На падставе размоваў з чатырма крыніцамі, знаёмымі з дэталямі здзелкі па абмене Аляксея Навальнага на арыштаваных на Захадзе расіянаў, «Агенцтва» аднаўляе карціну драматычных падзей, якія скончыліся 16 лютага гібеллю апазіцыянера ў палярнай калоніі.
Двое суразмоўцаў сцвярджаюць, што Пуцін у дзень смерці апазіцыянера ў калоніі пасёлка Харп абмяркоўваў абмен падчас асабістай сустрэчы з мільярдэрам Раманам Абрамовічам. Як сцвярджае адна з крыніц, прэзідэнт Расіі на словах выказаў згоду на здзелку.
Гэтая сустрэча Пуціна з Абрамовічам, паводле слоў чалавека, знаёмага з бізнэсоўцам, адбылася раніцай 16 лютага, усяго прыкладна за чатыры гадзіны да першага паведамлення аб гібелі Навальнага.
Журналіст Хрыста Грозеў, знаёмы з планамі абмену, таксама чуў, што Пуцін верагодна пагадзіўся на яго. «З таго што мы ведалі ў апошнія дні да забойства было ўражанне, што ён (нават на здзіўленне перамоўшчыкаў з расійскага боку) пагадзіўся», — паведаміў Грозеў.
Пры гэтым Грозеў упэўнены, што гэта была прытворная згода. «Думаю, што гэта было альбо прыкрыццём планаў аб забойстве, альбо стратэгічным ходам, каб давесці перамовы амаль да канца, думаючы што раз Нямеччына пагадзілася прынцыпова аддаць Вадзіма Красікава, то пры адсутнасці Навальнага яны пагодзяцца яго абмяняць і на іншага, не настолькі важнага для Пуціна зняволенага», — сказаў Грозеў «Агенцтву».
Адзін з суразмоўцаў трактуе пуцінскую згоду, калі яна была, такім чынам: «Даведаўшыся, што Захад гатовы аддаць у Расію Красікава, Пуцін стрымана загадаў забіць Навальнага».
Знаёмы Абрамовіча асцярожны ў трактоўцы, прапаноўваючы перш дачакацца вынікаў расследавання аб гібелі Навальнага.
Усе суразмоўцы «Агенцтва» сыходзяцца ў тым, што Навальны быў галоўным, але не адзіным аб'ектам абмену.
Расійскі бок быў гатовы выдаць Нямеччыне і ЗША адпаведна Навальнага, а таксама журналіста The Wall Street Journal Эвана Гершковіча і адстаўнога амерыканскага марпеха Пола Уілана (абодва знаходзяцца ў расійскіх месцах зняволення).
Двое суразмоўцаў кажуць, што ў адказ заходнія краіны былі гатовыя выдаць пажыццёва асуджанага ў Нямеччыне забойцу і афіцэра расійскіх спецслужбаў Вадзіма Красікава, і кагосьці з асуджаных у ЗША расіянаў.
Адна з крыніц чула, што ў працэсе перамоваў гучала імя Уладзіслава Клюшына, заснавальніка кампаніі «М13», якая супрацоўнічала з Адміністрацыяй прэзідэнта Расіі і іншымі дзяржаўнымі органамі (ён асуджаны ў Амерыцы за хакерства і інсайдарскі гандаль).
Перамовы аб абмене ішлі як мінімум з вясны мінулага года
Летам 2023 года Нямеччына выказала прынцыповую згоду на абмен Навальнага, у абмеркаванні гэтага пытання ўдзельнічала асабіста кіраўнік МЗС Нямеччыны Аналена Бербак, сказала адна з крыніц. Па словах усіх суразмоўцаў, згоду на абмен за Навальнага дала сям'я, і менавіта яна адыгрывала галоўную ролю ў лабіраванні здзелкі.
У верасні 2023 года аперацыя па абмене прыпынілася — гэта здарылася пасля артыкула ў The Wall Street Journal, з якога ўпершыню стала вядома аб падрыхтоўцы абмену Навальнага на Красікава.
Зноў абмеркаванне абмену актывізавалася ў снежні, калі Навальнага этапавалі ў калонію за Палярным кругам — сям'я пераканала Захад, што пачалася падрыхтоўка да чагосьці дрэннага.
Фінальна план абмену заходнімі краінамі быў узгоднены на сустрэчы прэзідэнта ЗША Джо Байдэна і канцлера ФРГ Олафа Шольца ў пачатку лютага, кажуць два суразмоўцы «Агенцтва». Аб гэтым таксама пісаў Reuters са спасылкай на сваю крыніцу.
Са снежня да Пуціна было адпраўлена некалькі высокапастаўленых расійскіх эмісараў, толькі адным з іх быў Абрамовіч, кажа адна з крыніц. Па словах іншага, прынцыповую згоду Крамля на абмеркаванне абмену Навальнага заходнім перагаворшчыкам спачатку перадаў кіраўнік пуцінскай адміністрацыі Антон Вайно, ужо пасля гэтага на размову з прэзідэнтам патрапіў Абрамовіч.
Чытайце таксама:
Бенедыкт Камбербэтч са сцэны Альберт-хола ў Лондане прачытаў ліст Аляксея Навальнага
У Расіі выдалілі спасылкі на трэк Васі Абломава, прысвечаны Навальнаму
Хрыста Грозеў: Забойствы крытыкаў Пуціна могуць працягнуцца
У Маскве развіталіся з Аляксеем Навальным. Людзі скандавалі: «Пуцін — забойца!»
