«Maja dziaŭčyna — biełaruska, i ja vyrašyŭ, što kali ja bolš daviedajusia pra Biełaruś, zmahu lepiej razumieć kantekst jaje žyćcia». Fota: «Jeŭraradyjo»
«Biełarusy fałoviać mianie ŭ instahramie, a siabra advioŭ na draniki»
Kali Elizieu tolki pryjechaŭ u Polšču, jon ničoha nie viedaŭ pra Biełaruś. Navat nie ŭjaŭlaŭ dakładna, dzie jana znachodzicca. A paśla ŭ jaho źjaviłasia siabroŭka ź Biełarusi. Tady jon šmat daviedaŭsia pra našu krainu, ale vučyć pačaŭ nie biełaruskuju, a ruskuju movu. Paśla da ruskaj dadałasia ŭkrainskaja.
I tolki hetaj viasnoj Elizieu vyrašyŭ kinuć sabie vyklik: pahladzieć, jak dobra jon zmoža avałodać biełaruskaj movaj. I daŭ sabie na heta ŭsiaho tolki try miesiacy.
«Toje, što pačało adbyvacca dalej, — fantastyčna! Ciapier biełarusy fałoviać mienia ŭ instahramie, jany pytajucca, ci patrebnaja mnie dapamoha ŭ vyvučeńni movy, prapanoŭvajuć pahavaryć sa mnoj pa-biełarusku. Heta vielmi miła.
A ŭčora moj siabra spytaŭ: «Ty ŭžo jeŭ draniki?» Ja kažu: «Nie». Jon: «Dobra, adviadu ciabie ŭ Beer Station». Maŭlaŭ, tam najlepšyja draniki ŭ horadzie. I heta było — vaŭ. Vielmi smačna. Mnie spadabałasia.
Heta fantastyčny dośvied. Spačatku ja vyvučaŭ vašuju movu jak vyklik, jak challenge. Ale ciapier usio inakš: heta dośvied. Dośvied stasunkaŭ ź ludźmi, znajomstva z novaj kuchniaj.
U Elizieu šmat siabroŭ u roznych krainach, i ciapier jon moža raskazać im pra Biełaruś. Fota: instagram.com/eliseurjr
«Adnojčy ja pačnu čytać knihi pa-biełarusku, ale pakul čytaju naviny, naprykład, «Jeŭraradyjo». I z navin ja daviedvajusia pra kantekst žyćcia ŭ Biełarusi.
Ja hladžu vašyja videa na jutubie, hladžu i inšyja biełaruskija miedyja. Ale taksama mnie padabajecca biełaruski stendap: naprykład, Słava Kamisaranka.
Z muzykaŭ mnie padabajucca Iva Sativa i Palina. Prosta ciapier u mianie dźvie lubimyja pieśni: «Dadomu» ad Iva Sativa i «Jak ty» ad Paliny. Pamiataju, kali ja pieršy raz pasłuchaŭ «Jak ty».
«Heta byŭ važny momant dla mianie. Da jaho ja nie viedaŭ, što mahu razumieć biełaruskuju movu».
«Biełaruś — heta nie tolki «bulba» i «Łukašenka»
Kali Elizieu havoryć pa-biełarusku, ludzi dumajuć, što jon biełarus. Kali jon havoryć pa-ŭkrainsku, ličać, što ŭkrainiec.
«I tolki kali ja havaru pa-rusku, ludzi čamuści pytajucca: «Ty z Uźbiekistana?» Cikava», — dzielicca nazirańniami Elizieu.
Časam biełarusy pišuć jamu ŭ instahramie i pryznajucca, što brazilec matyvuje ich samich razmaŭlać na rodnaj movie. Heta asablivaja radaść dla jaho.
«Ja naradziŭsia ŭ Brazilii i razmaŭlaju pa-partuhalsku. Ale partuhalskaja — heta nie mova Brazilii. Heta mova kałanistaŭ. U Brazilii amal nie havorać na movie karennaha nasielnictva. Ale ž vielmi važna pačać havaryć na svajoj movie.
Viedajecie, ja lublu movy. I liču, što nielha raspavieści historyju krainy na zamiežnaj movie. Tak, dobra, kali ludzi viedajuć anhielskuju, viedajuć ruskuju, ale naša rodnaja mova zaŭsiody najvažniejšaja.
Elizieu. Fota: «Jeŭraradyjo»
Ja ŭpeŭnieny, što ŭsie biełarusy viedajuć svaju movu, mohuć pačać razmaŭlać na joj, choć i krychu pavolna. Ja rekamienduju, kab pačać bolš svabodna havaryć pa-biełarusku, treba pačać dla pačatku čytać usłych.
Da taho ž, upeŭnieny, u kožnaha biełarusa jość siabar, jaki moža svabodna havaryć pa-biełarusku. Skažycie jamu, što chočacie bolš praktyki, i pačynajcie havaryć».
Sam Elizieu nie prosta razmaŭlaje pa-biełarusku. Jon razmaŭlaje pa-biełarusku pra Biełaruś.
— Ja namahajusia raskazvać svaim siabram-zamiežnikam nie tolki pra palityku. Ludzi amal ničoha nie viedajuć pra Biełaruś, a Biełaruś — heta nie tolki «Łukašenka» i «bulba». Heta vielmi pryhožaja kraina, z pryhožaj kulturaj, z pryhožaj movaj. Biełarusy, jakich ja sustreŭ, — fantastyčnaja ludzi, artystyčnyja ludzi.
— Darečy, a vašyja siabry cikaviacca ŭ adkaz Brazilijaj? Ci prasili jany navučyć ich, prynamsi, partuhalskaj movie?
— Chm. Nie pamiataju takoha. Ale kali niechta ź biełarusaŭ zachoča vyvučyć partuhalskuju — ja mahu dapamahčy, jak ciapier usie biełarusy dapamahajuć mnie ź biełaruskaj.
Ja lublu dapamahać ludziam vučyć movy, bo heta nie tak ciažka, jak jany dumajuć.
Elizieu havoryć pa-partuhalsku, pa-ispansku, pa-katałonsku, pa-italjansku, pa-niamiecku, pa-francuzsku, pa-rusku, pa-polsku, pa-vienhiersku i pa-ŭkrainsku. I abiacaje, što chutka i pa-biełarusku zahavoryć svabodna. I tady pryśviecić biełaruskaj movie asobny vypusk svajho linhvistyčnaha padkasta.
A pakul možacie pasłuchać pra jaho dośvied vyvučeńnia moŭ. Raptam i vy adčujecie, što zahavaryć na zamiežnych movach nie tak i ciažka. Ci, moža, vam zachočacca śledam za Elizieu zahavaryć pa-biełarusku?
Sam ža palihłot užo płanuje kinuć siabie novy vyklik. Na svoj dzień narodzinaŭ jon płanuje pačać vyvučać kitajskuju movu.
Čytajcie taksama:
Na zaniatki pa biełaruskaj movie ŭ Japonii pryjšło bolš studentaŭ, čym płanavałasia
