Fota: Pavieł Rusak / Tochka.by
Na dniach u Minsku niečakana začyniŭsia adzin sa znakavych hatelaŭ krainy. Historyja z Crowne Plaza Minsk užo pačała abrastać roznymi čutkami. Tochka.by vyrašyła vyśvietlić, ci jość padvodnyja kamiani, ci adkryjecca eks-«Śvisłač» viasnoj nastupnaha hoda i ci nie źjaŭlajecca heta pradvieśnikam prablem na rynku haścinnaści?
Čamu začyniŭsia hatel i što budzie dalej?
Haścinica Crowne Plaza Minsk prymała pastajalcaŭ z 2008 hoda. Heta byŭ druhi piacizorkavy hatel u stalicy Biełarusi. U roznyja hady Crowne Plaza Minsk atrymlivała zvańni «Viadučy biznes-hatel Biełarusi», «Viadučy hatel Biełarusi», «Lepšy biznes-hatel kłasa luks Biełarusi», premii Top Choice i Holiday Check, siertyfikaty jakaści TripAdvisor i Booking.com.
Heta značyć, kiraŭniki kłapacilisia ab prasoŭvańni i markietynhavym składniku. I rabili heta da apošniaha: nie dalej jak minułym letam atel byŭ naminavany na suśvietnuju premiju ŭ halinie turyzmu World Travel Awards-2023 u naminacyi «Viadučy biznes-hatel Biełarusi».
Čamu ž tady haścinica začyniłasia? Z hetym i inšymi pytańniami karespandent Tochka.by źviarnuŭsia da dyrektara kampanii «Biznes prajektavańnie», kiraŭnika mižnarodnaj kampanii Projekt Hotel u Biełarusi Alaksandra Vierasa.
«Crowne Plaza rabiła akcent na vuzki siehmient haściej, u asnoŭnym z Turcyi, a jon u apošnija hady mocna asieŭ. Va ŭładalnika, miarkujučy pa ŭsim, uzmacniłasia žadańnie pazbavicca hetaha abjekta», — rastłumačyŭ ekśpiert.
Jon taksama dadaŭ, što sietkaj hatelaŭ Crowne Plaza kiruje brytanskaja Inter Continental Hotel, jakaja ŭ 2022-m z-za sankcyj pajšła z Rasii. Całkam vierahodna, što i minski hatel užo nie kirujecca joju pa tych ža čyńnikach.
U naviny ab zakryćci na sajcie hatela havorycca, što CrownePlaza «nie budzie akazvać haściničnyja pasłuhi pačynajučy z 20 listapada, a terminy adnaŭleńnia pracy hatela na dadzieny momant nieviadomyja». Dyk moža Crowne Plaza praz paru miesiacaŭ adkryjecca?
Fota: Pavieł Rusak / Tochka.by
«Adznaču, što, miarkujučy pa najaŭnaj infarmacyi, zakryta i kazino pry hateli, a voś spa-centr praciahvaje pracavać.
I kali adšturchoŭvacca ad taho, što zvolnienyja ŭžo niekalki dziasiatkaŭ supracoŭnikaŭ (pakajoŭki, kuchary i hetak dalej), to adnaŭleńnia pracy adnoj ź niamnohich biełaruskich piacizorkavych haścinic u bližejšy čas čakać nie varta», — zajaviŭ Vieras.
Jon adznačyŭ, što haścinica była pierabudavana 15 hadoŭ tamu, i, napeŭna, patrabuje surjoznaj madernizacyi, a značyć, i prystojnych układańniaŭ.
«Vialikaja vierahodnaść, što Azkan choča hety abjekt pradać. Ale nie zmoh jaho pradać na etapie, kali heta byŭ biznes. Tamu zaraz nie vielmi prybytkovy, skažam tak, hatel začynieny, i budynak, pieršapačatkova pabudavany ŭ styli stalinskaha nieakłasicyzmu, pradajecca prosta jak majomaść», — raspavioŭ ekśpiert.
Jon taksama padzialiŭsia infarmacyjaj z bazy danych ab sudovych spravach. Zhodna ź joj, va ŭłasnaj haścinicy kampanii «Minsk Prynces Hatel» jość abaviazacielstvy pierad kontrahientami, ale nazvać uzrovień zapazyčanaści krytyčnym nielha: u pozvach, jakija dajšli da suda, — Br32 tys. i Br18 tys. — heta radavyja sumy.
Jak u Minsku źjaviłasia piacizorkavaja Crowne Plaza
Turecki atel u samym centry stalicy byŭ znakavym abjektam. Jon ci ledź nie pieršy hatel ŭ krainie, jaki zamiežny fundatar pieratvaryŭ z zamšełaj savieckaj haścinicy ŭ sučasny (chaj i vielmi sprečny pa dyzajnie) kompleks. Pry rekanstrukcyi byli prybudavany dva kryły, źjavilisia kazino i spa-centr.
Nahadajem, što hatel «Biełaruś» (tady nazvu pisali praz «o») pabudavali jašče ŭ 1938 hodzie. Padčas Druhoj suśvietnaj jon zhareŭ, i byŭ adnoŭleny ŭ źmienienym vyhladzie pa płanach taho ž architektara Voinava, jaki byŭ aŭtaram pieršaha prajekta.
Kali ŭ 80-ch na Parkavaj mahistrali (ciapier praśpiekt Pieramožcaŭ) pabudavali sučasnuju «Biełaruś», stary hatel źmianiŭ imia na «Śvisłač» i pastupova pryjšoŭ u zaniapad. Ale ŭ 1999 hodzie jaho haspadarom staŭ turecki biznesmien Sudzi Azkan, jaki ŭdychnuŭ u hatel novaje žyćcio.
Fota: Pavieł Rusak / Tochka.by
Zaraz biznesmienu ŭžo 83.
U svoj čas jon ažaniŭsia ź biełaruskaj, jakaja maładziejšaja za jaho amal na 40 hadoŭ. Kali spravy ŭ jaho ŭ biznesie i na asabistym froncie išli dobra (u pary naradziłasia čaćviora dziaciej), Azkan chacieŭ pabudavać u Biełarusi niekalki hatelaŭ i padaryć kožnamu ź dziaciej pa hateli. Ale ŭ 2011 hodzie Sudzi Azkan padaŭ na razvod…
Nialohki los «tureckaj kvietki» na biełaruskaj padatkovaj hradcy
Da taho času ŭładalnik vializnaha (na sotni miljonaŭ) bahaćcia vałodaŭ sietkaj hatelaŭ i kazino ŭ niekalkich krainach. I mieŭ namier pavialičyć prysutnaść u haściničnym siektary Biełarusi. «Minsk Prynces Hatel», padkantrolny Azkanu, staŭ uładalnikam byłoha «Palihrafkambinata imia Jakuba Kołasa». Vielizarny budynak na płoščy Kołasa turki chacieli pieratvaryć u piacizorkavy hatel na 250 numaroŭ.
Ale nie vykanali terminy budaŭnictva i pazbavilisia padatkovych ilhot, atrymanych pa ŭkazie Łukašenki. Inviestdahavor byŭ skasavany, a prajekt rekanstrukcyi pierahledžany. Zaraz tam budzie šmatfunkcyjanalny kompleks, jaki ŭklučaje ŭ siabie taksama handlovyja i ofisnyja płoščy.
«Nie ŭźlacieŭ» i jašče adzin prajekt Azkana, jaki nabyŭ były kinateatr «Sučaśnik». Jon paśla maštabnaj rekanstrukcyi pavinien byŭ stać trochzorkavym hatelem. Ale ŭ vyniku abros drevami i byŭ źniesieny paśla taho, jak jaho viarnuła sabie dziaržava.
Što da Crowne Plaza Minsk, to jašče ŭ 2017-m u jaho źjavilisia prablemy z vypłatami ŭ biudžet. A letaś jon navat začyniaŭsia na niekalki miesiacaŭ «z-za techničnych pryčyn», ale ŭ vieraśni znoŭ adčyniŭ svaje dźviery.
Nie pieršaja łastaŭka i nie čorny lebiedź
Moža być zakryćcio Crowne Plaza stanie pieršaj łastaŭkaj u čaradzie zakryćcia biełaruskich atelaŭ? I jak pačuvajecca naš haściničny biznes?
«Heta zakryćcio dakładna nie źjaŭlajecca adlustravańniem stanu spraŭ u hatelnym biznesie: rynak pakazvaje niadrenny vynik pa zahruzcy. Viadoma, poŭnyja danyja buduć tolki ŭ kancy studzienia, ale pa tym, jak biełaruskija haścinicy pieražyli asnoŭny siezon, možna havaryć ab tym, što 2023 hod prajšoŭ lepš i za pandemijnyja hady, i minuły, u jakim z-za pačatku vajennaha kanfliktu pamiž Rasijaj i Ukrainaj i nastupnych sankcyj zapaŭnialnaść našych hatelaŭ pakidała žadać lepšaha», — upeŭniena zajaviŭ Alaksandr Vieras.
Pavodle jaho słoŭ, Crowne Plaza była śpiecyfičnym hatelem jak pa interjery, tak i pa patoku haściej i ich intaresach. I navat toje, što kirujučaja kampanija pajšła na źnižeńnie koštu numaroŭ adnosna rynku, miarkujučy pa ŭsim, nie vielmi dapamahło.
«Moža być pryjdzie inšy apieratar, daść novaje imia hatelu, raźmieščanamu va ŭdałym miescy, źmienić jaho katehoryju, i staraja «Biełaruś» pieražyvie jašče adnu maładość», — vykazaŭ mierkavańnie ekśpiert.
Adznačym, što da 2019-ha siaredniaja zahruzka ajčynnych haścinic vahałasia prykmietna vyšej za adznaku 50%. Padčas pandemii jana rezka ŭpała (na tracinu ŭ 2020-m), potym amal adnaviłasia, kab u 2022 hodzie znoŭ abrynucca z-za sychodu Booking i Airbnb.
Ciapier hetych ahrehataraŭ źmianili rasijskija, spravy pastupova naładžvajucca, i hości z Uschodu składajuć bolš za 95% zamiežnych pastajalcaŭ našych atelaŭ.
«2023-y — hod adkładzienaha popytu, ja b tak skazaŭ. Tamu što ažyŭ biznes, adpaviedna – i dziełavy turyzm. Akramia taho, u 2023 hodzie ŭ Biełarusi pravodziłasia davoli šmat spartyŭnych mierapryjemstvaŭ. Na rynku va ŭsich abjektaŭ raźmiaščeńnia ŭsio niadrenna: haściej sioleta prykładna na 10% bolš, čym letaś», — padzialiŭsia danymi kiraŭnik mižnarodnaj kampanii Projekt Hotel u Biełarusi.
Chto pazbavicca svaich «zorak»?
U nastupnym hodzie ŭłady majuć namier źmianić praviły hulni na haściničnym rynku. Uletku byŭ apublikavany prajekt pastanovy Saŭmina, pavodle jakoj u chutkim časie budzie ŭviedziena abaviazkovaja siertyfikacyja haścinic i anałahičnych srodkaŭ raźmiaščeńnia.
Zhodna z hrafikam, u 2024 hodzie pavinny atrymać siertyfikaty i srodki raźmiaščeńnia z kolkaściu numaroŭ ad 71 i vyšej, u 2025-m — ad 31 da 70, u 2026 hodzie kolkaść zorak na fasadzie i sajcie atrymajuć tyja, u kaho ad 11 da 30 numaroŭ, a ŭ 2027-m — usio, u kaho da 10 numaroŭ.
U abhruntavańni ŭkazana, što siertyfikat adpaviednaści ŭ krainie majuć tolki 54 haścinicy, heta značyć 9,1 pracenta ad ahulnaj ich kolkaści. Pry hetym katehoryja «5 zorak» prysvojena tolki čatyrom hatelam, a na sajtach i ŭ ahrehataraŭ da zakryćcia Crowne Plaza piacizorkavymi byli až siem. Ciapier samastojna zorki na fasahdzie raźmiaścić nie atrymajecca.
Heta datyčycca nie tolki tych hatelaŭ, jakija chočuć atrymać piacizorkavy status, a ŭsich.
Zrazumieła, što siertyfikacyja nie budzie biaspłatnaj, takim čynam, laža na plečy (dakładniej, kašalki) pastajalcaŭ hatelaŭ. Ale navošta heta robicca? Jakaja turystam i kamandzirovačnym karyść ad hetaj siertyfikacyi?
«Hałoŭnaje — pastajalcy atrymajuć dakładnaje ŭjaŭleńnie ab uzroŭni kamfortu i servisu ŭ tym ci inšym hateli. Bo pry siertyfikacyi haścinicy buduć pravierany na adpaviednaść mnostvu kryteryjaŭ. I haściam stanie kudy praściej vybirać, kudy zasialicca. Jany buduć dakładna ŭjaŭlać, čaho čakać ad taho ci inšaha hatela», — raspavioŭ ab plusach dziaržprahramy Vieras.
Havoračy ab ahulnych prablemach rynku, jon znoŭ zhadaŭ jaho «pierahružanaść» hatelami katehoryi luxury. Pavodle słoŭ ekśpierta, u śviecie kolkaść takich haścinic adnosna ahulnaha abjomu abjektaŭ nie pieravyšaje 2-3 pracenty, a ŭ Biełarusi jana bolš za 10 pracentaŭ.
U apošni čas abvastryłasia jašče adna prablema — niedachop piersanała i padzieńnie ŭzroŭnia servisu, jaki i tak časta pakidaŭ žadać lepšaha.
«Ludzi, jakija vałodajuć movami, stali aktyŭna iści ŭ IT-siektar. Akramia taho, uzmacniŭsia adtok za miažu. Niedachop kvalifikavanych kadraŭ nie daje mahčymaści ŭźniać ahulny ŭzrovień servisu ŭ našych atelach», — panarakaŭ Alaksandr.
Pry hetym Vieras upeŭnieny, što nastupny hod (niahledziačy na adsutnaść suśvietnych ahrehataraŭ i patok haściej i turystaŭ ź Jeŭropy, jaki amal abnuliŭsia) budzie lepš.
«Kali kazać pra čakańni ŭ cełym, to dumaju, što asnoŭnymi haściami pa-raniejšamu buduć rasiejcy, moža dadaducca turysty z Kitaja, inšych azijackich krain. Ale 10%-ha rostu hetaha hoda čakać nie varta. Akramia taho, sychodzić z rynku bolšaść ahrasiadzib — chtości nie choča płacić padatki, jakija rezka pavialičylisia, šmat kamu nie dali prava na praciah pracy miascovyja vykankamy», — raspavioŭ pra toje, što čakaje biełaruski haściničny rynak u 2024 hodzie Alaksandr Vieras.
Čytajcie taksama:
Stali viadomyja pryčyny, pa jakich začyniŭsia Crowne Plaza ŭ Minsku
