Makaki-rezus. Fota: gettyimages.com
Paharšeńnie myśleńnia i pamiaci pry stareńni — surjoznaja bijamiedycynskaja prablema. Vučonyja ŭžo šmat dziesiacihodździaŭ šukajuć sposaby lačeńnia takich zachvorvańniaŭ, jak chvaroby Alchiejmiera, Parkinsana i raśsiejany skleroz. Adnak pośpiechi pakul vielmi niaznačnyja.
Hrupa vučonych vyrašyła pravieryć uździejańnie białku klotho na kanhnityŭnyja funkcyi prymataŭ. Pra vyniki svajho daśledavańnia jany raskazali ŭ časopisie Nature Aging.
Białok klotho jašče nazyvajuć «faktaram daŭhalećcia». Svaju nazvu jon atrymaŭ ad hrečaskaj bahini Kłato, jakaja tkała nitku žyćcia. Hety białok udzielničaje ŭ rehulacyi abmienu rečyvaŭ, abaronie ad aksidantnaha stresu i stareńnia.
Jaho tranśmiembrannaja forma dapamahaje harmonam kantralavać uzrovień fosfaru i vitaminu D u arhaniźmie. A rastvaralny białok, jaki traplaje ŭ kroŭ, dziejničaje jak endakrynny faktar. Uzrovień klotho źnižajecca z hadami, a taksama pry niejradehienieratyŭnych zachvorvańniach.
Papiarednija daśledavańni na myšach pakazali, što injekcyja klotho moža praciahnuć žyćcio žyvioł i pavysić sinapsičnuju płastyčnaść — zdolnaść kantralavać suviaź pamiž niejronami ŭ złučeńniach, jakija nazyvajucca sinapsami. Novaje daśledavańnie, praviedzienaje ŭžo na prymatach, prademanstravała taki ž efiekt.
Daśledavańnie ŭklučała testavańnie kahnityŭnych zdolnaściaŭ starych makak-rezusaŭ (Macaca mulatta), jakim było ŭ siarednim 22 hady, da i paśla adnarazovaj injekcyi klotho. Dla hetaha daśledčyki vykarystali prosty test pravierki prastoravaj pamiaci: małpy pavinny byli zapomnić miesca znachodžańnia prysmaku, schavanaha daśledčykami na ich vačach u adnu ź niekalkich jamak.
Taki test možna paraŭnać z uspaminam pra toje, dzie my pakinuli svaju mašynu na aŭtastajancy, ci z adnaŭleńniem paśladoŭnaści likaŭ za paru chvilin paśla taho, jak jaje pačuli. Takija zadačy z uzrostam dajucca ŭsio ciažej.
Małpy pakazali značna lepšyja vyniki ŭ hetych testach paśla ŭviadzieńnia klotho. Da injekcyj jany identyfikavali pravilnyja jamki prykładna ŭ 45% vypadkaŭ, paśla injekcyi hety pakazčyk skłaŭ prykładna 60%. Palapšeńnie pamiaci zachoŭvałasia nie mienš za dva tydni.
Vučonyja adznačyli, što taki efiekt byŭ dasiahnuty pry nizkaj dozie preparatu (10 mkh/kh). Pavyšeńnie dozy ŭ dva i try razy nijak nie paŭpłyvała na vyniki.
Daśledčyki adznačajuć, što da hetaha času niezrazumieła, jak kankretna injekcyja klotho akazvaje taki ŭpłyŭ na mozh i čamu jon tak doŭha praciahvajecca. Sam białok nie moža trapić z kryvi da mozhu. Kab raskryć miechanizm upłyvu, nieabchodnyja novyja daśledavańni, jakija dapamohuć vyznačyć, jakija pramiežkavyja źviony zadziejničanyja ŭ hetym pracesie.
Uličvajučy blizkaść hienietyki i fizijałohii prymataŭ i ludziej, vialikaja imaviernaść užyvańnia takoha mietadu dla lekavańnia kahnityŭnych rasstrojstvaŭ u čałavieka. Ale vyrašalnaje značeńnie dla realizacyi kliničnaha patencyjału klotho budzie mieć raskryćcio miechanizma jaho ŭździejańnia.
Čytajcie jašče:
Pieršy za 20 hadoŭ preparat ad chvaroby Alchiejmiera. ZŠA ŭchvalili preparat adukanumab
