Histaryčny centr Hrodna źjaŭlajecca nieruchomaj materyjalnaj historyka-kulturnaj kaštoŭnaściu pieršaj katehoryi. Niezdarma horad nazyvajuć muziejem pad adkrytym niebam, a ekskursavody paraŭnoŭvajuć jaho sa Lvovam.
Na ekskursiju pa Hrodnie i rajonie možna śmieła vyłučać dva dni, adzin spatrebicca, kab pahladzieć usie cikavostki ŭ samim horadzie, a na druhi možna pakinuć tryp pa rajonie.
Karaleŭski horad źjaŭlajecca adzinym u Biełarusi, dzie jość adrazu dva zamki. Stary zamak, jaki ciapier znachodzicca ŭ stadyi rekanstrukcyi, i Novy zamak, viadomy tym, što mienavita ŭ jaho ścienach prachodziŭ tak zvany «Niamy siejm».
Aproč samoha zamka, na terytoryi kompleksu mieścicca Nižniaja carkva — zakansiervavanyja ruiny pomnika 12 stahodździa. Ličycca, što carkva była razburanaja ŭ 1183 hodzie. Jaje ruiny byli znojdzienyja tolki padčas raskopak u 1932 hodzie. Pa kanstrukcyi Nižniaja carkva nahadvała zachavanuju Kałožskuju.
Fota: lazicka.livejournal.com
Novy zamak znachodzicca ŭ krokavaj dastupnaści ad Staroha. Jaho terytoryja — ulubionaje miesca dla viasielnych fotasetaŭ.
Novy zamak
Dla bolšaści turystaŭ mienavita z zamkaŭ i prylehłaj terytoryi i pačynajecca znajomstva z horadam. Hety rajon vielmi nasyčany raznastajnymi architekturnymi pomnikami, anałahaŭ jakich bolš niama nidzie ŭ Biełarusi. Pobač z zamkami znachodzicca pažarnaja kałanča, sinahoha i žanočy manastyr. Uvohule, amal kožny dom u centralnaj častcy horada maje status historyka-kulturnaj kaštoŭnaści.
Ale nie staniem zasiarodžvać uvahu na tych łakacyjach, jakija turysty naviedajuć u lubym vypadku, a pastarajemsia nakiravać vas u mienš «papsovyja» miaściny.
Špacyrujučy pa vulicy Zamkavaj, abaviazkova treba zazirnuć u dvoryk Muzieja historyi relihii.
Špacyrujučy pa centru Hrodna, varta nie bajacca syści ź piešachodnaj Savieckaj na inšyja vulicy i zavułački, heta dapamoža vam pahłybicca ŭ atmaśfieru staroha horada. Asabliva atmaśfierna vyhladaje vuzieńkaja vulica Kirava.
Vulica Kirava
A kab lepiej acanić, nakolki cikavym i pryhožym moža być centr Hrodna, vam treba padniacca na adnu z ahladnych placovak. Samaja papularnaja ź ich znachodzicca na dachu handlovaha doma «Nioman», što na Savieckaj, 18.
Inšym miescam, adkul možna pahladzieć na horad z vyšyni ptušynaha palotu, źjaŭlajecca koła ahladu. U Hrodnie jano mieścicca ŭ parku Žylibiera, pobač ź inšymi niešmatlikimi atrakcyjonami. Ale kali być ščyrymi — ź jaho adkryvajecca daloka nie najlepšy vid. Tamu, kali i katacca na im, to, chutčej, dziela atrymańnia asałody ad samoha pracesu.
Aproč ahulnaviadomych placovak, jość u horadzie vysotka ŭ centry, z voknaŭ i bałkonaŭ jakoj adkryvacca kudy bolš kruty vid na horad, čym z vyšejzhadanaha koła ahladu. Da taho ž hety «atrakcyjon» całkam biaspłatny. Adras vysotki — vulica Karła Marksa, 31. Bonusam dla tych, chto nie pasaromiejecca naviedać administracyjna-ofisny budynak z turystyčnymi metami, stanie vid na draŭlany lamus 17-ha stahodździa, jaki zastajecca niabačnym ź ziamli.
Dla tych, chto nie baicca mohiłak, staražytny Hrodna moža prapanavać špacyr pa samym starym niekropali krainy. Na mohiłkach pachavanyja dziasiatki znakamitaściej. Siarod ich piśmieńnica Eliza Ažeška, maci paeta Maksima Bahdanoviča, prydvorny architektar karala Rečy Paspalitaj Stanisłava Aŭhusta Paniatoŭskaha, čynoŭniki, hramadskija dziejačy i prosta znatnyja hrodziency.
Časam historyki i ekskursavody arhanizoŭvajuć ekskursii pa mohiłkach.
Pabyvać u Hrodnie i nie pahladzieć na Kałožu — heta niešta z razradu złačynstva. Tym bolš, što pobač sa staražytnaj carkvoj jość ahladnaja placoŭka z šykoŭnymi vidami.
Usio samaje pryhožaje ŭ Hrodnie znachodzicca na pravym bierazie Niomana, ale na levym jość adna vartaja reč — heta vid na histaryčny centr.
Hety abłasny centr taksama moža być cikavy svaim samym starym u Biełarusi zaaparkam i vielizarnym handlova-zabaŭlalnym centram Triniti, ale kali pryjazdžać u Hrodna z takim padychodam, to i dvuch dzion nie chopić, tamu rušym u rajon.
Hrodzienski rajon nasyčany cikavymi miaścinami, ale praz toje, što jon źjaŭlajecca samym vialikim u Biełarusi pa płoščy, treba zahadzia vyrašyć, u jakim kirunku vam ruchacca. My b paraili hladzieć u bok Aŭhustoŭskaha kanała.
Pieršaje, što možna pahladzieć pa darozie da samoha kanała, — młyn 19 stahodzia na rečcy Łasasianka, jaki znachodzicca jašče ŭ miežach horada. Kab jaho adšukać, treba zabić u navihatary adras vulica Račnaja, 21. Reštki młyna chavajucca za hustoj raślinnaściu i haspadarčymi pabudovami žycharoŭ susiedniaha doma. Staryja muravanyja ścieny i nievialikija vadaspady na rečcy robiać hetuju łakacyju davoli papularnym miescam dla fotasetaŭ.
Fota: hosevera.com
Šlach da Aŭhustoŭskaha kanała bahaty na fartyfikacyjnyja zbudavańni. Pieršy fort Hrodzienskaj krepaści raźmieščany ŭ vakolicach vieski Zaharany. Fort pabudavany na ŭzvyššy, ź jakoha adkryvajecca vid na pryhožyja krajavidy Pryniamońnia.
Fort byŭ zbudavany jašče da Pieršaj suśvietnaj vajny. Pieršyja bai tut prachodzili ŭ 1915 hodzie. Na ruinach forta №1 prachodzili bai i ŭ lipieni 1944-ha. Pobač z fortam ustalavany pomnik u honar sałdat, jakija ŭtrymlivali ŭčastak pry nadychodzie tankavaj dyvizii SS. Hałoŭny minus hetaj łakacyi — jakaść darohi, pa jakoj daviadziecca dabiracca da pomnika.
Fort №1. Fota: grodnovisafree.by
U adroźnieńnie ad pieršaha forta, fort №2 znachodzicca pobač z trasaj, tamu da jaho dabirajecca kudy bolš turystaŭ. Sam fort zachavaŭsia ŭ lepšym stanie.
Inšym miescam, kudy treba abaviazkova zavitać pa darozie da kanała, — pałacava-parkavy kompleks Vałovičaŭ u Śviacku. Ciapier tam adbyvajucca restaŭracyjnyja raboty, ale navat u niezavieršanym stanie vyhladaje jon čaroŭna.
Fota: Błoh Hrodna s13.ru
Dalej pa darozie na Aŭhustoŭski kanał možna ŭbačyć i doty, častka ź jakich znachodzicca ŭ niepasrednaj blizkaści da trasy.
Fota: abw.by
Hałoŭnaj cikavostkaj Aŭhustoŭskaha kanała źjaŭlajecca šluz Dambroŭka. Šluz byŭ pabudavany ŭ 19-m stahodździ. U siaredzinie «nulavych» jaho adrestaŭravali i znoŭ uviali ŭ ekspłuatacyju.
Fota: holiday.by
Kudy schadzić pa kavu?
Kožnaje padarožža heta nie tolki cikavyja miaściny, ale i ŭstanovy hramadskaha charčavańnia. Na ščaście, i ŭ hetym kirunku Hrodnu jość čym urazić turystaŭ.
U horadzie šmat jakasnych kaviarniaŭ, dzie možna vypić smačnaj kavy. My paraim try ź ich. Niepadalok ad zamkaŭ, pa adrasie vulica Zamkavaja, 11 znachodzicca kaviarnia ź biełaruskamoŭnaj nazvaj «Naša Kava». Kali vam pašancuje, to kavu vam zrobić barysta-pieramožca łate-art-batłaŭ. U hetaj ustanovie pracujuć adrazu dva tytułavanyja majstry.
Na płoščy Savieckaj jość kava-trak «Žoŭty».
Fota: hrodna.life
Jašče adna kaviarnia, u jakuju abaviazkova treba zavitać turystam, — «Kakao». U horadzie jość try takija ŭstanovy, ale kali vy chočacie nie prosta vypić smačnaha napoju, a jašče i apynucca ŭ budynku byłoha daminikanskaha manastyra i himnazii, to vam — u «Kakao» pa adrasie Savieckaja, 6.
Fota: hrodna.life
Pica
Kali ŭ biełarusaŭ zachodziać sprečki pra zhuščonku, to jany padzialajucca na dva łahiery: Rahačoŭ VS Hłybokaje. Prykładna pa takim ža pryncypie hrodziency padzialajucca pry vybary piceryi.
Adna pałova haradžan kaža, što samaja smačnaja pica ŭ Hrodnie — u «Forna» pa adrasie 1-ja Pracoŭnaja, 10, a druhaja, što ŭ Trattoria Napoli na Trajeckaj, 9. Na ščaście dla turystaŭ, adlehłaść pamiž ustanovami ŭsiaho kala 300 mietraŭ, tamu ŭ vas buduć usie šancy zavitać u abiedźvie piceryi, kab vyznačycca, na čyim baku vy.
Dvoryki
Hrodna słavicca svaimi starymi ŭtylnymi dvorykami, u jakich apošnim časam pačali źjaŭlacca nie mienš utulnyja ŭstanovy.
Badaj, samy papularny letni dvoryk u kaviarni «Džezva». Adras — Savieckaja, 5.
Fota: abw.by
Jašče adna papularnaja letniaja łakacyja — kaviarnia «Odiessa mama». Adras — Trajeckaja, 37, što pa susiedstvie ź piceryjaj «Forna».
Karalevaj načnoha žyćcia ŭ Harodni źjaŭlajecca terytoryja byłoj palčatačnaj fabryki. Adras — Mastavaja, 31. Tut znachodzicca adrazu ź dziasiatak raznastajnych ustanoŭ, pačynajučy ad kaviarniaŭ i vinnaha bara da lounge-baraŭ.
Fota: hrodna.life
Kamu budzie mała tych ustanoŭ, jakija mieściacca na terytoryi byłoj fabryki, raim zavitać u novuju łakacyju «Leon». Adras — Zamkavaja, 21. U bary dziejničaje dres-kod, zhodna z praviłami ŭstanovy, puskajuć tudy tolki z 21 hoda. Interjery bara vykananyja ŭ stylistycy Amieryki 20-30-ch hadoŭ.
Foto: t.me/tusivgrodno
Ale jość u Hrodnie i takija miescy, kudy vypadkovy turyst moža i nie trapić, bo nie tak prosta adšukać ich u dvarach. Naprykład, bar «Son» — vulica Telmana, 4.
