Vybar siońnia robicca pamiž devalvacyjaj i stabilnaściu biełaruskaha rubla. Isnuje jašče j treci varyjant – pravieści doŭhačakanuju hrašovuju reformu. Piša Sierž Naŭrodzki.
Finansavy kryzis 2008 hodu, što pryjšoŭ u Eŭropu z ZŠA, nie aminie nivodnuju krainu, u tym liku Biełaruś. Kirujučyja palityki Biełarusi vybirajuć siońnia pamiž devalvacyjaj i stabilnaściu biełaruskaha rubla.
Haspadarka Biełarusi biezumoŭna apyniecca pierad nastupstvami finansavaha kryzisu 2008 hodu. Jak i ŭ vypadku inšych eŭrapiejskich krainaŭ, šlachi vychadu ź jaho dla ŭradu Biełarusi buduć indyvidualna biełaruskimi. Sytuacyju značna ŭskładniaje admoŭnaje salda handlovaha balansu, što paŭzie ŭharu.
Raźmiennaj manetaj u 2008‑2009 hodzie dla haspadarki Biełarusi stanie kurs biełaruskaha rubla. Jość dva mahčymyja varyjanty raźvićcia padziejaŭ:
— utrymać biełaruski rubiel u miežach 10% devalvacyi ŭ hod (to bok da 2300 rubloŭ za dalar u śniežni 2008 hodu, i 2500 rubloŭ za dalar u śniežni 2009 hodu). Heta dazvolić paźbiehnuć masavaj paniki ŭ vyhladzie adtoku rublevych depazytaŭ i «čornaha» valutnaha rynku.
Rezka adnarazova devalvavać biełaruski rubiel u 2‑3 razy, da 5000‑6000 tysiač rub. za dalar. Taki krok dazvolić u chutkim časie papravić salda handlovaha balansu dy častkova pavysić kankurentazdolnaść biełaruskich tavaraŭ na zamiežnych, pieradusim rasiejskim, rynkach.
Dla realizacyi pieršaha scenaru treba pravieści hłybokija ekanamičnyja reformy, kab pryciahnuć zamiežnyja investycyi ŭ Biełaruś (to bok rečaisny uvachod u 25 najlepšych dla zamiežnych investycyjaŭ haspadarak śvietu). Taki krok budzie aznačać stratu biełaruskimi čynoŭnikami tatalnaha kantrolu nad biznesam i finansavymi płyniami ŭ krainie.
U druhim vypadku praz padzieńnie zarobkaŭ i rezki rost cen raźbivajucca ŭščent usie deklaravanyja dasiahnieńni biełaruskaj haspadarki za apošnija hady. Pradstaŭniki ŭłady ryzykujuć poŭnaściu zhubić davier nasielnictva, jak heta było u 1996 hodzie.
Rašeńnie ab vybary adnaho z dvuch varyjantaŭ budzie vyklučna palityčnym, na samym vysokim uzroŭni. Jak vidać, kožny maje svaje plusy j minusy, ekanamisty nia majuć adzinaj pazycyi što da pieravažnaha vybaru adnaho z dvuch scenaroŭ.
Isnuje jašče j treci varyjant – pravieści doŭhačakanuju hrašovuju reformu, de fakta spałučyć dva papiarednija scenary.Dla jaho realizacyi patrebna ŭvieści novuju nacyjanalnuju valutu (a nie raźlikovy bilet Nacyjanalnaha Banku RB – pryhledźciesia ŭvažliva da vašych hrošaj), ustalavaŭšy kurs da dalara ci eŭra na ŭzroŭni, jaki b zabiaśpiečvaŭ patrebnuju devalvacyju razam z novym vyhladam i mienšaj kolkaściu nulikaŭ. Adnym słovam, jość mahčymaść nam narešcie ŭbačyć biełaruski Taler.
Kali pryhladziecca, to raźvićcio padziejaŭ u lubym z pryhadanych varyjantaŭ viadzie da peŭnych ekanamičnych reformaŭ, jakija raniej ci paźniej pryjdziecca pravieści. Dla haspadarki Biełarusi adnaznačna lepš raniej, čym paźniej. Čas pryjšoŭ.
