Fota: BBC
U 14-hadovaj Džordžyi Hryn z Derbi (Brytanija) spyniłasia serca paśla taho, jak jana raspyliła dezadarant u svajoj spalni.
Z taho času jaje baćkam stała viadoma pra inšych maładych ludziej, jakija vypadkova pamierli, udychnuŭšy dezadarant.
U adkaz Brytanskaja asacyjacyja vytvorcaŭ aerazolaŭ (BAMA) zajaviła, što na dezadarantach jość «vielmi dakładnyja papiaredžańni».
Pa zakonie aerazolnyja dezadaranty pavinny supravadžacca paznakaj «Zachoŭvać u niedastupnym dla dziaciej miescy».
Adnak baćki Džordžyi skazali, što litary byli zanadta małyja.
Jany ličać, što mnohija baćki kuplajuć takija sprei dla svaich dziaciej, nie źviartajučy ŭvahi na pieraściarohi na ŭpakoŭcy.
«Ludzi nie viedajuć, nakolki niebiaśpiečnym moža być źmieściva hetych blašanak», — kaža baćka Džordžyi, Poł Hryn.
«Ja b chacieŭ, kab nikomu bolš u krainie ci ŭ śviecie nie pryjšłosia prajści praz toje, praz što prajšli my asabista. My nie chočam, kab śmierć našaj dački była marnaj».
Džordžyja — dzicia z aŭtyzmam. Jak raspaviadaje baćka, joj padabałasia raspylać dezadarant na koŭdry, bo pach jaje supakojvaŭ.
«Kali jana adčuvała jakuju-niebudź tryvohu, jana raspylała hety sprej, i heta jaje supakojvała, bo heta dezadarant, jakim karystałasia maja žonka».
Fota Džordžyi z archivu siamji
Starejšy brat Džordžyi znajšoŭ dziaŭčynku biez prytomnaści ŭ spalni 11 maja 2022 hoda.
«Jaje dźviery byli adčynienyja, tak što pakoj nie vyhladaŭ jak zamknionaja prastora», — skazaŭ jaje baćka.
«Dakładnaja kolkaść [dezadarantu] niezrazumiełaja, ale jana pavinna być bolšaj, čym vy raspylajecie zvyčajna».
«U niejki momant jaje serca spyniłasia paśla ŭdychu».
Pa fakcie śmierci Džordžyi było praviedzienaje rasśledavańnie, i śledčy aznačyŭ toje, što zdaryłasia, jak niaščasny vypadak.
Miedycynskaja pryčyna śmierci była «nieŭstanoŭlenaj, ale źviazanaj z udychańniem aerazolu».
Pa danych Nacyjanalnaj statystyčnaj słužby Vialikabrytanii (ONS), «dezadarant» zhadvaŭsia ŭ 11 paśviedčańniach ab śmiarotnym zychodzie ŭ pieryjad z 2001 pa 2020 hod.
Adnak faktyčnaja kolkaść śmierciaŭ, vierahodna, vyšejšaja z-za taho, što kankretnyja rečyvy nie zaŭsiody nazyvajucca ŭ takich dakumientach.
Tak, u paśviedčańni ab śmierci Džordžyi zhadvajecca «ŭdychańnie aerazolu», a nie «dezadarantu».
Butan — asnoŭny inhredyjent dezadarantu Džordžyi — byŭ zarehistravany jak datyčny da 324 śmiarotnych vypadkaŭ u ZŠA z 2001 pa 2020 hod. Prapan i izabutan — taksama ŭ dezadarancie Džordžyi — byli zhadanyja ŭ 123 i 38 vypadkach śmierci adpaviedna.
ONS zajaviła, što hetyja rečyvy byli źviazanyja z šeraham śmierciaŭ, i adznačyła: «Udychańnie butanu abo prapanu moža pryvieści da sardečnaj niedastatkovaści».
«Raspaŭsiudžanaja pamyłkovaja dumka»
Ešli Marcin, daradca pa hramadskaj achovie zdaroŭja ŭ Karaleŭskim tavarystvie pa praduchileńni niaščasnych vypadkaŭ (RoSPA), adznačaje: «Lohka vykazać zdahadku, što aerazoli całkam biaśpiečnyja i nie ŭjaŭlajuć ryzyki. Nasamreč heta nie tak. Udychańnie vialikaj kolkaści aerazolaŭ, a nie tolki dezadarantaŭ, moža pryvieści da cełaha šerahu niebiaśpiečnych dla žyćcia scenaryjaŭ — ad straty prytomnaści i abciažaranaha dychańnia da źmienaŭ sardečnaha rytmu i, na žal, śmierci.
Raspaŭsiudžanaja pamyłkovaja dumka, što śmiarotnyja vypadki ad aerazolaŭ zdarajucca tolki pry złoŭžyvańni psichaaktyŭnymi rečyvami, ale heta zusim nie tak.
Za apošnija hady my bačyli šerah śmierciaŭ, kali dzieci i maładyja ludzi praźmierna raspylali aerazoli — ad padletkaŭ, jakija chacieli zrabić nieprykmietnym pach cieła, da dziaciej, jakija šukali zaspakajeńnia ŭ znajomych pachach».
Baćki Džordžyi skazali, što jany sutyknulisia ź niekatorymi z hetych vypadkaŭ u chodzie ŭłasnaha daśledavańnia.
Naprykład, 12-hadovy Denieł Chierli, taksama z Derbišyra, straciŭ prytomnaść i pamior paśla taho, jak apyrskaŭ siabie dezadarantam u vannym pakoi.
«Heta było ŭ 2008 hodzie, ale maja dačka pamierła ŭ 2022-m, — kaža Hryn. — Nijakich mier tak i nie było pryniata».
13-hadovy Džek Uejpł pamior pry tych ža abstavinach, što i Džordžyja, u 2019-m. Rasśledavańnie vyjaviła, što jon raspylaŭ dezadarant, kali adčuvaŭ tryvohu ad taho, što maci sychodzić z domu, — bo dezadarant pach, jak jana.
Jakija papiaredžańni jość na dezadarantach?
Pa zakonie aerazolnyja dezadaranty pavinny supravadžacca paznakaj «Zachoŭvać u niedastupnym dla dziaciej miescy».
Bolšaść dezadarantaŭ taksama majuć papiaredžańnie pra toje, što «złoŭžyvańnie rastvaralnikami moža zabić imhnienna». Heta nie jość jurydyčnym patrabavańniem, ale rekamiendujecca BAMA z-za ryzyki taho, što ludzi ŭdychajuć aerazoli, kab naŭmysna «złavić kajf».
Baćki Džordžyi ličać, što papiaredžańnie varta źmianić na «Vykarystańnie rastvaralnika moža zabić imhnienna», bo ich dačka nie złoŭžyvała dezadarantam.
Sprei taksama pavinny źmiaščać instrukcyi pa ich pravilnym vykarystańni, napisanyja paśla acenki ryzyk, praviedzienaj vytvorcam. Naprykład, u instrukcyi moža być skazana «vykarystoŭvać karotkimi raspyleńniami ŭ miescach, jakija dobra pravietryvajucca».
Kali aerazolny dezadarant lohka zaharajecca, pra heta taksama pavinna być papiaredžańnie.
U zajavie BAMA havorycca, što Brytanskaja asacyjacyja vytvorcaŭ aerazolaŭ vielmi surjozna stavicca da luboha incydentu, źviazanaha z aerazolnymi praduktami, i jaje supracoŭniki byli hłyboka zasmučanyja, kali daznalisia pra śmierć čałavieka takoha maładoha vieku, jak Džordžyja. Asacyjacyja adznačaje, što pilna sočyć za najaŭnaściu papiaredžańniaŭ na dezadarantach, a taksama raić usim, chto vykarystoŭvaje aerazol, rabić heta ŭ adpaviednaści ź instrukcyjami.
