Abviaščeńnie čarhovaj «elehantnaj pieramohi» biełaruskim CVK na čale ź Lidzijaj Jarmošynaj mała kaho ździviła. Bolš važnym i cikavym źjaŭlajecca pytańnie: što budzie dalej? Ci zroblenyja demakratyčnaj supolnaściu Biełarusi vysnovy z hetaj «vybarčaj kampanii»? Ci jość niejkaje «dobra» ŭ hetym abjektyŭnym «drenna» — «vybarach» pa-łukašenkaŭsku?
belaruspartisan.org
Na hetyja pytańni sajtu charter97.org adkazvaje viadomy biełaruski kinarežysior Juryj Chaščavacki:
— U hetaj «vybarčaj kampanii» ja baču jak minimum try stanoŭčyja momanty.
Pieršaje: ludzi ŭ pryncypie hałasavać nie pajšli. Usie hetyja razmovy pra «jaŭku» — heta ŭsio zrazumieła čamu: tamu što jaŭki na samaj spravie nie było. Jak ni sprabavali «ścisnuć» lik tych, chto hałasuje — tolki ŭ Minsku prybrali čverć miljona ludziej sa śpisaŭ! — navat z hetymi falsifikacyjami jaŭki nie było.
Jaŭki nie było — i pryjšłosia «nadzimać» dalej. Pryjšłosia chimičyć, pryjšłosia chłusić. Adsutnaść jaŭki — heta stanoŭčy momant. Heta značyć, što hramadstva absalutna niezadavolenaje i ŭžo pačynaje razumieć, čamu tak adbyvajecca i chto vinavaty.
Žachlivaść situacyi zaklučajecca ŭ tym, što falsifikacyja jaŭki była zabiaśpiečanaja za košt školnych nastaŭnikaŭ, jakija vučać našych dziaciej. I my pavinny ciapier dumać: kamu my addajom našych dziaciej? Heta pieršy stanoŭča-admoŭny momant: zrazumieła, jaki bok u im stanoŭčy, a jaki prymušaje zadumacca.
Druhi stanoŭčy momant taksama maje svaju admoŭnuju hrań, ale takaja abjektyŭnaja nieabchodnaść. Sfarmavaŭsia vielmi mocny apazicyjny lidar pad nazvaj «ekanomika». Heta samy mocny apazicyjny lidar, jaki ŭ vyniku rastłumačyć biełaruskamu hramadstvu, u čym jaho abaviazak pierad samim saboj i pierad budučyniaj.
Ja bolš čym upeŭnieny, što mienavita hety apazicyjny lidar «upravić» mazhi vielmi mnohim, chto chacieŭ by schavacca, chto ličyć, što možna prosta adsiedziecca, što «mianie heta nie kranie», što ŭ mianie svaja maleńkaja sprava, svajo maleńkaje žyćcio. Hety lidar, što sfarmavaŭsia za apošni čas — jon vielmi šmatlikim pračyścić mazhi.
I treciaje, što vielmi važna: ad mnohich apazicyjnych lidaraŭ ja pačuŭ vielmi svoječasovyja i adekvatnyja prahramy, asabliva prahramy pa ekanomicy. Stała zrazumieła, što mnohija z apazicyjnych lidaraŭ nie siadziać na miescy, a dumajuć pra budučyniu. Heta taksama vielmi dobra.
Tut bo hałoŭnaje razumieć: nie apazicyjnyja lidary vyvodziać ludziej na Płošču. Zaŭvažcie, u bližejšaj historyi, historyi ukrainskaha Majdana, nie apazicyja vyvieła ludziej na płošču — ludzi sami vyjšli. Hramadstva pavinna być mocnym, dla taho kab u im adbylisia pieramieny.
A ałharytm hetych pieramienaŭ, prahrama, jak pravodzić hetyja pieramieny — jana ŭžo saśpieła, jana ŭžo isnuje, jana aformlena ŭ niekalkich dakumientach, nakštałt «Miljona novych pracoŭnych miescaŭ», jak u AHP. Jość jašče padobnyja rečy. Usio jasna i vyrazna zrazumieła: kudy treba ruchacca.
I ŭ hetym ja baču jašče adzin stanoŭčy momant: hramadstva pačynaje razumieć kaštoŭnaść tych prapanoŭ, jakija jamu prapanoŭvajuć apazicyjnyja lidary. Zastałasia sprava za małym: ryzyknuć vyjści i adstajać svaju budučyniu — i budučyniu svaich dziaciej. Paviercie: heta całkam mahčyma.
