Палітычны землятрус у Іране. Нягледзячы на забарону ўладаў, свет народу выйшла на маніфестацыі супраць рэжыму Ахмадзінэджада і Хамэнэі.
Мусаві сярод удзельнікаў мітынгу.
Фоты з Тэгерану трапляюць у інтэрнэт праз блогі.
Нядзеля прайшла ў сутычках моладзі з паліцыяй.
Прысутныя на маніфестацыі карэспандэнты агенцтва Франс Прэс і ВВС паведамляюць, што на вуліцы Тэгерану ў панядзелак выйшлі сотні тысяч, а можа нават мільёны людзей. Яны скандуюць: «Аллах акбар». Адбылася найбольшая дэманстрацыя за ўвесь час існавання Ісламскай рэспублікі. Да маніфестантаў далучыўся і кандыдат у прэзідэнты краіны, былы прэм’ер-міністр Мірхасэйн Мусаві.
Улады рабілі ўсё, каб сарваць выступ апазіцыі. Праца інтэрнэту ў краіне была замаруджаная. Уначы спецслужбы арыштавалі амаль 150 студэнтаў, прыхільнікаў апазіцыі. Ва ўніверсітэцкім гарадку — асноўнай базе апазіцыі, яны разграмілі сядзібы незалежных арганізацый. У краіне глушацца трансляцыя замежных станцый, якія надаюць на фарсі.
Нягледзячы на гэта, у панядзелак праціўнікі існага ладу запоўнілі цэнтральныя вуліцы сталіцы. Вялізная людская рака тры гадзіны плыла ад плошчы Рэвалюцыі да плошчы Свабоды ў Тэгеране. Калона расцягнулася на шэсць кіламетраў. Паводле назіральнікаў, гэта была найбольшая дэманстрацыя ад часоў Ісламскай рэвалюцыі. У адрозненне ад шумных дэманстрацый у студэнцкім гарадку, вялікі марш праходзіў пераважна моўчкі, амаль у поўнай цішыні. Такое было рашэнне арганізатараў.
Кіраўніцтва Германіі, Францыі і Брытаніі прадэманстравала сваю салідарнасць з пратэстоўцамі.
Мусаві першы раз за два дні з’явіўся на людзях і пакуль няясна, які ягоны план дзеянняў. Першы вынік пратэстаў — ацэнка сумленнасці прэзідэнцкіх выбараў перададзеная на разгляд радзе вартаўнікоў ісламскай рэвалюцыі, найвышэйшаму дарадчаму органу, што складаецца з мулаў і суддзяў. Аднак сілавыя структуры застаюцца пад кантролем Ахмадзінеджада, а народныя масы — пад уплывам прапаганды дзяржаўнага ТВ.
Паводле афіцыйных вынікаў галасавання, Мусаві апярэдзіў Ахмадзінеджада толькі ў сталіцы і ў рэгіёнах, населеных нацыянальнымі меншасцямі (Курдыстан, Азербайджан, Белуджыстан).
Відэа і фоты з краіны прабіваюцца за мяжу дзякуючы Інтэрнэту — пратэстоўцы выкарыстоўваюць flickr.com і twitpic.com. З'явіліся фоты і ролікі з мітынгаў у іншых гарадах Ірану — Ісфахане, Мешхедзе, Шыразе.
Наступная вялікая дэманстрацыя запланаваная на аўторак.
* * *
Каментар Рэдакцыі
Мы, беларусы, ведаем, што такое маніпуляцыя грамадскай думкай праз СМІ і што такое абавязковая дзяржаўная ідэалогія. Нам лёгка зразумець матывы, якія кіруюць прыхільнікамі іранскай апазіцыі.У Іране мае месца такое ж сутыкненне дэмакратычнай і аўтарытарнай мадэляў кіравання, як і на поставецкай прасторы.
Ахмадзінеджад — кіраўнік таго ж тыпу, што і Лукашэнка, Чавэс і Мугабэ. Ён прыйшоў да ўлады на папулісцкай праграме і грунтаваў далейшую папулярнасць на масавым прамыванні мазгоў і задзіранні з Захадам. Іхная рыторыка аднолькавая да болю: усе, хто супраць іх, гэта «адмарозкі, якія адпрацоўваюць гранты». Іранскі гарлахват яшчэ й зняславіў сваё імя адмаўленнем Халакосту (за якім стаіць вар'яцкая прага новага Халакосту), так як Лукашэнка назаўжды будзе асацыявацца з выказваннем пра «не ўсё толькі кепскае ў Гітлеру».
Аятала Хамэнэі і Ахмадзінеджад працягваюць свае небяспечныя мары пра сусветнае панаванне ісламу ў яго шыіцкім варыянце.
Мусаві — такі ж прыхільнік пабудовы краіны ў адпаведнасці з нацыянальнымі і рэлігійнымі традыцыямі, як і ягоны апанент. Аднак ён і прыхільныя да яго аятолы належаць хутчэй да мусульманскага варыянту еўрапейскай «хрысціянскай дэмакратыі». Вакол яго з'ядналася незалежнае грамадства Ірану, што ўжо само сабой ёсць знакам.
Перамагчы папулізм, узброены электроннымі СМІ і які не вагаецца ўжываць сілу, няпроста. Гэта патрабуе і смеласці, і арганізатарскіх здольнасцяў, і проста ўдачы. Вынік тэгеранскіх маніфестацый няпэўны. Мы ў сваіх думках — з тымі, хто кінуў выклік няволі. Нашы сімпатыі — з іранскімі студэнтамі, а не з басіджамі.
