Kureńnie elektronnych cyharet akazvaje niehatyŭnaje ŭździejańnie na fiertylnaść mužčyn. Fota: Getty Images
Pra niehatyŭny ŭpłyŭ kureńnia elektronnych cyharet (vejpinhu) na mužčynskaje zdaroŭje vučonyja havorać nie pieršy raz. Tak, u 2020 hodzie daśledavańnie, praviedzienaje ŭ Danii z udziełam bolš za 2 tysiač čałaviek, pakazała, što ŭ tych, chto štodzionna kuryć vejp, ahulnaja kolkaść śpiermatazoidaŭ značna mienšaja, čym u tych, chto nie kuryć. Taksama było vyjaŭlena, što ŭ zaŭziatych kurylščykaŭ parahienierataraŭ, taksama, jak i ŭ kurylščykaŭ tradycyjnych cyharet, bolš nizkaja ruchavaść śpiermatazoidaŭ.
Daśledavańnie vučonych z Univiersiteckaha kaledžu ŭ Łondanie pakazała, što taksičnyja chimičnyja rečyvy, jakija vykarystoŭvajucca dla nadańnia vejpam smaku sadaviny ci miaty, akazvajuć škodnaje ŭździejańnie na vypracoŭku śpiermy ŭ arhaniźmie i ruchavaść śpiermatazoidaŭ.
U chodzie niadaŭniaha daśledavańnia tureckija vučonyja vyśvietlili, jak na seksualnaje zdaroŭje pacukoŭ-samcoŭ upłyvaje dym ad tradycyjnych siharet marki Winston i pary vejpu Joyetech eGo Aio.
Pacuki byli padzielenyja na try hrupy. Ekśpierymient praciahvaŭsia čatyry tydni. Udzielniki pieršych dźviuch hrup dva razy na dzień na praciahu hadziny pavinny byli niuchać dym ad cyharet (pieršaja hrupa) ci dym ad vejpaŭ (druhaja). Treciaja hrupa była kantrolnaj.
Daśledčyki pravieryli ŭzrovień u mačy pacukoŭ rečyva pad nazvaju kacinin, jakoje źjaŭlajecca pabočnym praduktam mietabalizmu nikacinu ŭ arhaniźmie. Taksama vymiarałasia masa jaječkaŭ, suadnosiny vahi jaječkaŭ da vahi cieła (hanadasamatyčny indeks), kolkaść śpiermatazoidaŭ i rabiŭsia histałahičny analiz jaječak. Vyniki paraŭnoŭvali z pakazčykami kantrolnaj hrupy.
Jak pakazali vymiareńni, najmienšuju kolkaść śpiermatazoidaŭ mieli pacuki, jakija vymušanyja byli ŭdychać dym ad tradycyjnych cyharet (89 miljonaŭ śpiermatazoidaŭ na 1 mł). U pacukoŭ, jakija zaznali ŭździejańnie paroŭ elektronnych cyharet, hety pakazčyk skłaŭ 95,1 młn/mł u paraŭnańni z 98,5 młn/mł u kantrolnaj hrupie.
Akramia hetaha, u pacukoŭ ź pieršaj i druhoj hrupy navukoŭcy adznačyli pamianšeńnie pamieru jaječak, defarmacyju nasiennych kanalčykaŭ, padzieł i admirańnie pałavych kletak. U ciažkich vypadkach nazirałasia spynieńnie adździaleńnia pałavych kletak, utvareńnie kaviernaŭ (połaściaŭ), prykmiety niekrozu, fibrozu i atrafii. Analizy taksama pakazali pavyšeńnie ŭzroŭniu kacininu i markioraŭ akiślalnaha stresu (dysbałans pamiž aktyŭnymi formami kisłarodu i antyaksidantami).
Choć vyniki nie byli pravieranyja na ludziach, aŭtary źviartajuć uvahu na toj fakt, što jak tradycyjnyja cyharety, tak i vadkaść dla elektronnych cyharet mohuć uzmacnić akiślalny stres i vyklikać marfałahičnyja źmieny ŭ jaječkach. Akiślalny stres roznaj stupieni moža być pryčynaj šerahu zachvorvańniaŭ, takich jak rak, dyjabiet, mietabaličnyja parušeńni, ateraskleroz i sardečna-sasudzistyja prablemy.
Čytajcie jašče:
Biełarusy pa kolkaści vykuranych cyharet — na trecim miescy ŭ Jeŭropie
Novaja Ziełandyja zabaronić moładzi kuplać cyharety — na ŭsio žyćcio
Navukoŭcy znajšli redkaje zachvorvańnie, mahčyma, vyklikanaje kureńniem vejpaŭ
