Fota: vecteezy
Dziciačyja piedyjatry ŭ Jeŭropie ŭstryvožanyja vyjavami na dziciačych tavarach, jakija mohuć patencyjna naškodzić małym. U daśledavańni, apublikavanym u The Journal of Pediatrics, było vyjaŭlena, što amal 80% upakovak tavaraŭ dla dziaciej z vyjavaj śpiačaha niemaŭla pakazvajuć pozy dla snu, niebiaśpiečnyja dla dziciaci i vyrazna vyznačanyja ŭ jakaści asnoŭnaha faktaru ryzyki raźvićcia sindromu raptoŭnaj dziciačaj śmierci (SRDS).
SRDS — heta niečakanaja i nievytłumačalnaja śmierć dziciaci va ŭzroście da 1 hoda. Naprykład, u ZŠA štohod adbyvajecca kala 1400 śmierciaŭ z-za SRDS (pa danych na 2020 hod), paviedamlaje The Conversation.
U ramkach novaha prajekta, jaki abjadnaŭ daśledčykaŭ z roznych jeŭrapiejskich navučalnych ustanoŭ i daślednickich struktur, byli vyvučanyja vyjavy, pakazanyja na ŭpakoŭkach dziciačych padhuźnikaŭ u 11 jeŭrapiejskich krainach, uklučajučy Francyju, Hiermaniju, Italiju i Ispaniju. Ahułam było daśledavana bolš za 600 roznych upakovak dziciačych padhuźnikaŭ.
Na 49% upakovak byŭ zdymak sa śpiačym dziciom, adnak 79% ź ich nie adpaviadali chacia b adnoj rekamiendacyi pa prafiłaktycy SRDS. Naprykład, dzicia vyjaŭlałasia ŭ stanoviščy na baku, na žyvacie, ź miakkimi pradmietami abo svabodnaj paścielnaj bializnaj (paduškami, padobnymi da padušak cackami, miakkimi cackami, koŭdrami, aŭčynami, nieadpaviednymi praścinami abo bampierami dla dziciačych łožkaŭ). Na niekatorych upakoŭkach pakazvałasia, jak niemaŭla śpić razam ź inšym darosłym čałaviekam na sumiesnym spalnym miescy. Takim čynam, vielmi vialikaja dola zdymkaŭ nie adpaviadaje rekamiendacyjam pa biaśpiečnym śnie niemaŭlat.
Prykłady ŭpakoŭki padhuźnikaŭ z vyjavami, što nie adpaviadajuć rekamiendacyjam pa prafiłaktycy SRDS:
— dzicia śpić nie na śpinie (A, S);
— son dziciaci sa svabodnaj paścielnaj bializnaj abo miakkim pradmietam (paduškaj, vializnaj koŭdraj, cackaj) (A, B, C, D);
— dzicia dzielić spalnaje miesca ź inšym čałaviekam (D).
Vyjava: Martin Chalumeau/Inserm
Rekamiendacyi pa prafiłaktycy, zasnavanyja na navukovych danych
Isnujuć kankretnyja rekamiendacyi pa praduchileńni sindromu raptoŭnaj dziciačaj śmierci, apublikavanyja Amierykanskaj akademijaj piedyjatryi. Jany viadomyja z 1990-ch hadoŭ i byli abnoŭlenyja ŭ kastryčniku 2016 hoda.
- Układvajcie niemaŭlat dla snu na śpinu ŭ ich ułasnym spalnym miescy bieź inšych ludziej.
- U jakaści spalnaha miesca vykarystoŭvajcie łožačak dla niemaŭlat, kałysku, lulku abo tak zvany partatyŭny dziciačy dvoryk ź ćviordym płoskim matracam i praścinoj pa pamiery. Treba paźbiahać snu na kanapie abo kreśle, ci ŭ lubych pryładach dla siadzieńnia: naprykład, na arelach abo aŭtamabilnym siadzieńni (za vyklučeńniem pajezdki ŭ mašynie).
- Trymajcie svabodnyja koŭdry, paduški, miakkija cacki, bampiery i inšyja miakkija pradmiety, jakija tearetyčna mohuć pierakryć pavietra, dalej ad miesca dla snu.
- Pa mahčymaści karmicie hrudźmi i paźbiahajcie paleńnia.
Rekłama moža stvaryć iluzornaje adčuvańnie praŭdzivaści
U pavodzinnaj i miedyčnaj litaratury dobra viadoma, što vyjavy mohuć upłyvać na spažyvieckija zvyčki. Rekłamnyja vyjavy histaryčna źjaŭlajucca adnačasova jak važnym instrumientam dla pierakanańnia spažyŭca, tak i krynicaj infarmacyi. Kali rekłama pieradaje niesapraŭdnuju infarmacyju, naprykład, malunak dziciaci ŭ niebiaśpiečnaj dla snu pozie, heta ŭjaŭlaje dźvie važnyja prablemy z punkta hledžańnia taho, jak baćki apracoŭvajuć hetuju infarmacyju.
Pa-pieršaje, spažyŭcy zvyčajna ličać, što rekłamnyja vyjavy stvoranyja śpiecyjalistami, i tamu ličać ich aŭtarytetnymi krynicami. U vyniku baćki, vierahodna, prymuć pakazanuju infarmacyju biez krytyčnaj acenki jaje sapraŭdnaści.
Druhaja prablema moža być jašče bolš zhubnaj. Choć baćki mohuć viedać rekamiendacyi pa biaśpiečnym śnie, jakija im majuć paviedamlać u tym liku ŭ radzilni abo padčas vizitu da piedyjatra — na žal, šmatrazovaje ŭździejańnie adnoj i toj ža niapravilnaj infarmacyi moža stvaryć iluziju praŭdy. Navat kali ludzi viedajuć, što infarmacyja niapravilnaja, jany mohuć pavieryć, što jana «nie takaja ŭžo i niapravilnaja». Takim čynam, viedajučy, što niemaŭlatam rekamiendujecca spać mienavita na śpinie, baćki mohuć u vyniku pavieryć, što spać na žyvacie dla niemaŭlaci taksama narmalna.
Marcin Šalumo, adzin z suaŭtaraŭ daśledavańnia, robić vysnovu: «Nam nieabchodna skaracić uździejańnie kamiercyjnych abo aficyjnych malunkaŭ, jakija nie adpaviadajuć rekamiendacyjam pa prafiłaktycy SRDS, kab praduchilić niebiaśpiečnyja praktyki snu. Robiačy heta, vytvorcy i zakanadaŭcy ŭ poŭnaj miery paspryjajuć atrymańniu dakładnaj infarmacyi pra zdaroŭje».
Čytajcie taksama:
Čamu «pazityŭnaje vychavańnie» pavinna ŭklučać u siabie taksama i pakarańnie