Julija Hryščuk, adna z ukrainak, zatrymanych padčas Dnia Voli ŭ Minsku, apisała aryšt i adsiedku na sutkach.
«…Na płoščy Banhałor my sieli ŭ aŭtobus, prajechali niekalki prypynkaŭ, vyjšli kala stancyi mietro. I tut
usio adbyłosia jak pa scenary: padjechaŭ fijaletavy bus, vyjšli piać ambałaŭ i, uziaŭšy za łokci, siłkom zavałakli ŭ aŭto.
«Vietlivaść» u miantoŭ — heta ź śfiery fantastyki, viadoma.
«Čo pryjechali sa svajoj chachlandzii?» i «niečeva u nas tut fłahami machać!» — hyrkali na nas, pakul vieźli u pastarunak.
U Saviecki RUUS, akramia nas piacioch, pryvieźli jašče čatyroch udzielnikaŭ akcyi. Nas zaviali ŭ niejkuju zału, a tyja, chto zatrymlivaŭ, raźmiaścilisia ŭ kalidory i pačali «składać» pratakoły.
Potym vyjaviłasia, što pratakoły ŭsie, jak pad kapirku.U miantoŭ fantazii — ź viercham:
«Sprabavali ŭciačy, razmachvali rukami, padali na kaleni, upiralisia nahami…» — takoje napisana ŭ našych pratakołach.
Uziali ŭ nas adbitki palcaŭ. Ich, darečy, u Biełarusi biaruć navat kali čałaviek tolki źjaŭlajecca padazravanym, u našym vypadku — u «niepadparadkavańni» pravaachoŭnym orhanam. Dalej «fotasiesija»: «paviarniciesia pravym bakam, levym, śpinoj».
Zabrali ŭsie našy rečy. prymusili raźviazać abutak, pazdymać ramiani, łancužki, zavušnicy…
Prypisali nam artykuł 23/4 (Niepadparadkavańnie zakonnamu rasparadžeńniu ci patrabavańniu słužbovaj asoby pry vykanańni joj słužbovych paŭnamoctvaŭ).Viadoma sa składzienym pratakołam my nie pahadzilisia, vinu svaju nie pryznali.
Adnosna našych pravoŭ — nam nie dali patelefanavać, advakata z momantu zatrymańnia…
Turma
Paźniej akazałasia, što my sutki prasiedzieli ŭ «znakamitaj» turmie na Akreścina. Tudy nas dastavili na aŭtazaku.
«Vychodź pa adnym», «stanovimsia ŭzdoŭž ściany», — zahadaŭ kanvair.
Da nas vyjšaŭ supracoŭnik hetaj turmy, jaho ja nazvała zahadčykam haspadarki. Jon vydaŭ nam paściel, z hordym tvaram — kavałak tualetnaj papiery i dustavaje myła. Za heta my padpisalisia.
Chvalavałasia, što nas raźjadnać ci zaviaduć u ahulnuju kamieru, dzie «zečki» nas pabjuć, prymusiać spać na padłozie ci jašče niešta…Ale pašancavała — pasadzili nas u dvuchmiascovuju kamieru.
Zajšoŭšy tudy, my adčuli jedki smurod mačy, až zvanitavała.
U kamiery vilhotna i choładna. my lehli razam na adzin łožak, kab było ciaplej. Ale zasnuć było ciažka: nahladčyk uvieś čas zaziraŭ da nas. Vidać, jaho vielmi zacikavili maładyja ŭkrainskija dziaŭčaty…
Turemnuju hniatlivuju atmaśfieru dapaŭniała radyjo saŭkovaha stylu.
Kala paŭnočy ŭ kamiery pierahareła lampačka, pryjšoŭ zahadčyk haspadarki i pieravioŭ nas u druhuju — ahulnuju. U joj siadzieli niejkija ałkahalički, mahčyma prastytutki… zahadčyk haspadarki daŭ zadańnie «hałoŭnaj pa kamiery» niešta ŭ nas vyviedać, adnak ničoha im nie ŭdałosia.
Ranicaj znoŭ ŭklučyli radyjo. ;pryjšoŭ brydkaje nahladčyk, skazaŭ, što «nie lublu ja Jul» i pieravioŭ nas nazad u tuju dvuchmiascovuju kamieru.
Praź niekalki hadzin znoŭ pryjšli mianty, praviali ŭ nas pieratrus. U našych kišeniach adšukali pa žetonu (mabyć bajalisia, što my ŭciačem adtul na mietro).
Ad ježy my admovilisia — heta byŭ naš pratest.
Pierad adjezdam da nas zajšoŭ «dyrektar» CIPu, cikaviŭsia, ci nas nie kryŭdziać i ci zadavalniajuć umovy.
Sud
Kala 11 hadzin ranicy za nami pryjšoŭ dziažurny. «Z rečami na vychad», — skazaŭ jon. Aŭtazakam nas pryvieźli čamuści nie ŭ sud, a ŭ Saviecki RUUS, pasadzili ŭsich u «małpoŭnik», prasiedzieli tam amal da 15 hadzin.
Zaviali ŭsich u zału suda, za nami pryhladaŭ kanvoj. Pryjšoŭ naš konsuł. Skazaŭ, što jamu nichto nie telefanavaŭ ź milicyi, jon daviedaŭsia ab aryšcie ŭkrainskich nacyjanalistaŭ sa ŚMI.My adrazu paprasili ŭ jaho telefon, kab źviazacca z «aljansaŭcami». Dazvaniŭšysia da siabroŭki, my daviedalisia, što «Nacyjanalny Aljans» užo ŭ Kijevie, pikietuje ambasadu Biełarusi z patrabavańniem vyzvalić subratoŭ. Ukrainskaje telebačańnie, internet, radyjo huduć ab ukrainskich palitviaźniach.
Dziakujučy našym biełaruskim siabram, my atrymali advakataŭ, jakija pradstaŭlajuć pravaabarončuju arhanizacyju «Viasna». Skažu, što advakaty — bajcy, zmahalisia da apošniaha, my im vielmi ŭdziačnyja.
Pad ścienami suda sabrałosia vielmi šmat ludziej, heta byli biełaruskija žurnalisty, aktyvisty i siabry zatrymanych. jany pieradavali nam ježu.
Da 20 hadzin viečara razhledzieli ŭsie našy spravy.
Nas pryznali vinavatymi. Mnie i Musie (druhaja ukrainka — NN) prysudzili 1 sutki źniavoleńnia, a Barvinku — papiaredžańnie, bo jon niepaŭnahadovy.
my dumali, što ŭžo ŭsio skončyłasia, i my bližejšym rejsam zmožam vypravicca dadomu, ale tut źjaviŭsia inśpiektar adździaleńnia hramadzianstva i mihracyi. Jon vydaŭ nam «paviedamleńnie pra razhlad pytańnia pra vysyłku z Respubliki Biełaruś» i daviedku, jakaja časova zamianiaje naš pašpart.
Z hetaj kučaj makułatury
my pajechali ŭ Saviecki RUUS zabrać našy rečy, dzie našy «ŭžo znajomyja» zaprašali pryjechać jašče, z sarkazmam kažučy «dy chutkaj sustrečy».
Na nastupny dzień u mihracyjnaj słužbie razhladali spravu ab našaj departacyi. Tam znoŭ adbylisia dopyty, źniali adbitki palcaŭ.
Rašeńnie ab departacyi jany tak i nie pryniali. skazali, što razhledziać na praciahu 10 dzion. Naš kašmar skončyŭsia ŭviečary. URA! My — svabodnyja!