U malenstvie mnie vielmi karcieła ŭłavić ptušku. Ptuški byli paŭsiul — dražnili mianie, zaachvočvali, padmanvali da siabie j porstka ŭciakali, varta było nablizicca j praciahnuć ruku. Ale adnojčy ŭdača mnie amal ŭśmichnułasia.
Zdajecca, była rańniaja viasna. Harod u vioscy byŭ nie zasiejany, i pa baroznach pavolna dzioŭbalisia tuhadumnyja kury. Cop — i ździejśnicca mara, choć hulacca z kurycaj, viadoma, nia toje samaje, što z maleniečkim vierabjom. Asabliva, kali taja kuryca tabie pa kalena. Skok za skokam — i davierlivaja, nieabačlivaja ptuška apyniecca ŭ tvaich abdymkach. Uzradavanaja, ja kinułasia da kurej. Jany, niezadavolenyja j ździŭlenyja, adbiehli dalej. Ja za imi — a jany ledźvie nie laciać.
Skončyŭsia harod, sad, pačałosia pole. Rasstaviŭšy ruki, ja biehła j biehła, kab damahčysia svajho j zaviaršyć spravu. Prycisnuć da siabie žyvuju trapiatkuju ptušku, zažyć z pačućciom ździejśnienaj mary. Tolki, vidać, kury ŭžo daŭna pajšli ŭrassypnuju, bo ŭ peŭny momant ja ŭśviadomiła, što staju adna ŭ čystym poli j naŭkoła niama ni chat, ni ludziej, ni tych zapavietnych kurej.
Nieba ŭ našaj vioscy z aŭčynku — zhubicca ciažka, ale ŭ svaim dziciačym ŭjaŭleńni ja dajšła da kraju. Da taho ž tady jašče było nieasušanaje bałota. Jano było paŭsiul, i tysiača tajemnych ściežak źmiailisia da jaho ad pasielišča. Dumaju, było strašna j ślozy lilisia, jak maje być. Ale vočy hladzieli napierad , i nohi viali da «kulisaŭ». Hetak u nas nazyvali malińnik, jaki ciahnuŭsia ŭzdoŭž samaj bahny, utvarajučy miažu pamiž hetym śvietam i henym. Nie viedaju, ci atrymała b ja za «kulisami» kampensacyju ŭ vyhladzie niasprytnaj ptuški, ale mianie svoječasova pieraniała susiedka — baba Volka.
Dobraja baba Volka raspytała, chto ja, čyja j kudy idu, a ja, mlejučy ad radaści, paviedamiła joj, što zbłudziła. Dachaty my viarnulisia razam, i ja nia bačyła babu Volku niekalki hadoŭ, pakul nie darasła da taho, kab pamiatać nia tolki vyklučnyja zdareńni. Samaje cikavaje, što baba Volka nie mahła potym uzhadać hety epizod i nikoli nia viedała pryčyny majoj asablivaj pryjaznaści da jaje. Ja ž, padrosšy j vypraviŭšysia ŭ centar vioski «na siało», adrazu paznała svaju vyratavalnicu siarod inšych kabiet i ščyra demanstravała joj svaju prychilnaść praz usio žyćcio.
Z taje pary minuła tryccać hadoŭ. Ptušku ja hetak i nie ŭłaviła. Praŭda, u kletcy ŭ mianie žyvie kanarejka — znoŭ ža stvareńnie dzikaje, jakoje nia nadta dajecca ŭ ruki. Babie Volcy ŭžo dobra za vosiemdziesiat, i ŭsio hetak ža źbirajucca kala jejnaj chaty «na siało» ciapier užo niešmatlikija susiedki.
Ja pryjaždžaju ŭ viosku letam, i my lubim pasiadzieć z babaj Volkaj na łaŭcy ŭ jaje pad chataj i pahamanić. U astatni čas ja telefanuju joj pa mabile. Možna skazać, što my siabrujem. Baba Volka šanuje mianie za toje, što ja ŭmieju pahavaryć, dy jašče «pa‑naśku», a ja spłačvaju svoj doŭh za ščaślivaje pačućcio «znojdzienaści».
Voś i siońnia my siadzim z babaj Volkaj pierad chataj. Śviežavaty viečar paśla vilhotnaj śpiakoty. Baba Volka zadumienna kaža: «Nikoha ŭžo niama. Nikoha niama…» Ja ściskaju kułaki, ale razumieju, što čas nia ŭchopiš u žmieniu, jak i tuju ptušku.
Usio ž my dvoje jašče jość. Voś ja — hladžu na bruk, a baba Volka ŭzirajecca ŭ nieba. My jašče tut i škadujem svaje to choć jak, to z sensam pražytyja hady. Nasamreč u hetuju chvilinu my tam, dzie j nas užo niama. Zaraz my abiedźvie pamierli.
A zaŭtra my pojdziem u jahady. Baba Volka zdaść ich maładečanskamu pradprymalniku, a ja navaru vareńnia, kab jeści jaho ŭzimku z tostami pierad nienavisnaj pracaj. I baby Volčyn unuk, i ja pakiniem pa sabie dziaciej. Mahčyma, adnojčy na tym samym miescy niechta ź ich vymavić: «Nikoha ŭžo niama. Nikoha niama…» Ale siońnia ž vo my siadzim na łaŭcy kala baby Volčynaj chaty. I ja hladžu na bruk, a baba Volka ŭzirajecca ŭ nieba.
* * *
Štodzionna ŭ rubrycy «Litaratura» na sajcie NN — novyja tvory. Čytajcie dla serca, čytajcie dla rozumu, čytajcie dla movy.
