Fota: MUS, Tut.by, skryn dziaržTB
Uładzimir Jahoraŭ
Uznačalvaŭ ministerstva ŭ savieckaj Biełarusi (1990) i zastaŭsia na hetaj pasadzie pa atrymańni joju niezaležnaści da 1994 hoda.
Da Biełarusi vychadziec z KDB Jahoraŭ kiravaŭ ministerstvam unutranych spraŭ Łatvii, ale na pasadzie prabyŭ tolki hod (1985—1986) i byŭ zvolnieny ŭ suviazi ź pieravodam na inšuju pracu.
Akurat u toj čas pačałasia harbačoŭskaja pierabudova. Kiraŭnictva SSSR musiła demanstravać prychilnaść da refarmavańnia struktur ułady ŭ nacyjanalnych respublikach. Siłavoje viedamstva ŭ Łatvii, jakaja krainami Zachadu ličyłasia akupavanaj, paśla Jahorava ŭznačaliŭ łatyš.
Uładzimir Jahoraŭ. Fota: kp.by
Zatym Jahoraŭ byŭ pradstaŭnikom MUS i KDB SSSR pry ministerstvie ŭnutranych spraŭ Afhanistanu. U toj čas tam išła vajna, raźviazanaja Savieckim Sajuzam. Pa vyvadzie adtul savieckich vojsk (1989) Jahorava pryznačyli načalnikam transpartnaha ŭpraŭleńnia Ministerstva ŭnutranych spraŭ SSSR.
Z hetaj pasady jaho i adpravili (1990) kiravać biełaruskim viedamstvam.
U svaich uspaminach były deputat Viarchoŭnaha Savieta Siarhiej Navumčyk zhadvaŭ, što Jahoraŭ nie prymaŭ represiŭnych mieraŭ i byŭ schilny da kampramisaŭ.
U 1993 jon vystupiŭ z krytykaj Kiebiča, dziejnaść jakoha jon nazyvaŭ antykanstytucyjnaj, za što praź niejki čas byŭ adpraŭleny ŭ adstaŭku.
25 studzienia 1994 hoda Viarchoŭny Saviet adchiliŭ Jahorava ad kiraŭnictva viedamstva, bo toj dapuściŭ aryšt i vydaču Litvie kiraŭnikoŭ tamtejšaj kampartyi Mikołasa Burakavičusa i Jozasa Jermałavičusa, jakich na radzimie abvinavačvali ŭ sprobie dziaržaŭnaha pieravarotu ŭ studzieni 1991 hoda. Kamunisty pierabyvali ŭ Biełarusi nielehalna.
Praz paŭhoda Łukašenka, staŭšy prezidentam, prapanavaŭ Jahoravu ŭznačalić KDB.
U adstaŭku syšoŭ u 1995-m, bo staŭ deputatam Viarchoŭnaha savietu 13 sklikańnia. Paśla refierendumu 1996 hoda z deputataŭ, łajalnych Łukašenku, była sfarmavanaja Pałata pradstaŭnikoŭ. U joj apynuŭsia i Jahoraŭ. Da 2000 hoda staršyniavaŭ u kamisii pa nacyjanalnaj biaśpiecy.
Zatym vyjšaŭ na piensiju. Vychadziec z Čerykaŭskaha rajona Mahiloŭskaj vobłaści ŭ siamji havaryŭ pa-biełarusku. U jaho chacie visieła «Pahonia».
Hienierał-pałkoŭnik Uładzimir Jahoraŭ pamior 5 kastryčnika 2016 hoda ad pieraniesienaha insultu. Jamu było 76 hadoŭ. Pachavany na Uschodnich mohiłkach Minska.
Uładzimir Dańko
Kiravaŭ Ministerstvam unutranych spraŭ ź lutaha pa lipień 1994 hoda.
Heta byli apošnija miesiacy praŭleńnia ŭrada Viačasłava Kiebiča, jaki chacieŭ stać prezidentam, ale pieramožcam vybaraŭ staŭ Łukašenka.
U 1994-m na Dańko ledź nie zaviali kryminalnuju spravu za źbićcio Łukašenki.
Milicyjaniery nie puścili palityka ŭ apiačatany kabiniet u Viarchoŭnym Saviecie. Jamu parvali pinžak i pastavili paru siniakoŭ.
Uładzimir Dańko
Pra incydent Łukašenka nie zabyŭ i, pryjšoŭšy da ŭłady, zvolniŭ Dańko. Paźniej jon napiša, što miž im i Łukašenkam «minułyja nieparazumieńni źniatyja».
Ad 1995-ha da 1999-ha Dańko byŭ kiraŭnikom Akademii MUS.
Uznačalić navučalnuju ŭstanovu jaho prapanavaŭ tahačasny dziaržsakratar Viktar Šejman, jaki zapatrabavaŭ ad prakurora zakryć kryminalnuju spravu suprać Dańko.
Dańko prychilna staviŭsia da biełaruskaj movy.
U dziacinstvie jon chadziŭ u škołu za 9 kiłamietraŭ, bo jana była biełaruskamoŭnaj. Kazaŭ, što źniščeńniem biełaruskaha školnictva zajmalisia «nie nastaŭniki i vučni, a načalniki vyšej». Byŭšy milicyjantam, siłavik udzielničaŭ u biełaruskamoŭnych litaraturnych konkursach.
Hienierał-lejtenant Uładzimir Dańko pamior u 2018 hodzie. Jamu było 76 hadoŭ.
Juryj Zacharanka
Uznačalvaŭ ministerstva z 1994 pa 1995 hod.
Byŭ u kamandzie Łukašenki na vybarach 1994 hoda, ale potym rasčaravaŭsia i syšoŭ u apazicyju.
U adnym ź intervju Zacharanka zhadaŭ hutarku z kiraŭnikom Rady biaśpieki Viktaram Šejmanam, jaki nastojvaŭ, što ministr musić vykanać luby zahad prezidenta.
«Ludziej ja rasstrelvać nie budu, Kanstytucyju parušać nie budu», — tady adkazaŭ kiraŭnik siłavoha viedamstva.
Juryj Zacharanka
U kastryčniku 1995-ha Zacharanku nie tolki zvolnili, ale i panizili ŭ zvańni z hienierał-majora da pałkoŭnika. Nahodaj dla adchileńnia z pasady stali niby finansavyja parušeńni.
Zacharanka dałučyŭsia da Abjadnanaj hramadzianskaj partyi.
Na alternatyŭnych vybarach 1999 hoda padtrymlivaŭ kandydaturu byłoha premjer-ministra Michaiła Čyhira, šmat jeździŭ pa krainie, vystupaŭ.
Zacharanka źnik 7 maja 1999 hoda.
Pavodle byłoha načalnika SIZA №1 Aleha Ałkajeva i eks-siłavika Juryja Haraŭskaha, Zacharanka byŭ skradzieny tak zvanym «eskadronam śmierci» i zabity. Jahonaje cieła nie znojdziena. Haraŭski davodziŭ, što jano było spalenaje ŭ krematoryi Paŭnočnych mohiłak Minska.
Siamja Zacharanki źjechała ŭ Hiermaniju, dzie atrymała palityčny prytułak. Maci Ullana Ryhoraŭna pamierła ŭ 2018 hodzie va ŭzroście 95 hadoŭ. Da kanca žyćcia jana praciahvała čakać syna.
Valancin Ahalec
Uznačalvaŭ viedamstva z 1995 pa 1999 hady.
Byŭ namieśnikam u Zacharanki. Kamandavaŭ Unutranymi vojskami. Kazaŭ, što hatovy vykanać luboje daručeńnie Łukašenki.
Valancin Ahalec (źleva). Fota: mvd.gov.by
Ahalec nie praminaŭ zhadvać u redkich intervju (kamunikavać z žurnalistami jon paźbiahaŭ), što dziakujučy Łukašenku ŭdałosia pieramahčy złačynnaść, jakaja ŭźniała hałavu na pačatku 1990-ch.
Ahalec padtrymaŭ ideju Šejmana ab stvareńni padraździaleńnia siłavikoŭ dla vykanańnia asablivych daručeńniaŭ.
Jano miełasia «spyniać supraćpraŭnuju dziejnaść pa-ekstremiscku nastrojenych asobaŭ». Padraździaleńnie paźniej nazavuć «eskadronam śmierci».
Pry Ahalcy na demanstracyjach stali vykatvać BTRy i vadamioty.
Siłavik u svoj čas byŭ paranieny ŭ hałavu, i jaho padnačalenyja nazyvali jaho «hienierałam z kulaju ŭ hałavie».
Paśla adstaŭki Ahalec byŭ pradstaŭnikom MUS pry pasolstvie Biełarusi va Ukrainie, pracavaŭ u Akademii kiravańnia. Uznačalvaŭ słužbu biaśpieki mabilnaha apieratara Velcom. U 2012 hodzie stała viadoma, što jon zvolniŭsia z hetaj pasady
Ciapier hienierał-lejtenantu Ahalcu 73 hady.
Juryj Sivakoŭ
Kiravaŭ Ministerstvam unutranych spraŭ z 1999 pa 2000 hod. U hety čas pačalisia vykradańni apanientaŭ Łukašenki.
Juryj Sivakoŭ
Śćviardžajecca, što pa zahadzie Sivakova načalnik śledčaha izalatara №1 Aleh Ałkajeŭ vydavaŭ kiraŭniku śpiecpadraździaleńnia Dźmitryju Paŭličenku pistalet, jakim zabivali asudžanych da śmiarotnaha pakarańnia. Im ža zabivali vykradzienych palitykaŭ.
Sivakoŭ kazaŭ, što niasie vinu za źnikłych palitykaŭ, a ludzi staviacca da jaho, jak «da čałavieka braniabojna-tupahałovaha, hatovaha ščoŭknuć abcasami i vykanać luby zahad».
Pa adstaŭcy Sivakoŭ pracavaŭ u Administracyi Łukašenki, byŭ ministram sportu i turyzmu. Vykładaŭ kryminałohiju ŭ Minskim instytucie kiravańnia, byŭ u im prarektaram.
Ciapier jon staršynia Biełaruskaj asacyjacyi vieteranaŭ śpiecnaza MUS «Čeść». Jamu 77 hadoŭ.
Uładzimir Navumaŭ
Kiravaŭ ministerstvam z 2000 pa 2009 hady.
Da ŭznačaleńnia siłavoha viedamstva Navumaŭ hod uznačalvaŭ słužbu biaśpieki Łukašenki.
Suprać jaho dziejničajuć sankcyi Jeŭrasajuza. Byłoha ministra padazrajuć u datyčnaści da źniknieńnia Viktara Hančara i Anatola Krasoŭskaha.
Uładzimir Navumaŭ
Za dzieviać hod znachodžańnia na ministerskaj pasadzie Navumaŭ pieražyŭ dźvie prezidenckija vybarčyja kampanii (2001, 2006). Pry im razahnali Płošču-2006 i pasadzili eks-kandydata ŭ prezidenty Alaksandra Kazulina.
U 2008-m u Minsku na ŭračystaści aficyjnaha Dnia niezaležnaści adbyŭsia terakt. Raspačataja kryminalnaja sprava była pad kantrolem Navumava.
Vynikami rasśledavańnia Łukašenka byŭ niezadavoleny i achviarnym kazłom staŭ ministr unutranych spraŭ.
Nie vyklučana, što ŭ adstaŭku Łukašenka adpraviŭ Navumava, bo akurat u toj čas pačałosia paciapleńnie adnosinaŭ aficyjnaha Minska z krainami Zachadu. Była zapuščana prahrama «Uschodniaje partniorstva». Zvolniŭšy Navumava, Łukašenka raźličvaŭ, što Zachad usprymie adstaŭku siłavika za pazityŭny krok u naładžvańni dyjałohu.
Pa adstaŭcy ŭ Navumava zastałasia tolki pasada kiraŭnika Fiederacyi chakieja.
Były ministr źjechaŭ u Maskvu. Pracavaŭ u kancernie «Rastechnałohii», jaki zajmajecca vyrabam vysokatechnałahičnaj zbroi.
U 2014-m atrymaŭ orden Ajčyny III stupieni za praviadzieńnie ŭ Biełarusi čempijanatu śvietu pa chakiei.
Ciapier Navumavu 67 hadoŭ.
Anatol Kulašoŭ
Kiravaŭ ministerstvam z 2009 pa 2012 hady.
Kulašoŭ addavaŭ zahad na razhon Płoščy ŭ 2010 hodzie. Paźniej jon zajaŭlaŭ, što jamu nie soramna za svaje dziejańni, bo jany byli «ŭ ramkach zakona, u ramkach svaich paŭnamoctvaŭ, jakija ni na jotu nie pieravysiŭ».
Za razhon płoščy Kulašovu Łukašenka pavysiŭsia jaho ŭ zvańni da hienierał-lejtenanta.
Kulašoŭ rasparadziŭsia, kab na apazicyjnych akcyjach milicyjanty pracavali ŭ cyvilnym. Z taho času praktyka vykarystoŭvać cicharoŭ stała zvykłaju.
Anatol Kulašoŭ
Kali adbyŭsia terakt u mietro, Kulašoŭ zajaviŭ, što troje zatrymanych pryznali vinu i adzin ź ich mieŭ dačynieńnie da teraktu 2008 hodu.
Kulašoŭ u śpisie biełaruskich čynoŭnikaŭ, jakim zabaronieny ŭjezd na terytoryju Jeŭrasajuza.
Siłavik uniesieny tudy za represii suprać hramadzianskaj supolnaści i zdušeńnie pratestu 19 śniežnia 2010 hoda. Niahledziačy na sankcyi, u 2012 hodzie Kulašoŭ pabyvaŭ ź vizitam u Francyi na zaprašeńnie Interpołu.
Byli paviedamleńni, što tam jaho zatrymali na pazoŭ francuzskaha advakata Uiljama Burdona, jaki dziejničaŭ ad imia inicyjatyvy Free Belarus Now. Jana była zasnavanaja siemjami apazicyjnych palitykaŭ i žurnalistaŭ, aryštavanych padčas razhonu demanstracyi 19 śniežnia 2010 hoda. Francuzskaja prakuratura nie stała pieraśledavać biełaruskaha čynoŭnika.
Nieŭzabavie pa viartańni z Francyi Kulašoŭ syšoŭ u adstaŭku pa stanie zdaroŭja. U jaho vyjavili rak.
Pa zvalnieńni ź milicyi Kulašoŭ uładkavaŭsia daradcam u vykanaŭčy kamitet SND.
U 2018 hodzie eks-siłavik byŭ pradstaŭnikom Savieta ministraŭ unutranych spraŭ pry vykanaŭčym kamitecie SND.
Anatolu Kulašovu ciapier 64 hady.
Ihar Šunievič
Uznačalvaŭ ministerstva z 2012 pa 2019 hady.
Šunievič skončyŭ milicejskuju akademiju. Słužyŭ na roznych pasadach u orhanach MUS. U 2007-m byŭ namieśnikam načalnika UUS Minskaha abłvykankama. Potym jaho pryznačali ŭ KDB kiravać śledčym ŭpraŭleńniem.
Jon śćviardžaŭ, što pamiž MUS i KDB nie isnuje vajny, a ŭsie takija razmovy — heta intryhi.
Ihar Šunievič
Šunievič znakamity svaimi nieardynarnymi zajavami i ŭčynkami.
Pra hiejeŭ havaryŭ, što «jany dziravyja», a na aficyjnyja imprezy zjaŭlaŭsia ŭ formie NKVD. Prydumaŭ, jak pakarać padletka, jaki daŭ poŭchu skulptury haradavoha. Chłopca prymusili vybačacca pierad pomnikam i milicyjantami.
Sam Šunievič admoviŭsia vybačacca pierad cyhanami, jakich masava zatrymlivali paśla zahadkavaj śmierci mahiloŭskaha milicyjanta ŭ 2019-m. Paźniej vyśvietliłasia, što chłopiec sam na siabie nakłaŭ ruki.
Šunievič byŭ adnym z aŭtaraŭ dekreta «Ab darmajedach», jaki vyklikaŭ masavyja pratesty ŭ 2017 hodzie.
Šunievič z synam Łukašenki — Viktaram — haniaje na bajkach.
Pavodle Šunieviča, jon sam paprasiŭ Łukašenku ab adstaŭcy, bo pačaŭ razumieć, «što treba zabiaśpiečvać peŭnuju dynamiku, pierajemnaść, chutkaść i efiektyŭnaść rašeńniaŭ». Aficyjna Šunieviča zvolnili pa zhodzie bakoŭ.
U 2020 hodzie Šunievič staŭ hienieralnym dyrektaram chakiejnaha kłuba «Dynama», dzie da hetaha byŭ staršynioj naziralnaj rady.
Praz hod zaŭziaty palaŭničy ŭziaŭsia kiravać Biełaruskim tavarystvam palaŭničych i rybałovaŭ.
Ciapier hienierał-lejtenantu ŭ adstaŭcy Šunieviču 56 hadoŭ. Dla biełaruskaha čynoŭnika z takim dośviedam — heta nie ŭzrost dla adpačynku.
Juryj Karajeŭ
Uznačalvaŭ viedamstva z 2019 pa 2020 hod.
U adstaŭku byŭ adpraŭleny, kali była źbita aktyŭnaja chvala pratestaŭ paśla vybaraŭ 2020 hoda.
Da pryznačeńnia na pasadu ministra Karajeŭ siem hadoŭ kamandavaŭ unutranymi vojskami.
Juryj Karajeŭ. Fota: skryn videa tvr.by / YouTube
U śniežni 2019-ha jon zajaŭlaŭ, što milicyja budzie pazbaŭlacca imidžu karnaha orhana.
Adnak usiaho praz paŭhoda pradstaŭniki jaho viedamstva zatrymlivali i źbivali ŭdzielnikaŭ pratestu, što sam Karajeŭ paćviardžaŭ.
13 žniŭnia 2020 hoda ministr u efiry telekanała ANT vybačaŭsia za traŭmy vypadkovych ludziej na vuličnych akcyjach pratestu.
Łukašenka zajaviŭ, što vybačeńnie nie było ź im uzhodnienaje i naahuł vybačacca nie było za što.
U kastryčniku 2020-ha straciŭ pasadu dy pajšoŭ u pamočniki Łukašenki — inśpiektaram pa Hrodzienskaj vobłaści.
Za dzień da adstaŭki Karajeŭ sprabavaŭ apraŭdacca za svaje vybačeńni, havoračy, što ź mirnych pratestaŭ pačynajecca razbureńnie dziaržavy, a pratestoŭcam «pryncypova i spakojna dali adpor».
Paźniej jon zajaŭlaŭ, što «luby buntaŭščyk, paŭstaniec, pratestun, revalucyjanier — heta prychilnik ciomnaj siły».
Ciapier hienierał-majoru Karajevu 57 hadoŭ.
Ivan Kubrakoŭ
Kiruje ministerstvam z 2020 hoda i dahetul.
Kubrakoŭ užo napačatku leta 2020-ha apraŭdvaŭ žorstkija zatrymańni minčukoŭ ich ahresiŭnymi pavodzinami.
Ivan Kubrakoŭ
Kubrakoŭ śćviardžaŭ, što ŭ žniŭni 2020 hoda jaho siamja apynułasia pad atakaj hramadstva. U toj čas jon uznačalvaŭ minskuju milicyju.
Aktyŭnaść hałoŭnaha milicyjaniera stalicy nie zastałasia pa-za ŭvahaj Łukašenki.
Kubrakoŭ pałochaje pravakacyjami, a biełarusam, jakija vyjechali za miažu, abiacaje, što ich dastanuć, ale mohuć być pabłažki dla tych, chto źvierniecca ŭ kamisiju pa viartańni.
Kubrakoŭ užo niekalki razoŭ traplaŭ pad žorstkuju krytyku Łukašenki. Pry im nieadnarazova publikavalisia źlivy razmoŭ siłavikoŭ.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»Hladzicie taksama:
Jak skłalisia losy byłych kiraŭnikoŭ KDB
Za hady savieckaj ułady tolki adzin biełarus uznačalvaŭ śpiecsłužby BSSR
