Fota: Naša Niva
Viadoma, što ad zdaroŭja zuboŭ zaležyć ahulnaje zdaroŭje čałavieka. Daśledavańni pakazvajuć, što najaŭnaść paradantytu ŭpłyvaje na raźvićcio takich zachvorvańniaŭ, jak dyjabiet, chvaroby serca, reśpiratornyja infiekcyi i demiencyja.
Tak, padčas kavidu navukoŭcy vyjavili, što virus hetaj chvaroby pranikaŭ u arhanizm u abychod dychalnych šlachoŭ praz chvoryja dziasny.
Viadoma, što sałodkaje drenna ŭpłyvaje na zuby. Ale śpiecyjalisty źviartajuć uvahu, što tut važniejšaja nie kolkaść cukru, a častata ŭžyvańnia sałodkaha. Kali vy źbirajeciesia zjeści što-niebudź sałodkaje, zješcie ŭsio adrazu — na praciahu 5-10 chvilin. Lepš adrazu zjeści cełuju šakaładku, čym padzialić jaje na niekalki častak i jeści na praciahu dnia.
Śpiecyjalisty miedycynskaha centra Ročesterskaha ŭniviersiteta (ZŠA) rekamiendujuć užyvać sałodkaje padčas asnoŭnaha pryjomu ježy, kali vydzialajecca bolš śliny, jakaja słužyć bufieram, što abaraniaje vašyja zuby ad cukru i kisłaty.
Ale nie tolki sałodkaje škodna. Taki ž niehatyŭny efiekt akazvaje praźmiernaje ŭžyvańnie naturalnych sokaŭ z cytrusavych, a taksama hazavanych biezałkaholnych napojaŭ. Navukoŭcy vyśvietlili, što kisłata ŭ apielsinavym soku akazvaje niehatyŭnaje ŭździejańnie na zubnuju emal, prykmietna pamianšajučy jaje ćviordaść.
Kali vy nie hatovyja admovicca ad soku z cytrusavych, to picie jaho praz sałominku. Tyk vy minimizujecie jaho niehatyŭnaje ŭździejańnie na emal zuboŭ. Dla bolšaj upeŭnienaści prapałaščycie rot vadoj paśla taho, jak skončycie pić.
Lekary ni ŭ jakim razie nie rekamiendujuć čyścić zuby adrazu paśla ŭžyvańnia soku z cytrusavych ci hazavanych i enierhietyčnych napojaŭ. Takija napoi akramia vialikaj kolkaści cukru ŭtrymlivajuć fosfarnuju i limonnuju kisłoty, jakija niehatyŭna ŭpłyvajuć na emal zuboŭ. Razumna paśla ich užyvańnia vytrymać paŭzu ŭ paŭhadziny.
Źnizić ryzyku razbureńnia zuboŭ z-za praduktaŭ, jakija vy ŭžyvajecie, dapamoža taksama abmiežavańnie kolkaści pierakusaŭ. A dla samich pierakusaŭ vybirajcie što-niebudź pažyŭnaje. Naprykład, sadavinu i harodninu, bahatyja klatčatkaj (morkva, ahurok, jabłyk, piersik), syr, małako, prosty johurt.
Fota: Jonathan Knowles / Getty images
Harodnina i sadavina spryjajuć naturalnamu ačyščeńniu pavierchni zuboŭ ad nalotu. A kalcyj i fasfaty ŭ małace, syry i inšych małočnych praduktach dapamahajuć adnavić zubnuju emal i kolkaść minierałaŭ, jakija vašyja zuby mahli stracić z-za inšych praduktaŭ.
Umacavańniu zuboŭ i ŭzmacnieńniu ahulnaha imunitetu arhanizmu dapamahajuć vitaminy i klatčatka, jakija źmiaščajucca ŭ zielaninie (krop, piatruška, sielderej, špinat).
Stanoŭčy efiekt maje ŭžyvańnie vady. Asabliva ŭzbahačanaj ftoram. Darečy, ftoram (a taksama kalcyjem) bahatyja hreckija arechi i mindal. Apošni taksama viadomy abiazbolvajučym dziejańniem.
Praduchileńniu karyjesu dapamoža taksama čaj. Jak zialony, tak i čorny, jon źmiaščaje polifienoły, jakija zabivajuć bakteryi.
A paśla pierakusu rekamiendujecca pakłaści ŭ rot žavalnuju humku biez cukru, kab pavialičyć vydzialeńnie śliny, jakaja dapamoža vymyć ježu i kisłatu.
Nu a najlepšy sposab padtrymlivać dobraje zdaroŭje zuboŭ — prytrymlivacca kłasičnych paradaŭ pa dohladzie za zubami, uklučajučy čystku zuboŭ dva razy na dzień i vykarystańnie zubnoj nitki kožny dzień.
Čytajcie jašče:
Stamatołah z Kapyla zapiarečyŭ čynoŭnikam: Źnižać ceny — my pacierpim stratu
Navukoŭcy chočuć lekavać karyjes z dapamohaj stvałavych kletak
«Patraciŭ 8 tysiač dalaraŭ na zuby». U kolki biełarusam abychodziacca stamatałahičnyja pasłuhi?
nado kak-to opustiťsia na ich urovień )
tam bieź ćvietočkov čto nazyvajetsia nie raźbieriešsia)