku atrymać harantyi biaśpieki ad apazicyi i inšych dziaržaŭ, a taksama abjavić pakt nacyjanalnaha pieramirja i novyja vybary.
«I z hetymi harantyjami biaśpieki adrezać sabie 20 km u Biełaviežskaj puščy i ŭ joj žyć. I niachaj abiaruć novaha prezidenta», — zajaŭlaŭ palityk.
Navalny ličyŭ, što adzin z hałoŭnych instrumientaŭ «pieramohi» Łukašenki na vybarach — daterminovaje hałasavańnie, jakoje pieraniaŭ Pucin.
«Nichto ŭžo nie vieryć, što Łukašenka moža pieramahčy, i Biełaruś ciapier znachodzicca na razdarožžy, što dalej adbudziecca, bo ŭłada ŭ asobie prezidenta i ministraŭ prademanstravała varjactva», — kazaŭ jon 8 žniŭnia 2020-ha, napiaredadni apošniaha dnia hałasavańnia.
Pra pratesty i Cichanoŭskuju
Kali pratesty ŭ Biełarusi byli amal zadušanyja, Navalny raiŭ biełarusam nie adčajvacca.
U listapadzie 2020 hoda jon kazaŭ, što «ŭstanaviłasia praciahłaja pazicyjnaja baraćba», tamu nie treba słuchać «nycikaŭ», jakija śćviardžajuć, što pratest zdźmuŭsia. Palityk davodziŭ, što Łukašenka ŭčapiŭsia za ŭładu «rukami i nahami».
Jon pryznaŭsia, što nie moh padumać, nakolki doŭha buduć tryvać pratesty.
Pavodle jaho słoŭ, Cichanoŭskaja ŭ 2020-ym bujnych pamyłak nie narabiła i robić usio, što možna, adnak biełaruskaja apazicyja apynułasia ŭ ciažkim stanie, bo ejfaryja minuła. Pačałasia zaciažnaja baraćba.
Navalny paraŭnoŭvaŭ Cichanoŭskuju z čałaviekam, jakoha z čoŭna skinuli ŭ mora i skazali płyć. I jana niejak płyvie, adznačaŭ jon.
«Muž — siadzić. Žančyna prosta ŭ žachu. Jana nie viedaje, što rabić. Jana nie chacieła zajmacca publičnaj palitykaj, u jaje niama kamandy, jana nie hatova da hetaha ŭsiaho…», — vykazvaŭsia palityk pra vyłučenku na prezidenctva i jaje paplečnic Kaleśnikavu i Capkała.
«I hetyja žančyny vakoł jaje. Raptam usio heta spracavała», — adznačaŭ jon.
«Heta nastup tatalitarnaha varjactva»
Navalny ličyŭ režym Pucina miakčejšym za režym Łukašenki. Ale pucinski evalucyjanuje.
«My bačym toje, što ciapier adbyvajecca ŭ Minsku, milicyjaniery, jakija vybiahajuć bić ludziej. Heta realna vyhladaje, jak niejkija fašysckija apieracyi. Tam prosta źbivajuć ludziej. Čamu? Bo palityčny kryzis. I Pucin prychodzić u palityčny kryzis», — davodziŭ palityk u 2020 hodzie.
U 2022 hodzie, užo znachodziačysia ŭ turmie Navalny, staŭ havaryć pra Pucina inačaj. Palityk nazvaŭ jaho «varjackim mańjakam», jakoha moža najchutčej za ŭsich spynić narod Rasii.
Apazicyjanier vykazaŭ zdahadku, što biełaruskija pratesty napałochali Kreml.
U hadavinu poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia Rasii va Ukrainu Navalny zhadaŭ i Biełaruś.
U acency situacyi jon nastojvaŭ, što nie ŭsim rasijanam ułaścivaja impierskaja śviadomaść, a pieršapryčynaj vajny palityk nazvaŭ dyktatara va ŭładzie.
Svaju dumku ilustravaŭ prykładam Biełarusi.
«Naprykład, u vajnie suprać Ukrainy ŭdzielničaje Biełaruś. U biełarusaŭ taksama impierskaja śviadomaść? Nie, u ich taksama dyktatar va ŭładzie», — adznačyŭ Navalny.
Navalny kazaŭ, što za Łukašenkam i Pucinym budučyni niama. Na jaho pohlad, ich reakcyja na pratesty — «heta nastup tatalitarnaha varjactva: ludziej, jakim plavać na ŭsich».
****
Alaksieja Navalnaha ŭtrymlivali ŭ niavoli z 17 studzienia 2021 hoda. Jon adbyvaŭ 19-hadovaje pakarańnie ŭ kałonii «Palarny voŭk» u pasiołku Charp u Jamała-Nienieckaj aŭtanomnaj akruzie. 27 razoŭ palityka adpraŭlali ŭ ŠIZA. 16 lutaha stała viadoma, što jon pamior. Navalnamu było 47 hadoŭ.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»Hladzicie taksama:
Doktar, jaki pracavaŭ z Navalnym paśla atručvańnia, nie vieryć u viersiju pra tromb
Šrajbman: Łatušku, Capkałam i, mahčyma, Prakopjevu varta padumać pra šlach Navalnaha
