U vasiamnaccaci haradoch Biełarusi rušyć hramadzkaja akcyja pa zabieśpiačeńni dziciačych damoŭ‑internataŭ litaraturaj na rodnaj movie. Jana startavała ad pačatku navučalnaha hodu pad lozunham «Biełaruskuju knihu — dzieciam!» i praciahniecca sama mieniej da kanca vosieni.
Staražytnaja mudraść śviedčyć: kali dapamahaješ kamu‑niebudź — dapamahaješ sabie. Haścinnaść, zyčlivaść — voś nacyjanalnyja jakaści biełaruskaha narodu, jakija mohuć stacca padmurkam dla viartańnia ŭ braterskuju siamju eŭrapiejskich narodaŭ. Adnak pavieličeńnie liku dziaciej, źmieščanych na ŭtrymańni dziaržavy, jość biassprečnaj turbotnaj źjavaj, jakaja śviedčyć jak ab maralnaj dehradacyi fizyčnych baćkoŭ niaščasnych dzietak, tak i ab padzieńni ŭzroŭniu kalektyvisckaj adkaznaści biełarusaŭ. Da prykładu, niahledziačy na vieličeznyja ludzkija straty vajnachskaha nasielnictva (čačencaŭ dy inhušoŭ) za apošnija dziesiacihodździ, dziaciej, pakinutych biez apieki rodnaha baćki, vy tamaka nie pabačycie — ich zaŭždy voźmie pad svajo kryło starejšy bližejšy svajak...
Nia jość vialikim sakretam, što na siońnia biblijateki dziaržaŭnych vychavaŭča‑adukacyjnych ustanovaŭ, u pryvatnaści dziciačych damoŭ dy internataŭ, majuć nadta ścipłyja fondy na abnaŭleńnie knižnaha fondu. Čaściakom pry naviedvańni apiakunskich dy vychavaŭčych ustanovaŭ dla dzietak, jakija zastalisia biez apieki svajakoŭ, kidajecca ŭ vočy prykraja tendencyja — hetyja niebaraki nia majuć mahčymaści čytać navinki nacyjanalnaje litaratury, vyvučać historyju Baćkaŭščyny... U najlepšym vypadku, biełaruskaja mova reprezentavanaja rychtyk vydańniami jašče savieckaha času, jakija padśviadoma ŭkaraniajuć u junačyja hałovy ŭjaŭleńnie pra rodnuju movu jak pra nikomu niepatrebnuju archaiku.
Maładyja nieabyjakavyja ludzi, jakija zhurtavalisia na hlebie niepalityčnych prajektaŭ zarehistravanaha ŭ Českaj Respublicy «Maładoha frontu», zachacieli dać biełaruskim dzieciam, jakija apynulisia ŭ składanaj sytuacyi, mahčymaść čytać ź dziacinstva mienavita sučasnyja, cikavyja i karysnyja biełaruskamoŭnyja knižki: «My chočam danieści da maładych biełarusaŭ čaroŭnaść, miłahučnaść i pryhažość rodnaje movy». Hety pačyn padtrymała «Zhurtavańnie biełarusaŭ śvietu «Baćkaŭščyna», jakoje vystupiła kaardynataram ahulnabiełaruskaj kampanii «Budźma», što maje za metu padvyšeńnie nacyjanalna‑kulturnaj identyfikacyi biełarusaŭ.
Da akcyi ŭžo dałučyłasia, achviaravaŭšy dvaccać knižak, viadomaja biełaruskaja rok‑śpiavačka Kasia Kamockaja. Rok‑praduser Vital Supranovič z BMAgroup hetaksama nie zastaŭsia ŭbaku — pieršaha listapada navat planavałasia arhanizacyja dabračynnaha kancertu na płoščy Banhałor, na jakim słuchačy prynieśli b biełaruskija knižki dla dziciačych damoŭ u jakaści płaty za muzyku. Adnak adpaviednaja zajava ŭ Mienharvykankam nie znajšła padtrymki z boku čynoŭnikaŭ. Zatoje paabiacali svajo spryjańnie niekatoryja niedziaržaŭnyja vydaviectvy.
Adnak akcyja prachodzić pakul nie asabliva intensiŭna. Pa Miensku, da prykładu, sabrana pad 400 knižak, pa Mienskaj vobłaści — bolš za 200. Składajecca ŭražańnie, što aktyvisty hetaje vysakarodnaje akcyi nie pracujuć na poŭnuju moc — jak u školnikaŭ‑studentaŭ pierad vyprabavańniem, usio adkładajecca na apošni momant.
Tamu zavadatary akcyi «Biełaruskuju knihu — dzieciam!» zaklikajuć usich, kamu nie abyjakavaja losy dziaciej u damach‑internatach, dałučycca da akcyi. Dapamahaje «Zhurtavańnie biełarusaŭ śvietu «Baćkaŭščyna», a taksama niekatoryja biełaruskija pryvatnyja vydaviectvy, ale nadzvyčaj važna, kab u akcyi ŭdzielničali prosta nieabyjakavyja ludzi. Bo mienavita praz padobnyja salidarnyja dziejańni raźvivajecca kalektyŭnaje pačućcio nacyi.
Varta zaznačyć, padobnyja akcyi ŭ mienšym maštabie ŭžo adbyvalisia ŭ Mienskim rehijonie. Hetak, u Salihorsku ŭ 2006 h. moładzievyja aktyvisty miascovych dy mienskich demstrukturaŭ ciaham miesiaca sabrali bolš za 200 knižak j pieradali ich u Słucki dziciačy dom, u 2007 h. prykładna 340 biełaruskich knižak znajšli svaich čytačoŭ u Staradaroskaj dziciačaj škole‑internacie.
Kantakty, suviaź z kaardynatarami pa vašym horadzie, rehijonie, vobłaści, a taksama bolš padrabiaznuju infarmacyju hladzicie na bačynie www.belkniha.org. Kantaktnyja telefony: (029) 3700204 (Jan), (029) 7055071 (Chryścina).
Zahadzia ŭdziačnyja ŭsim nieabyjakavym.
