Lavon Chałatran u intervju na jutub-kanale «Tok». Skryn videa
Pra znajomstva ź Viktaram Babarykam
Viadoma, što ruin-bar OK16 — prajekt Biełhazprambanka. Heta była asabistaja inicyjatyva Viktara Babaryki. Jon kuryravaŭ hety prajekt.
Lavon Chałatran adznačaje, što nie byŭ blizka znajomy ź Viktaram Babarykam, ale padkreślivaje:
«Toje, jak jon staviŭsia da kulturnaha žyćcia, mnie padabałasia. Było vidavočna, što mety jaho miecenactva vielmi biełaruskacentryčnyja. Heta i viartańnie karcin uradžencaŭ Biełarusi, i prajekt OK16, «ART Karparejšyn», fond «Šans».
Lavon zhadvaje, što nie moh ujavić, što Babaryka budzie bałatavacca ŭ jakaści kandydata na prezidenckich vybarach. «Kali jon pra heta abviaściŭ, dla mianie heta byŭ siurpryz. Chacia ja ŭpeŭnieny, što Maša Kaleśnikava pra heta viedała raniej, čym usie astatnija. Tamu što ja bačyŭ napiaredadni jaje ŭzbudžany stan, ale nie zrazumieŭ, što adbyvajecca.
Spačatku źjaviłasia infarmacyja pra Capkału. Usie, u tym liku i ja, padumali, što heta spojler. Usim prosta śmiešna. A potym ja ŭbačyŭ post Viktara Dźmitryjeviča. Ja pamiataju, ja prosta siadzieŭ u bary la barnaj stojki. Pobač sa mnoj byŭ siabar. My pili kavu, razmaŭlali. Byŭ karancin, i ŭ nas było vielmi mała raboty.
Ja pamiataju svaju pieršuju dumku, kali ŭbačyŭ post: «Usio. OK16 p****c», — zhadvaje Chałatran.
Praź niekalki chvilin Lavonu pazvaniła Maryja Kaleśnikava i prapanavała dałučycca da pracy ŭ štabie.
Chałatran zhadvaje, što Maryja Kaleśnikava pačynała pracavać u OK16 z kulturnymi prajektami z Hiermanijaj. Jana stvaryła svojeasablivy «kulturny most» pamiž dźviuma krainami. Vaziła dziejačaŭ kultury z Hiermanii ŭ Biełaruś.
«Z samaha pačatku ŭ OK16 u nas ź joju byli siabroŭskija adnosiny. U peŭny momant Mašy prapanavali ŭznačalić niekamiercyjnuju arhanizacyju, jakaja ŭvachodziła ŭ skład OK16 i zajmałasia kulturnymi prajektami. Papiaredniaja kiraŭnica nie vielmi z hetym spraŭlałasia. Hetaja dziaŭčynka syšła i nieabchodna było znajści kiraŭnika. Niechta prapanavaŭ źviarnucca da Mašy. U mianie spačatku byŭ skiepsis, bo jana žyła ŭ Hiermanii. Joj prapanavali. Jana ahučyła svaje ŭmovy. Potym spytali ŭ Viktara Dźmitryjeviča. Jon taksama byŭ nie suprać.
Jana pryjechała. Jany sustrelisia. U ich adbyŭsia metč kulturny. Tamu što vielmi šmat pytalisia: «A moža, u ich tam niešta jość? Moža, jany muciać».
Lavon zhadvaje, što z prychodam Maryi Kaleśnikavaj usio stała vielmi chutka mianiacca. Adznačaje, što jana jak mieniedžar «vielmi chvatkaja, dakładnaja, idzie da mety płanamierna, nie baicca iści na kanflikt ź ludźmi, jakija pieraškadžajuć hetaj mecie. Jana robić heta, nie źnievažajučy čałavieka, a prosta strohaj pazicyjaj. Jana raźvitałasia ź niekalkimi ludźmi, jakija byli nie da miesca ŭ hetym prajekcie».
Lavon razhladaje ŭčynak Maryi Kaleśnikavaj z razryvam pašparta z roznych pazicyj.
«Heta moža być niešta typu pierformansu, niejkaha akcyjanizmu. Z mastackaha punktu hledžańnia, vielmi kruta. I jak učynak publičnaj asoby heta supierśmieła. Ale ŭ lubym vypadku, heta supierpavaha z majho boku. Tamu što heta ŭčynak čałavieka. Jana naŭmysna idzie na vialikuju niebiaśpieku, prosta strašennuju, achviarujučy svaim žyćciom, heta darahoha kaštuje».
Kaleśnikava mahła b być prezidentam?
Na dumku Lavona, Maryja Kaleśnikava lepš padyšła b na pasadu ministra kultury. A na pasadzie prezidenta jon bačyŭ Viktara Babaryku, bo jamu padabaŭsia jaho «ekanamičny bekhraŭnd» i jamu bolš impanuje, kali kiraŭnikom zjaŭlajecca čałaviek, jaki «sistemna razumieje, jak heta ŭsio pracuje, maje viedy, dośvied kiravańnia vialikimi strukturami». Jon udakładniaje:
«Kali čałaviek biez takoha dośviedu traplaje da rula takoj vialikaj arhanizacyi, jak kraina, to jamu spatrebicca čas, kab niejkija viedy atrymać. A čas idzie. Tamu mnie zdavałasia, što najbolš adpaviednym byŭ Viktar Dźmitryjevič. Ale kali vybirać pamiž Maryjaj Kaleśnikavaj i Alaksandram Łukašenkam, to, zrazumieła, Maryja Kaleśnikava».
Lavon Chałatran adznačyŭ, što addaŭ by svoj hołas za Maryju Kaleśnikavu, kali b byŭ vybar pamiž joju i Śviatłanaj Cichanoŭskaj ci Siarhiejem Cichanoŭskim.
Staŭleńnie da Vaskrasienskaha
Chałatran adznačaje, što nie pamiataje, kali Juryj Vaskrasienski zjaviŭsia ŭ štabie: «Ja pra jaho daviedaŭsia, kali ŭžo siadzieŭ. Tam prosta była vialikaja masa ludziej. Ja nikoli jaho ŭ žyćci nie bačyŭ. Jon adnosiŭsia da tych ludziej, jakija «pracujuć u poli».
Lavon zaŭvažaje, što prykładna ŭjaŭlaje, što mahło prymusić Vaskrasienskaha tak siabie ciapier pavodzić, ale heta nie aznačaje, što jon jaho pavažaje:
«Mnie jaho vielmi škada, jak i Pratasieviča. Ja im nie zajzdrošču. Ale heta nie aznačaje, što ja budu da ich dobra stavicca. Ja baču inšy ŭčynak Maryi Kaleśnikavaj. Žančyna, prabačcie, parvała pašpart i sieła ŭ turmu. U našym patryjarchalnym śviecie heta niešta značyć. Jana zrabiła mužny ŭčynak».
Dzień vybaraŭ i paśla
Pa ŭspaminach Lavona, z ranku 9 žniŭnia išła arhanizacyja zony dla ŚMI. Zatym supracoŭniki štaba sprabavali va ŭmovach adsutnaści internetu atrymlivać niejkuju infarmacyju.
«My nie razumieli, što rabić. Typu, vakoł chodziać natoŭpy ludziej, stralajuć. Niešta adbyvajecca, a my siadzim u ofisie. Nie razumiejem, što budzie. Zaraz uvarvucca mianty ci zaraz pieramoža revalucyja».
Noč 9 žniŭnia, jak zhadvaje Chałatran, vałanciory štaba Babaryki spali na padłozie ŭ ofisie. Rankam schadzili da Lavona dachaty pajeści i viarnulisia. Uvieś dzień 10 čysła praviali ŭ ofisie, sprabujučy apracoŭvać pratakoły, jakija da ich dachodzili.
«Ja sprabavaŭ naładzić pracu 15 čałaviek, jakija pryjšli jak vałanciory. Nieabchodna było padklučyć ich da internetu, raspavieści, jak ustalavać VPN. Tak pralacieła 10-je čysło. Nas ekstranna sabrali ŭ ofisie. Abviaścili, što my zastalisia adny. Da hetaha byŭ žanočy tryumvirat. Cichanoŭskaja i Capkała zjechali. Vyrašana, što pracujem dalej i robim što možam».
Praź niekatory čas, jak zhadvaje Chałatran, było paviedamlena, što nieabchodna terminova pakinuć ofis, mohuć pryjechać ich zatrymlivać. I ŭsie raźbiehlisia.
«Ja pajšoŭ ź dźviuma siabroŭkami da siabie dadomu. U noč z 10 na 11 ja sazvońvaŭsia, daviedvaŭsia, što dzie adbyvajecca. Rankam my spakojna ŭstali. Pamiataju, ja jašče ź siabroŭkaj sazvaniŭsia i my abmiarkoŭvali, što, chiba kaniec, usio prajhrana. My vyjšli z domu. U mianie ŭ adnoj ruce byŭ telefon, a ŭ druhoj pakiet sa śmiećciem. I tut rezka spyniajecca mašyna i ź jaje vyskokvajuć mianty ź pistaletami. Ja dumaju: «Nu voś jano i adbyłosia».
Lavon padkreślivaje, što pryjechali mienavita za im. Jaho siabrovak uziali za kampaniju. Jon ličyŭ, što budzie administracyjnaje pakarańnie. I što paśla, jak zvyčajna, usio supakoicca, jak heta byvała paśla papiarednich vybaraŭ:
«Ja znoŭ pačnu zajmacca svaimi barami. Nu i chren ź im. Zatoje my pasprabavali. Viesieła było».
Hladzicie całkam:
ad bankira?