Ілюстрацыйнае фота: Наша Ніва
Ганарэя, выкліканая бактэрыяй Neisseria gonorrhoeae, адна з найбольш распаўсюджаных інфекцый, што перадаюцца палавым шляхам (ІППШ) ва ўсім свеце.
Сімптомы могуць быць вельмі трывожнымі і ўключаюць вылучэнні жаўтаватага колеру з палавых органаў, крывацёк пры мачавыпусканні, апухлыя яечкі ў мужчын і крывацёк паміж менструацыямі ў жанчын. Калі захворванне не лячыць, яно можа выклікаць бясплоддзе, павялічыць рызыку заражэння іншымі ІППШ і нават прывесці да такіх ускладненняў, як слепата ў нованароджаных, якія заразіліся ад маці.
Хвароба калісьці лёгка паддавалася лячэнню пеніцылінам. Але за апошнія дзесяцігоддзі ганарэя папрацавала над сабою і стала ўстойлівая да амаль усіх антыбіётыкаў, якія выкарыстоўвалі супраць яе мінулыя пакаленні.
Нядаўна дактары пачалі сутыкацца з выпадкамі ганарэі, якія выяўляюць устойлівасць нават да найноўшых лекаў. Існуе і шмат іншых мікробаў, устойлівых да сённяшніх прэпаратаў, але ганарэя сапраўды можа стаць адной з першых супербактэрый, якія шырока распаўсюдзяцца сярод грамадства ў не вельмі аддаленай будучыні.
Працяглы крызіс антыбіётыкаў, выкліканы ўстойлівасцю бактэрый, прымусіў многіх навукоўцаў і даследчыя арганізацыі шукаць новыя сродкі лекавання. У ідэале новыя прэпараты маюць не толькі працаваць па прызначэнні, але змагацца з інфекцыямі прынцыпова новым спосабам у адрозненне ад існуючых антыбіётыкаў, падаўжаючы тым самым час, неабходны бактэрыям для выпрацоўкі ўстойлівасці. І здаецца, што прэпарат заліфладацын адпавядае абодвум гэтым крытэрам.
Прэпарат распрацоўваецца некамерцыйнай арганізацыяй Global Antibiotic Research & Development Partnership (GARDP) у супрацоўніцтве з Entasis Therapeutics, філіялам фармацэўтычнай кампаніі Innoviva. У пачатку лістапада GARDP абвясціла аб выніках апошняга і найбуйнейшага даследавання заліфладацыну — III фазы клінічнага выпрабавання.
У выпрабаванні ўзялі ўдзел больш за 900 чалавек у пяці краінах з дыягнаставанай няўскладненай ганарэяй або інфекцыяй без іншых фактараў рызыкі, такіх, як цяжарнасць. Гэтыя пацыенты былі выпадковым чынам размеркаваны на прыём аднаразовай пераральнай дозы заліфладацыну або камбінацыі двух іншых антыбіётыкаў (цэфтрыаксону і азітраміцыну, якія выкарыстоўваюцца для звычайнага лячэння ганарэі). Дарэчы, як паведамляе Gizmodo, некаторыя краіны (напрыклад, ЗША) пачалі рэкамендаваць толькі цэфтрыаксон у якасці лячэння ганарэі, бо рэзістэнтнасць да азітраміцыну вырасла).
Выпрабаванне дасягнула сваёй асноўнай мэты: заліфладацын, здаецца, забіваў інфекцыю гэтак жа добра, як цэфтрыаксон і азітраміцын. Прэпарат таксама добра пераносіўся, і не было зарэгістравана ніякіх сур'ёзных пабочных эфектаў або смерцяў, звязаных з яго выкарыстаннем. Іншыя даследаванні паказалі, што заліфладацын выкарыстоўвае новы механізм для знішчэння бактэрый ганарэі і што ён можа супрацьстаяць устойлівым да лекаў штамам. Такім чынам, вынікі атрымаліся нават лепшымі, чым можа здацца на першы погляд.
Высновы павінны быць яшчэ правераныя навукоўцамі з іншых інстытутаў і рэгулюючымі органамі. Калі праверка пройдзе паспяхова, заліфладацын выйдзе на шлях да зацвярджэння. Такім чынам, ён можа стаць першым новым лекам ад ганарэі, паспяхова распрацаваным за апошнія дзесяцігоддзі. Таксама сродак вывучаецца ў якасці лячэння іншых ІППШ, такіх як хламідыёз.
GARDP тым часам ужо атрымала правы на камерцыялізацыю прэпарату ў трох чвэрцях краін свету, уключаючы большасць краін з нізкім і сярэднім узроўнем даходу. Entasis будзе валодаць правамі на асноўных рынках астатніх краін, уключаючы ЗША. У ідэале гэта будзе азначаць, што заліфладацын будзе адносна даступным у тых месцах, дзе гэта найбольш неабходна. Іншым важным фактарам будзе неабходнасць дазаваць прэпарат і выкарыстоўваць яго толькі тады, калі іншыя метады лячэння не працуюць, каб устойлівасць да яго заставалася нізкай як мага даўжэй.
Чытайце таксама:
Пазбегнуць заражэння інфекцыямі, якія перадаюцца палавым шляхам, дапамагае даўно вядомы антыбіётык
