Prezident Ukrainy Uładzimir Zialenski (sprava) i prezident Jeŭrapiejskaj kamisii Ursuła fon der Lajen. Afiny, Hrecyja, 21 žniŭnia 2023 h. Fota: AP Photo / Thanassis Stavrakis
Kiraŭnictva Ukrainy zajaviła, što kraina hatovaja da chutkaha ŭstupleńnia ŭ Jeŭrapiejski sajuz paśla taho, jak jana atrymała status kandydata ŭ červieni 2022 hoda. Čakajecca, što ŭ kastryčniku 2023 hoda Jeŭrapiejskaja kamisija padrychtuje acenku vykanańnia Ukrainaj papiarednich umoŭ dla ŭstupleńnia, a da śniežnia budzie pryniata rašeńnie ab tym, ci pačynać pieramovy.
28 žniŭnia hetaha hoda staršynia Jeŭrapiejskaj rady Šarl Mišel zaklikaŭ palitykaŭ pačać udzielničać u reformach ES, pastaviŭšy metu da 2030 hoda być hatovym da pašyreńnia:
«Ciapier pašyreńnie bolš nie mara. Pryjšoŭ čas ruchacca napierad. Nas čakaje jašče šmat pracy. Heta budzie składana, a časam i baluča. Dla budučych dziaržaŭ-členaŭ i dla ES. <…> My pavinny być hatovyja — z abodvuch bakoŭ — da 2030 hoda da pašyreńnia. Heta aznačaje, što nastupny doŭhaterminovy biudžet ES pavinien budzie ŭklučać našy supolnyja mety. Heta ambicyjna, ale nieabchodna. Heta pakazvaje, što my nastrojenyja surjozna».
Šarl Mišel adznačyŭ, što «akno mahčymaściaŭ adčyniena» i treba dziejničać zhodna z hetym. Jon zapeŭniŭ što Jeŭrapiejskaja rada zojmie pazicyju pa adkryćci pieramoŭ z Ukrainaj i Małdovaj.
13 vieraśnia ŭ svaim štohadovym zvarocie «Ab stanie sajuza» prezident Jeŭrapiejskaj kamisii Ursuła fon der Lajen papiaredziła dziaržavy-členy ab nieabchodnaści «adpaviadać rašučaści» Ukrainy i inšych krain padrychtavacca da pašyreńnia ES.
Hłava Jeŭrakamisii tady ž zajaviła, što Jeŭraparłamientu nieabchodna pačać vyrašać «praktyčnyja pytańni ab tym, jak sajuz z bolš čym 30 krain budzie pracavać na praktycy».
Adna z klučavych prablem pašyranaha ES — efiektyŭnaje zakanadaŭstva. Płanujecca ŭniasieńnie papravak u jeŭrapiejskija dahavory, što patrabuje zhody kožnaj krainy, a ŭ takich, jak Irłandyja, praviadzieńnia refierendumu.
U svaim vystupleńni 13 vieraśnia Fon der Lajien adznačyła, što dziaržavam-členam nie varta adkładać hetyja debaty ŭ siabie doma.
«My nie možam i nie pavinny čakać źmianieńnia dahavora, kab pradoŭžyć pašyreńnie», — skazała jana, dadaŭšy, što deputatam Jeŭraparłamienta nieabchodna pačać vyrašać «praktyčnyja pytańni ab tym, jak sajuz, jaki składajecca z bolš čym 30 krain, budzie pracavać na praktycy».
Ekśpierty papiaredžvajuć, što kali debaty ab klučavych źmienach nie pačnucca ŭ stalicach ES, sajuz moža akazacca ŭ składanaj situacyi, kali vyśvietlicca, što Ukraina zaviaršyła reformy dla ŭstupleńnia, ale błok nie hatovy zrabić krainu členam.
U svaim štohadovym zvarocie hłava Jeŭrapiejskaj kamisii paćvierdziła padtrymku ES Ukrainy ŭ jaje baraćbie z Rasijaj i paabiacała padtrymlivać Kijeŭ «stolki, kolki spatrebicca».
27 vieraśnia vystupajučy ŭ Brusieli padčas sustrečy z premjer-ministram Łatvii Evikaj Siliniaj prezident Jeŭrapiejskaj kamisii źviarnułasia da temy pašyreńnia ES i zajaviła:
«Tema pašyreńnia. Heta nie tolki vyklik historyi, ale i hieapalityčnaja nieabchodnaść. Nam nieabchodna vyznačyć bačańnie paśpiachovaha pašyreńnia. Mienavita tamu Kamisija pačała pracu nad sieryjaj ahladaŭ palityki pierad pašyreńniem. Pa sutnaści, heta pytańnie ab tym, jak buduć pracavać našy instytuty, naš biudžet, našy harantyi biaśpieki».
Ale, niahledziačy na adnadušša kiraŭnictva ES, pytańnie pryniaćcia Ukrainy vyklikaje šmat zakłapočanaści. Pa słovach analitykaŭ, pryjom Ukrainy stanie biesprecedentnym vyprabavańniem palityčnaj, sacyjalnaj i ekanamičnaj zhurtavanaści Jeŭropy.
Z nasielnictvam bolš za 40 miljonaŭ Ukraina stanie piataj pa vieličyni dziaržavaj — členam ES paśla Ispanii i napieradzie Polščy. Heta taksama budzie samaja biednaja dziaržava — člen ES z davajennym vałavym unutranym praduktam (VUP) na dušu nasielnictva mienšym za pałovu ad VUP Bałharyi. Biez reformy ŭklučeńnie Ukrainy ŭ błok pieratvoryć ciapierašnich bienieficyjaraŭ finansavańnia ES u čystych donaraŭ.
Pryniaćcie Ukrainy zapatrabuje šyrokamaštabnych reformaŭ supolnaj ahrarnaj palityki, raźmierkavańnia strukturnych fondaŭ i fondaŭ zhurtoŭvańnia (cohesion funds), raźmierkavańnia miescaŭ u Jeŭrapiejskim parłamiencie, partfielaŭ u Jeŭrapiejskaj kamisii, praktyki hałasavańnia kvalifikavanaj bolšaściu i ciapierašniaj nieabchodnaści adnahałosnaści ŭ zamiežnaj palitycy. Hetyja reformy, mahčyma, užo daŭno naśpieli, ale toj fakt, što jany zastajucca niavyrašanymi, tolki padkreślivaje ich palityčnuju, ekanamičnuju i sacyjalnuju składanaść.
Čytajcie jašče:
«Chutkaść uražvaje» — prezident Jeŭrakamisii pra ruch Ukrainy da ES
Jeŭrasajuz choča paskoryć ustupleńnie ŭ jaho krain Zachodnich Bałkan
Prezidentka Jeŭrakamisii prapanavała vydzielić Ukrainie 50 miljardaŭ jeŭra
