Міхаілу Чыгіру споўнілася ў маі 75 гадоў.
Міхаіл Чыгір займаў пасаду прэм'ер-міністра з ліпеня 1994 па лістапад 1996 года. З сярэдзіны 2000-х гадоў Міхаіл Мікалаевіч на пенсіі, у гэтым годзе ён адзначыў свой 75-гадовы юбілей. А яшчэ былы прэм'ер-міністр вядомы тым, што доўгія гады займаецца пчалярствам…
— І працягваю займацца дагэтуль, бо пчолы — гэта, можна сказаць, усё маё жыццё, — кажа Міхаіл Чыгір. — У мяне жылы дом пад Мінскам, там жа і пчальнік знаходзіцца.
— Вы колькі ўжо пчалярствам займаецеся?
— З малых гадоў, гэта ў нас сямейнае! Мой бацька трымаў пчол, вазіў яблыкі ў Маскву і прадаваў мёд, таму ў свой час быў далёка не бедным чалавекам.
А бацьку гэта перадалося ад майго дзядулі, які таксама без пчол жыцця не ўяўляў. І я, вядома, у гэтай справе дапамагаў бацьку і дзеду з дзяцінства. Жылі мы ў вёсцы Усава Капыльскага раёна, так што працы ніколі не баяўся.
Яшчэ ў школу не хадзіў, а ўжо трэба было ў лес схадзіць, насекчы гніляка для дымара, вады прынесці… усякае бывала, пчолы кусалі, але разумеў, што старэйшым трэба дапамагаць.
— Так і ішлі — з пчоламі па жыцці?
— Ніколі з імі не расставаўся. І калі вучыўся на спецфакультэце міжнародных эканамічных адносін пры Маскоўскім фінансавым інстытуце, і калі ў Клецку быў…
У выхадныя дні заўсёды знаходзіў час, каб прыехаць і даглядзець пчол. Нават калі стаў прэм'ер-міністрам, пра пчол не забываў. Знаходзіў «фортку» ў сваім працоўным графіку, прасіў ахоўнікаў, каб яны мне дапамагалі. Не адмаўлялі.
Пчолы, вядома, патрабуюць сур'ёзнага догляду, але для мяне ўсе гэтыя працэсы ўжо адбываюцца на аўтамаце. Прыйшоў, паслухаў — і ўжо ўсё ведаю, што трэба зрабіць.
— Цяперашняе лета пчаляры хваляць…
— Май быў халодны, дрэнны, але лета сапраўды выдалася на славу. Усе тры летнія месяцы пчолы носяць нектар, а цяпер яшчэ сумнік пайшоў расці. Гэты пустазелле, безумоўна, душыць рост іншых раслін, але дае нектар, і пчолам падабаецца.
— У вас які мёд?
— Самы розны! Ёсць грэчкавы, у нас у гэтым годзе грэчку сеялі недалёка. І рапсу шмат сеюць, таму, адпаведна, хапае і рапсавага мёду, які крышталізуецца і становіцца белым. Разнатраўны (яго яшчэ лугавым называюць) маецца.
Дарэчы, рапсавы мёд змяшчае шмат калію і рэкамендуецца людзям, у якіх сардэчныя хваробы. Адзін час нейкая замежная кампанія нават вяла ў Вілейцы закупкі рапсавага мёду.
Але цяпер людзі ў асноўным ганяюцца за грэчкавым мёдам. Не ведаю чаму… вельмі дарагі і верасовы мёд.
— Які ў вас кошт мёду?
— Як і ўсюды, я ж арыентуюся на рынак. Але якасць гарантую стоадсоткавую, а для сяброў, знаёмых і пастаянных кліентаў дык яшчэ і нядрэнныя зніжкі раблю.
Я трымаю прыстойны пчальнік, таму аднаму мне столькі мёду не трэба, у любым выпадку трэба прадаваць.
— Як пакупнікі знаходзяць вас? Ёсць нейкая пастаянная кліенцкая база?
— Вядома, ёсць людзі, якія ў мяне гадамі купляюць. Але летась, напрыклад, атрымалася так, што я нават у краму мёд здаваў.
— Колькі за сезон атрымліваеце ў сярэднім мёду?
— Год на год не прыходзіцца, але сёлета, адчуваю, літраў 500 будзе. Гэты сезон, як ужо казаў, быў вельмі добры.
— А самі вы мёду шмат спажываеце?
— Дастаткова. Некаторыя наогул замяняюць цукар мёдам, гэта значна больш карысна.
— Чым яшчэ займаецеся на пенсіі акрамя пчалярства?
— У мяне прыстойны ўчастак, так што працы па гаспадарцы хапае.
— А палітыкай цікавіцеся? Адсочваеце, што цяпер адбываецца ў свеце і ў краіне?
— Шчыра вам скажу, ад усяго гэтага апошнім часам я ўжо адышоў. Цяжка зразумець, што цяпер дзеецца ў гэтым вар'яцкім свеце. Нейкі жах адбываецца! Мне значна спакойней з пчоламі…
Чытайце таксама:
Шарамет, Сіўчык, Чыгір… Як склаліся лёсы палітзняволеных 1990-х
Навошта Міхаіл Чыгір пайшоў у кіраўнікі штаба Канапацкай? Тлумачым
Марыніч, Казулін, Чыгір: як распраўляліся з былымі топ-чыноўнікамі, якія кінулі выклік Лукашэнку
