Rakiety ATACMS zapuskajuć pry dapamozie ŭstanovak HIMARS, jakija jość na ŭzbrajeńni ŭkrainskaha vojska. Fota: Getty Images
Na hetym tydni prezident Ukrainy Uładzimir Zialenski naviedaŭ Vašynhton i abmierkavaŭ novy pakiet amierykanskaj dapamohi Ukrainie. Padčas hetaha vizitu pradstaŭniki Biełaha doma zajaŭlali, što ATACMS u hety pakiet nie ŭvojdzie, adnak pytańnie ab ich pastaŭcy zastajecca na paradku dnia.
Adnak u subotu brytanskaja hazieta Financial Times paviedamiła sa spasyłkaj na svaje krynicy, što rašeńnie ab pieradačy takich rakiet było pryniata jašče da vizitu Zialenskaha, ale ŭ administracyi Bajdena vyrašyli da času nie vydavać hetaj infarmacyi.
Krynica FT vykazała mierkavańnie, što heta było zroblena dla taho, kab rasijskija vajskoŭcy, daviedaŭšysia ab padrychtoŭcy pastavak rakiet, nie adviali svaje składy i linii zabieśpiačeńnia dalej ad linii frontu.
U piatnicu sama mieniej dźvie ŭkrainskija rakiety parazili štab rasijskaha Čarnamorskaha fłotu ŭ Sievastopali, ale, jak paviedamili krynicy Bi-bi-si, heta byli kryłatyja rakiety Storm Shadow / SCALP (ich Kijevu pastaŭlajuć Vialikabrytanija i Francyja). Jany majuć radyus dziejańnia kala 250 km.
«Pytańnie času»
Dva viadučyja amierykanskija miedyja — telekanał NBC News i hazieta The Wall Street Journal — cytujuć nienazvanaha pradstaŭnika amierykanskaj administracyi, pa słovach jakoha Džo Bajden padčas sustrečy, jakaja adbyłasia ŭ čaćvier u Biełym domie, paabiacaŭ Zialenskamu «nievialikuju partyju» rakiet ATACMS.
Pry hetym rakiety, jak śćviardžaje The Wall Street Journal, buduć dastaŭlenyja va Ukrainu ŭ najbližejšyja tydni.
Sustreča prezidentaŭ ZŠA i Ukrainy Džo Bajdena i Uładzimira Zialenskaha. Fota: Getty Images
U svaju čarhu, vydańnie Washington Post piša sa spasyłkaj na niekalkich infarmavanych čynoŭnikaŭ, što Kijevu pastaviać ATACMS z kasietnymi bojehałoŭkami.
Pradstaŭniki ZŠA i Ukrainy ŭsie hetyja paviedamleńni aficyjna nie paćviardžajuć.
U piatnicu žurnalisty paprasili pres-sakratara Biełaha doma Karyn Žan-Pjer prakamientavać šmatlikija publikacyi ab pastaŭkach ATACMS. U adkaz jana tolki nahadała , što prezident Bajden u minułym nie raz kazaŭ, što pytańnie ab takich rakietach nikoli nie zdymałasia z paradku dnia, i siońnia joj niama čaho da hetaha dadać.
Pa vynikach sustrečy Bajdena i Zialenskaha było abjaŭlena ab pieradačy Ukrainie novaha tranšu vajskovaj dapamohi na sumu 325 młn dołaraŭ, jaki ŭklučaje artyleryjskija ŭstanoŭki i bojeprypasy. Na nastupnym tydni Ukraina atrymaje taksama amierykanskija tanki Abrams.
Što ž tyčycca pytańnia z rakietami ATACMS, abodva prezidenty ŭchililisia ad pramoha adkazu.
«Miarkuju, što pa ŭsich pytańniach, jakija abmiarkoŭvalisia ŭčora z prezidentam Bajdenam, my zmožam dasiahnuć pahadnieńnia, — zajaviŭ Uładzimir Zialenski ŭ piatnicu, užo znachodziačysia ŭ Kanadzie. — Tak, heta pytańnie času, i nie ŭsio tut zaležyć ad Ukrainy».
Kijeŭ užo šmat miesiacaŭ damahajecca, kab Amieryka pieradała jamu rakiety ATACMS, nieabchodnyja dla praciahu kontrnastupleńnia, jakoje ź ciažkaściami i vialikaj kryvioj idzie na poŭdni krainy.
Raniej žurnalisty zachodnich miedyja mierkavali, što Vašynhton ustrymlivajecca ad pastavak Kijevu takoj zbroi, bajučysia, što USU buduć vykarystoŭvać jaje dla ŭdaraŭ pa mižnarodna pryznanaj rasijskaj terytoryi, što pryviadzie da pramoj kanfrantacyi pamiž ZŠA i Maskvoj.
Adnak apošnim časam ukrainskaje vojska atrymała dostup da zachodnich dalnabojnych rakiet — i ŭžyvała ich vyklučna pa celach na svajoj akupavanaj ziamli.
Rakiety ATACMS patrebnyja Ukrainie, kab mieć mahčymaść paražać kamandnyja punkty, składy i pieravałačnyja centry ŭ hłybini rasijskaj abarony.
Na dumku Kijeva, u takim vypadku značna bolš uraźlivymi akažucca rasijskija pazicyi na akupavanych Maskvoj ukrainskich terytoryjach na poŭdni, u tym liku ŭ Krymie.
Kali rasijskamu vojsku pryjdziecca adsunuć hetyja abjekty hłybiej u tył pad pahrozaj rakietnych udaraŭ, to heta abciažaryć zabieśpiačeńnie vojskaŭ.
Što takoje ATACMS?
Choć u miedyja ATACMS časta nazyvajuć dalnabojnymi rakietami, heta nie zusim pravilna.
Ich radyus dziejańnia sapraŭdy našmat bolšy, čym u vysokadakładnych rakiet GMLRS (Ukraina vykarystoŭvaje GMLRS ź leta 2022 hoda), jakija bjuć prykładna na 90 km.
Pry hetym balistyčnyja rakiety ATACMS farmalna adnosiacca da kłasa apieratyŭna-taktyčnych rakiet — razam z GMLRS, rasijskimi «Kropkaj U» i «Iskanderam» abo ŭkrainskaj «Volchaj».
Dalokaść balistyčnych rakiet małoj dalokaści, što iduć paśla apieratyŭna-taktyčnych, pačynajecca ad 500 km.
ATACMS i GMLRS zapuskajuć z tych ža puskavych ustanovak HIMARS i M270 MLRS. Tolki pry vykarystańni balistyčnaj rakiety zamiest puskavoha kantejniera z šaściu nievialikimi rakietami vykarystoŭvajuć kantejnier z adnoj vialikaj.
Apieratyŭna-taktyčnyja rakiety pieršapačatkova stvarali dla taho, kab paražać celi ŭ ramkach frantavoj apieracyi, naprykład, štaby, vuzły suviazi, pazicyi artyleryi i SPA, aeradromy i masty.
Adnak dalokaść ATACMS, jakaja składaje 300 kiłamietraŭ, mahła b dazvolić USU paražać užo stratehičnyja celi i akazać upłyŭ na vynik vajny.
Rakiety ATACMS raspracoŭvalisia z kanca 1970-ch hadoŭ, a ich bajavy debiut adbyŭsia padčas apieracyi «Bura ŭ pustyni» ŭ 1991 hodzie, dzie jany pakazali siabie jak vielmi efiektyŭnaja zbroja.
Možna vyłučyć dva ich typy — rakiety z fuhasnaj bajavoj častkaj dla paražeńnia takich umacavanych celaŭ, jak masty i bunkiery, a taksama z kasietnaj bojehałoŭkaj, jakaja pryznačanaja dla paražeńnia niebraniravanych celaŭ na vialikaj płoščy.
Chutčej za ŭsio, mienavita ab pastaŭkach rakiet z kasietnym typam bojehałovak i idzie ciapier havorka.
Nie tolki ATACMS, ale i Taurus?
ATACMS — nie adzinaja rakietnaja sistema dalokaha radyusa dziejańnia, jakuju prosić Kijeŭ.
U Hiermanii jašče z krasavika abmiarkoŭvajecca pytańnie ab mahčymych pastaŭkach nie mienš efiektyŭnych rakiet pavietranaha bazavańnia Taurus sumiesnaj vytvorčaści Hiermanii i Šviecyi. Ich dalokaść składaje da 500 km.
Adnak miedyja pišuć, što, jak i ŭ vypadku z tankami i samalotami, jeŭrapiejskija krainy sprabujuć uzhadnić pastaŭki z Amierykaj i čakajuć, kali Vašynhton pieršym prajavić inicyjatyvu.
«U praciahłych abmierkavańniach drenna toje, što rasijanie nie siadziać bieź dziejańnia, jany ŭmacoŭvajuć abaronu i śpiecyjalna rychtujucca da taho, što ŭkrainskija siły zmohuć vykarystoŭvać takija ŭzbrajeńni, — zajaviła ŭ intervju kanału Welt TV kiraŭnica kamiteta abarony Bundestaha Mary-Ahnies Štrak-Cymierman.
Pa słovach Štrak-Cymierman, pytańnie ab pieradačy Ukrainie kožnaj sistemy ŭzbrajeńniaŭ patrabuje ŭvažlivaha analizu, «ale nie piać ža miesiacaŭ», bo heta vyhladaje jak «niedavier da Ukrainy», u toj čas jak Kijeŭ, na dumku niamieckaha palityka, daŭno ŭžo prajaviŭ siabie absalutna nadziejnym partnioram.
Štrak-Cymierman, jakaja niadaŭna ŭ adkrytym liście da kanclera zapatrabavała jak maha chutčej pieradać Kijevu rakiety Taurus, nahadała taksama, što mižnarodnaje zakanadaŭstva dazvalaje nanosić udary pa rasijskich pazicyjach, ź jakich pa terytoryi Ukrainy ažyćciaŭlajucca rakietnyja abstreły.
«My ŭ Jeŭropie pavinny byli b zrabić kudy bolš», — zajaviła jana.
U adkaz ministr zamiežnych spraŭ Hiermanii Analena Bierbak čarhovy raz adznačyła, što joj dobra viadoma ab tym, što Kijeŭ maje patrebu ŭ rakietach dalokaha radyusa dziejańnia, ale vyrašyć pytańnie takich pastavak vielmi składana.
Čytajcie taksama:
Bajden paabiacaŭ Zialenskamu dać krychu rakiet ATACMS — miedyja
Ukraina nie atrymaje źniščalnikaŭ F-16 hetaj vosieńniu ci zimoj
Urad Hiermanii płanuje dać Ukrainie dalnabojnyja rakiety Taurus — ŚMI
