Дык ці паедзе Недасекаў на Алімпіяду? Вось чаго чакаць ад аслаблення спартовага бану
Ужо недзе год амаль усе спартоўцы з расійскім ці беларускім грамадзянствам цалкам пазбаўленыя міжнародных турніраў. Але 28 сакавіка кіраўнік Міжнароднага алімпійскага камітэта Томас Бах агучыў рашэнне, якое можа кардынальна змяніць сітуацыю.
29.03.2023 / 17:38
Максім Недасекаў. Фота: commons.wikimedia.org
Асноўная ідэя такая: выканкам МАК раіць міжнародным спартовым федэрацыям дапускаць да міжнародных спаборніцтваў атлетаў з расійскімі ці беларускімі пашпартамі, але пры гэтым спартоўцы мусяць выступаць у нейтральным статусе. У той жа час не стаіць пытанне аб допуску беларусаў і расіян у камандных відах спорту, а таксама аб допуску тых, хто падтрымлівае вайну ва Украіне, і супрацоўнікаў сілавых структур.
Рэкамендацыі МАК не датычацца Алімпіяд 2024 і 2026 гадоў, бо па іх рашэнні будуць прынятыя асобна. Але ж адзначым, што каб трапіць на Гульні, спартовец мусіць атрымаць алімпійскую ліцэнзію на адным з адпаведных міжнародных турніраў, і калі ён не будзе да іх дапушчаны, не трапіць і на Алімпіяду.
Для беларускага і расійскага спорту цяперашнія рэкамендацыі — не самы горшы вынік. Большасць тых спартоўцаў, хто застаўся па-за турнірамі пасля пачатку вайны, дакладна змогуць туды вярнуцца, бо папярэднія санкцыі, у адрозненне ад цяперашніх, цалкам выкідалі з міжнародных турніраў грамадзян Беларусі і Расіі. Украіна, Польшча і краіны Балтыі і цяпер выступалі супраць таго, каб зняць спартовы бан.
Татальны бан для спартоўцаў з расійскімі і беларускімі пашпартамі закрануў і тых атлетаў, якія пасля падзей 2020-га выказаліся супраць рэжыму і не падтрымалі вайну. Большасць з іх была вымушаная эміграваць, багата хто скончыў кар'еру, бо не мелі магчымасці працягнуць выступы і трэніроўкі.
Рашэнне МАК пакідае шэраг пытанняў. Напрыклад, як будзе вызначацца, падтрымлівае спартовец вайну ці не? Адным з адказаў магло б быць публічнае асуджэнне вайны або падпісанне адпаведнага дакумента накшталт Антываеннай дэкларацыі спартоўцаў, распрацаванай год таму Беларускім фондам спартовай салідарнасці.
Але больш імаверным падаецца іншы вынік: на турніры аўтаматычна паедуць усе атлеты, хто не выступаў у падтрымку вайны адкрыта і недвухсэнсоўна.
Іншае пытанне датычыць атлетаў, якія належаць да сілавых структур. Патлумачым: калі той ці іншы спартовец працаўладкаваны ва ўмоўным КДБ, гэта не значыць, што ён ходзіць туды на службу. Атлетаў, і не толькі ў Беларусі, папросту прыпісваюць да такіх структур, а тыя плоцяць ім заробкі, сам жа спартовец у той час прысвячае сябе трэніроўкам і турнірам.
Пра якіх канкрэтна спартоўцаў ідзе гаворка? Вось толькі некалькі самых вядомых імён, прыпісаных да беларускіх Узброеных сіл:
- Дзінара Смольская — біятланістка, алімпійская чэмпіёнка-2018 у жаночай эстафеце;
- Алі Шабанаў — прадстаўнік вольнай барацьбы;
- Настасся Шкурдай — плыўчыха, чэмпіёнка Еўропы-2019 сярод юніёраў;
- Максім Недасекаў — лёгкаатлет, срэбраны прызёр чэмпіянату Еўропы-2018, бронзавы прызёр Алімпіяды-2020;
- Настасся Пракапенка — пяціборка, удзельніца чатырох Алімпіяд, бронзавая прызёрка Алімпіяды;
- Аліна Талай — лёгкаатлетка, прызёрка чэмпіяната свету.
Амаль усе з іх, за выключэннем Настассі Шкурдай і Аліны Талай, тым ці іншым чынам выступалі ў падтрымку рэжыму Лукашэнкі.
Ёсць такія спартоўцы і ў іншых сілавых структурах. Напрыклад, у МУС лічыцца лёгкаатлетка Настасся Мірончык-Іванова, адна з самых актыўных прыхільніц дзейнай беларускай улады.
Згодна з рэкамендацыямі МАК, такія спартоўцы не мусяць атрымаць доступ да міжнародных турніраў. Але застаецца іншае пытанне: ці не паставяцца міжнародныя федэрацыі да сваёй працы фармальна? Якім чынам будзе гарантаванае выкананне на практыцы рэкамендацый МАК? І ці можа яно ўвогуле быць гарантаванае?
Пакуль рашэнне МАК выклікае больш пытанняў, чым адказаў.
Генпракуратура будзе вырашаць, каму са спартоўцаў з «чорнага спіса» дазволіць выступаць