44-hadovy Mikałaj žyvie i pracuje ŭ Polščy z 2018 hoda. Apošnim časam jon pracavaŭ apierataram stankoŭ ŁPU. Napiaredadni novaha hoda Mikałaj pajechaŭ na śviaty ŭ Biełaruś. Miažu pierasiakaŭ na aŭtobusie i, pavodle jaho słoŭ, ničoha niezvyčajnaha pry prachodžańni pašpartnaha kantrolu nie było. Paśla miažy mužčyna pajechaŭ nie pa adrasie prapiski, a da svajakoŭ. Praz try dni tudy pryjechali z HUBAZiKa.
«Nijakaha maski-šoŭ z vyłomlivańniem dźviarej nie było. Usio kulturna. U 2020 hodzie ŭ Varšavie adbyvaŭsia pieršy marš biełarusaŭ Varšavy. Ja ŭ toj momant jakraz byŭ u Varšavie i skinuŭ anons hetaha maršu ŭ niejki čat: ci to «Biełarusy Varšavy», ci to «Biełarusy Polščy», nie pamiataju ŭžo dakładna. Supracoŭniki pryjechali z razdrukoŭkaj hetaha skryna».
Biełarus śćviardžaje, što ŭ kanałach navin, jakija pryznanyja ekstremisckimi, jon nie znachodziŭsia. U naładach telehrama jahonyja źviestki byli schavanyja, ale niadaŭna jon pastaviŭ na avatarku svajo fota i zrabiŭ jaho dastupnym dla prahladu ŭsim karystalnikam. Mikałaj dumaje, što pa hetaj fatahrafii supracoŭniki milicyi zmahli jaho apaznać.
Pierad ujezdam u Biełaruś Mikałaj vyjšaŭ sa svajho asnoŭnaha akaunta ŭ telehramie, jaki byŭ na polskim numary, pakinuŭšy tolki «čysty» akaŭnt, zamacavany na biełaruski numar. Ale supracoŭniki HUBAZiku niekalki razoŭ pytalisia pra polskuju sim-kartu (na jakuju moža być zarehistravany inšy telehram-akaŭnt).
«U kvatery byli maje dvoje dziaciej. I «starejšy» (hubazaviec) kaža: «My zaraz pačniem ciabie p….ć tut, pry dzieciach». Ja tady addaŭ «simku», ale viedaŭ, što ničoha supraćzakonnaha ŭ maim akauncie nie znojduć».
Supracoŭniki HUBAZiK ahledzieli zaplečnik, ź jakim Mikałaj pryjechaŭ u Biełaruś i nie pavieryli, što heta ŭsie jahonyja rečy.
«Ja čamuści skazaŭ, što častka rečaŭ na majoj kvatery. Mianie pasadzili ŭ mašynu i pavieźli pa miescy majoj prapiski. Ale pa darozie ja pryznaŭsia, što kvatera pustaja. Skazaŭ im, što pryjechaŭ jaje pradać i tam niama navat mebli. U vyniku my raźviarnulisia i pajechali ŭ HUBAZiK. Usiu darohu «starejšy» vyvučaŭ maje paviedamleńni ŭ čacie.
U čacie supracoŭniki HUBAZiKa znajšli paviedamleńni Mikałaja sa słovami «parušeńnie pravoŭ čałavieka» i «siniapały». Mikałaj adkazaŭ, što heta žarty pra palakaŭ.
«U cełym, usio było spakojna. Što adkazvać — nie važna, hałoŭnaje — nie maŭčać. Kali ja pačynaŭ mocna tupić, to starejšy dastavaŭ dubinku i pačynaŭ padvyšać hołas: «Nie maŭčy, inakš ja tabie p….nu».
Paźniej u Mikałaja zabrali pašpart. Supracoŭnik HUBAZiK pačaŭ detalova vyvučać adznaki ab prachodžańni miažy i vizy: siłavikoŭ «źbiantežyła» adsutnaść aktualnaj vizy. Mikałaj pryznaŭsia, što ŭ jaho jość polski dazvoł na žycharstva, ale jon «pakinuŭ jaho doma».
Siłaviki pravieryli kašalok biełarusa, vyjavili tam dazvoł na žycharstva i pravy kiroŭcy. Usie dakumienty, u tym liku pašpart, zabrali.
«Ja ŭvieś hety čas stajaŭ u kajdankach u kalidory. U rukach trymaŭ pakiet z telefonam i noŭtbukam. Padychodzić ich starejšy i kaža: «Ty nam schłusiŭ try razy: pra sim-kartu, rečy na kvatery i dazvoł na žycharstva. Tamu stanavisia ŭ stojku, ja na tabie adpracuju try ŭdary». Nu i krychu jon mianie bje. U cełym było 6-7 udaraŭ u hrudzi, pres, nyrki i nohi».
Paśla hetaha siłaviki adyšli ŭ bok na «naradu». Mikałaj kaža, što nijakich papier u HUBAZiKu na jaho nie składali, tamu jon dumaŭ, što jaho adpuściać.
Paśla karotkaj «narady» Mikałaja zaviali ŭ susiedni kabiniet-videastudyju. Tam było kala siami čałaviek.
U videa, jakoje ź im zapisali ŭ HUBAZiKu, Mikałaja vymusili skazać, što palaki staviacca da biełarusaŭ, jak «da druhoha hatunku», a taksama paprasić prabačeńnia pierad biełaruskaj ambasadaj u Varšavie i prapahandystam Biańko — paviedamleńni pra ich ad imia Mikałaja siłaviki taksama znajšli ŭ čatach.
«Pieršaje videa sa mnoj zapisali ŭ vyhladzie svabodnaha apoviedu. Ja na kamieru skazaŭ, što źjechaŭ ź Biełarusi 8 žniŭnia, u mitynhach nie ŭdzielničaŭ. Byŭ zatrymany za abrazu supracoŭnika biełaruskaj ambasady i žurnalista. U zroblenym raskajvajusia. Ale supracoŭniki prapanavali mnie svoj scenar. Hałoŭnaje było skazać, što ŭ Polščy palaki presujuć biełarusaŭ, u nas tam usio kiepska».
Videa ź Mikałajem apublikavali na praŭładnym telehram-kanale ŭ pačatku studzienia.
Mikałaj kaža, što ŭ HUBAZiKu nie afarmlali pratakoł zatrymańnia, vopis majomaści ci niejkija inšyja papiery. Paśla zapisu rolika siłaviki advieźli jaho ŭ adździaleńnie milicyi, adtul jaho pieraviali ŭ IČU. Pierad aryštam u jaho pad vopis kanfiskavali asabistyja rečy, u tym liku kašalok i telefon. Dakumientaŭ, jakija raniej sabrali supracoŭniki HUBAZiKa, u vopisie nie było.
Sud vynies jamu 10 sutak aryštu za «vyzyvajučyja pavodziny i niecenzurnuju łajanku ŭ adździaleńni milicyi» (artykuł 19.1 KaAP). Mikałaja pieraviali ŭ izalatar, dzie ŭ šaścimiascovaj kamiery znachodziłasia 25 čałaviek.
Paśla vyzvaleńnia dakumienty biełarusu nie viarnuli i jon zaniaŭsia ich adnaŭleńniem. Pašpart byŭ hatovy praz tydzień, pravy biełarus vyrašyŭ nie rabić, vizu pastavili paśla zvarotu ŭ konsulstva. Ciapier Mikałaj zajmajecca adnaŭleńniem u Polščy «karty pobytu».
Čytać jašče:
«Amapaŭcy nadzieli mnie kajdanki i skazali: «Ty naš pałonny». Historyja pieraśledu pčalara z Paleśsia
Čarhovuju biełarusku zatrymali paśla viartańnia z-za miažy
