Stendap — samy zapatrabavany kamiedyjny žanr sučasnaści. Śpiešyjały papularnych artystaŭ źbirajuć u jutubie miljony prahladaŭ, a žyvyja vystupy — anšłahi. Biełarusy taksama adznačylisia ŭ humarystyčnym asiarodździ. I ich, hodnych da prasłuchoŭvańnia, bolej, čym vy možacie sabie ŭjavić.
Słava Kamisaranka
Hałoŭny «čyk-čyryk» biełaruskaha stendapu staŭ viadomy dziakujučy humarystyčnym šou na rasijskim telebačańni. U tandemie z tavaryšam pa BDEU Dzimam Niaŭzoravym jon zaniaŭ druhoje miesca na prajekcie «Śmiech biez praviłaŭ». Paśla praz «Ubojnuju lihu», «Cheesecake factory» i «Kamiedzi Batł» minčuk usio bolš nabyvaŭ papularnaść — i vyśpiavaŭ da samastojnych vystupaŭ. Jany spačatku pryviali Kamisaranku ŭ «Stendap» na kanale TNT, a paśla ŭ šerah šou kštałtu «Studyja Sajuz» dy «Kantakty».
Naturalna rasła i aŭdytoryja biełarusa, jakuju jon zavajoŭvaŭ ščyraj padačaj, daścipnymi žartami pra biełaruskija realii dy asabistaje žyćcio, a taksama hodnaj kamunikacyjaj z załaj na žyvych šou.
Padtrymka demakratyčnaha ruchu Biełarusi i kpiny z absurdnaj palityki Łukašenki dy jaho pavodzinaŭ pryviali da zabarony vystupaŭ Kamisaranki na radzimie. Paśla ž, pa raspoviedach samoha komika, biełaruski KDB atrymaŭ zahad vyvieźci Słavu z Maskvy ŭ Minsk dy zavieści kryminalnuju spravu za abrazu ŭłady. Z hetaj nahody Kamisaranka spačatku źjechaŭ u Kijeŭ, a paśla rasijskaha ŭvarvańnia va Ukrainu pierabraŭsia ŭ Varšavu. Siońnia komik aktyŭna hastraluje pa Polščy, dzie praciahvaje bičavać sistemu Łukašenki, a taksama biare ŭdzieł u dabračynnych inicyjatyvach biełarusaŭ. Da taho ž Słava sprabuje papularyzavać stendap na rodnaj movie — i ź vieraśnia 2022-ha vykładvaje takija vystupy na svaim jutub-kanale.
Idrak Mirzalizade
Vychadziec z KVZ, dzie komika viedali pa tandemach z Raścisłavam Šłapakom dy Vaniem Usovičam, na samastojny humarystyčny šlach rušyŭ paśla zakančeńnia žurfaka BDU. Pieršyja vystupy ŭ «Volnym mikrafonie» aŭdytoryi nie zajšli, a voś u 2014-m Idrak pakinuŭ niebłahoje ŭražańnie padčas udziełu ŭ «Stendapie» na kanale TNT. Paśla biełarus staŭ rezidentam «Stendap kłuba numar 1» na Arbacie, atrymaŭ zaprašeńni ŭ roznyja šou — «ViečarViečar», «Razhony», «Pararaz Biracca».
Humar Idraka blizki da amierykanskaj stylistyki, dzie z metaj dahrukacca da hledačoŭ za asnovu biarecca razryŭ šabłona, parušajecca asabistaja prastora. Heta, darečy, i pryviało da samaha hučnaha skandału ź jaho ŭdziełam. U sakaviku 2021-ha padčas pieradačy «Razhony» jon daŭ niaŭdały žart, jaki vyklikaŭ abureńnie ŭ sacsietkach. Niahledziačy na tłumačeńni z boku Mirzalizade i vybačeńni pierad ludźmi, kaho žart pakryŭdziŭ, chłopca pačali ckavać palityki i prapahandysty na čale z Uładzimiram Sałaŭjovym. U vyniku biełarus apynuŭsia za kratami na 10 sutak, a jaho VNŽ anulavali, paśla čaho Mirzalizade źjechaŭ z Rasii.
Tym nie mienš stendap-karjeru komik nie spyniŭ. Siońnia jon daje kancerty na biełaruskaj movie, raspaviadaje pra kulturu tałyšoŭ, nośbitam jakoj źjaŭlajecca, aktyŭna hastraluje dy robić kantent dla «ahulnaha kanała» na jutubie.
Dźmitryj Naryškin
Adzin z najbolš daśviedčanych komikaŭ: jašče da pačatku solnaj karjery paśpieŭ prajści škołu KVZ, papracavać promapradziusaram na TNT, scenarystam zabaŭlalnych i rekłamnych rolikaŭ, a taksama ładziŭ kaapieracyju z maskoŭskim «Kamiedzi Kłabam».
Ahulny staž minčuka siahaje ŭžo pad 20 hadoŭ, ale jaho vystupy zaŭsiody aktualnyja dla biełaruskich realij. Kamuści žarty Naryškina padaducca davoli žorstkimi, ale heta i jość adna z admietnych stylistyčnych rys komika. Pryčym tyčycca heta što palityčnaj situacyi ŭ Biełarusi dy staŭleńnia da ŭłady, što niejkich bytavych niedaskanałaściaŭ.
Cikava, što Dźmitryj moh budavać karjeru ŭ Rasii, dzie byŭ zapatrabavany, adnak viarnuŭsia ŭ Biełaruś, kab stvaryć pieršy ŭ krainie «Stendap Kłub».
Papiarednie ź jaho inicyjatyvy ŭ barach Minska rehularna ładzilisia «adkrytyja mikrafony». Adnak u 2019-m Naryškin adkryŭ dom dla humarystaŭ, adkul paśla vyjšaŭ ceły šerah vybitnych komikaŭ.
Na žal, nastupstvy padziej 2020 hoda vymusili Dźmitryja spačatku adyści ad spraŭ «Stendap Choła», a paśla i ŭvohule pakinuć krainu. I reč tut nie tolki ŭ palityčnaj pazicyi, ale i ŭ hramadzianskaj dziejnaści komika. Padčas pandemii jon razam z aktyvistam Andrejem Tkačovym braŭ udzieł u inicyjatyvie ByCovid-19, jakaja dapamahała miedykam zmahacca z karanavirusam.
Zaraz Naryškin žyvie ŭ Polščy, aktyŭna vystupaje ŭ asiarodździ suajčyńnikaŭ i rychtuje čarhovy solnik dla jutub-kanała.
Iryna Prychodźka
Šalonaja impieratryca biełaruskaha stendapu ŭpieršyniu źjaviłasia na ekranach, kali jašče studentkaj prajšła adbor u biełaruski «Kamiedzi Kłab».
Adnak paśla niekalkich efiraŭ rabota dy vučoba vymusili dziaŭčynu prypynić karjeru komika. Paŭtorny zachod na scenu adbyŭsia ŭžo pa zakančeńni BDEU, kali Prychodźka zavitała na «Adkryty mikrafon» u Minsku — i praz vystup adrazu patrapiła ŭ skład «Stand-Up Union». Iryna pačała nie tolki rehularna vystupać doma, ale i vybiracca z hastrolami ŭ Rasiju, Ukrainu dy Prybałtyku.
Tramplinam dla karjernaha ŭźlotu staŭ udzieł u pieršym siezonie «Adkrytaha mikrafona» na TNT. Tam biełaruska dajšła da finału, što dazvoliła jej zamacavacca ŭ rasijskim humarystyčnym šou-biznesie. Z 2018 hoda Iryna stała pastajannaj udzielnicaj šou «Prapiečka».
Pa słovach komika, usie jaje žarty zasnavanyja na sapraŭdnych padziejach. Pry hetym Iryna cudoŭna impravizuje — i moža naŭmysna pravakavać aŭdytoryju padčas kancertaŭ na zvarotnuju suviaź dy žorstkija pančy ŭ adkaz na repliki.
Dadamo, što Iryna padtrymała demakratyčnyja pieramieny ŭ Biełarusi ŭ 2020-m. A paśla pačatku vajennaha ŭvarvańnia z boku Rasii pakinuła krainu — i zaraz vystupaje z dabračynnymi kancertami ŭ Jeŭropie na karyść ukrainskich prajektaŭ.
Dźmitryj Saŭjanienka
Komik z akciorskaj adukacyjaj uziaŭ udzieł amal u dvuch dziasiatkach filmaŭ, a jašče da niekalkich napisaŭ scenary. Adnak karjera humarysta padałasia chłopcu z Ašmian bolš pryvabnaj.
Tamu apošnija hady jon vystupaje ŭ žanry muzyčnaha stendapu, pryčym nie tolki na profilnych kancertach, ale i na bolš hłabalnych šou. U pryvatnaści, hod tamu Saŭjanienka braŭ udzieł u prajekcie «Ukraina maje talent».
Dźmitryj fajna impravizuje i stvaraje pieśni prosta padčas kamunikacyi z publikaj. Da taho ž muzyčnaje azdableńnie vyłučaje jaho vystupy z šerahu prosta moŭnych stendapaŭ.
Michaś Iljin
Asoba komika šmathrannaja. Ludzi pa-za humaram viedajuć jaho jak žurnalista, tvitarskija ŭsprymajuć vyklučna žartaŭnikom ź nikam m_for_mixacb, a ŭ humarystyčnym śviecie jon toj samy Miša s supołki «panstandup».
Cikava, što jašče hadoŭ piać tamu imia komika było nieviadomaje šyrokaj hramadskaści, bo Iljin žyŭ i vystupaŭ u Breście. Adnak pierajezd u Minsk u 2018-m i dałučeńnie da stendap-supołki dało šturšok jaho papularnaści. A šyrokuju viadomaść jon nabyŭ u 2020-m, kali jaho pasty pačali retvicicca.
Michasia vyznačajuć žorstkija žarty na palityčnyja temy i ŭ toj ža čas vielizarnaja samaironija pry apoviedzie pra bytavyja niedarečnaści.
Adznačym i toje, što Iljin davoli lohka žartuje na biełaruskaj movie, chacia razam ź siamjej pierajechaŭ u Biełaruś z Ukrainy tolki ŭ 1996 hodzie — pierad tym, jak pajści ŭ pieršy kłas.
Miesca pracy Iljina, jak i jaho pančy ŭ dačynieńni da Łukašenki, jaho sistemy i palityki, zmusili chłopca źjechać z krainy ŭvosień 2021-ha. Adnak jon i zaraz, žyvučy ŭ Polščy, aktyŭna vyśmiejvaje biełaruski paradak dnia. Zapatrabavanaść u humary na biełaruskaj movie možna pabačyć pa vialikaj kolkaści kancertaŭ komika ŭ Jeŭropie. Da taho ž jon praciahvaje daścipna žartavać u tvitary.
Maksim Kanavał
Vychadziec z Navapołacka paśla vypusku z BDEU i sprob KVZšnych vystupaŭ pierabraŭsia u Kijeŭ — u 2012-m jaho zaprasili pracavać scenarystam humarystyčnych sieryjałaŭ da šou.
Paklikali, darečy, suajčyńniki, jakija stvaryli va Ukrainie ŭłasny pradakšn. Adnak pastupova Kanavał zacikaviŭsia stendapam, pačaŭ sumiaščać scenarnuju pracu z vystupami i ŭ vyniku zrabiŭ vybar na karyść samastojnaj karjery. Jana, darečy, amal adrazu pajšła ŭharu: u 2014-m Maks pieramoh u «Stendap Šou» na Novym kanale, a krychu paźniej atrymaŭ uchvału ad Uładzimira Zialenskaha paśla tryumfu na šou «Raśśmiašy komika». Dalej byli rezidenctva ŭ «HudNajt Kłab», bolš za vosiem socień žyvych vystupaŭ va Ukrainie, a taksama saŭdzieł u napisańni kamiedyjnych sieryjałaŭ kštałtu «Apošni z Mahikian» albo «Sidarenki-Sidoranki».
Paśla pačatku vajny Kanavał źjechaŭ u Varšavu, dzie zaraz biare ŭdzieł u dabračynnych kancertach na karyść Ukrainy, a taksama piša scenary dla raznastajnych šou. Jaho vystupy — heta iraničnaje asensavańnie bytavych kryzisaŭ, ź jakimi sutykajucca ludzi, a taksama kpiny z raznastajnych žyćciovych stereatypaŭ. U biełarusa jarkaja padača materyjału, jakaja dazvalaje słuchačam adčuć datyčnaść da apoviedu. I tamu vystupy Kanavała «zachodziać» luboj aŭdytoryi, niezaležna ad uzrostu.
Varta dadać, što Maks padtrymlivaje demakratyčny biełaruski ruch, što adbivajecca i ŭ jaho intervju, i ŭ jaho materyjałach.
Ivan Usovič
Jašče adzin navučeniec BDEU, jaki pačynaŭ svoj šlach u tamtejšaj lizie KVZ — sakamandnikam Usoviča vystupaŭ Idrak Mirzalizade, a redaktaram Słava Kamisaranka. Mienavita z padačy Kamisaranki na śviet źjaviłasia stendap-šou Cheesecake Factory, u jakim Ivan i pačaŭ samastojnyja vystupy.
Na trecim kursie chłopca ź Miadzielščyny adličyli z VNU — i toj źjechaŭ u Maskvu, kab raźvivać humarystyčnuju karjeru. Usio atrymałasia jak najlepš, bo praz udzieł u «Stand Up» na TNT i znajomstva ź viadučymi rasijskimi komikami biełarus atrymaŭ i efirny čas, i padtrymku samych upłyvovych ludziej industryi. Usovič pačaŭ aktyŭna pisać novy materyjał i hastralavać. U vyniku heta dazvoliła jamu zamacavacca ŭ pule samych papularnych rasijskich stendapieraŭ. Intervju ž Juryju Dudziu dy zdymki ŭ rejtynhavych šou kštałtu «Što było dalej?» dy «Viačerni Urhant» uvohule zamacavali za Usovičam status topavaha rasijskaha komika.
Pry hetym tema Biełarusi ŭ pančach Ivana hučała pastajanna — navat u jaho pieršym solniku «Jašče adzin dzień». Praŭda, zbolšaha tam zakranalisia bytavyja aśpiekty žyćcia. Palityčnyja ž Ivan tłumačyŭ u intervju Dudziu i Urhantu. Adtul publika daviedałasia, što brata komika ŭ žniŭni 2020-ha čatyry dni trymali ŭ izalatary i ździekavalisia ź jaho. Tamsama Usovič aznačyŭ i svaju ŭłasnuju palityčnuju pazicyju: «Chaču vieryć, što ŭ majoj rodnaj krainie dabro pieramoža». Adznačym i ŭdzieł Ivana ŭ hulni «Słabaje źviano», kudy razam ź Idrakam jany pryjšli ź bieł-čyrvona-biełymi branzaletami na rukach.
Pavieł Załucki
Adziny adkryty komik-hiej u ruskamoŭnaj stendap-prastory zrabiŭ kaminh-aŭt u 19 hadoŭ.
Na toj momant student fakulteta mižnarodnych adnosinaŭ BDU znachodziŭsia ŭ Štatach pa prahramie abmienu — i nie źbiraŭsia viartacca na radzimu. Ciaham 11 hadoŭ Pavieł žyŭ za akijanam, dzie vučyŭsia dramie dy režysury va Univiersitecie Misury. Cikava, što ŭ dziacinstvie Załucki zachaplaŭsia teatram i ŭdzielničaŭ u śpiektaklach, adnak paśla škoły abraŭ bolš surjozny karjerny šlach.
Da stendapu komik prajaviŭ cikavaść mienavita ŭ Štatach, kali paznajomiŭsia z asablivaściami hetaj sceničnaj kultury dy ŭpadabaŭ tvorčaść Džaan Ryvierz. Paśla viartańnia na radzimu Załucki pačaŭ vystupać u minskich kłubach i šukać ŭłasny humarystyčny styl. Tady jak znakamitaściu staŭ u 2017-m paśla ŭdziełu ŭ pieršym siezonie «Adkrytaha mikrafona». Tam Załucki trapiŭ da kamandy Juli Achmiedavaj, adnak vylecieŭ u čverćfinale.
Mahčyma, tut historyja biełarusa i skončyłasia b. Ale jamu dapamahła Iryna Miahkova — pieramožca prajekta «Śmiech biez praviłaŭ» i «Kamiedzi Batł». Na pravach pradziusarki «Žanočaha stendapu» jana zaprasiła Paŭła da tvorčaj hrupy, bo ŭpadabała jaho padaču i farmat. «My znajšli hodnaha komika, jaki pahadziŭsia ŭ nas vystupać. Heta niebłahaja asacyjacyja z realnym žyćciom: zaŭsiody ŭ vialikich kampanijach jość hiej. Dziaŭčaty-siabroŭki — i hiej», — tłumačyła vybar Miahkova.
Adznačym, što hramadzianskaja pazicyja Paŭła prajaviłasia jašče pry kancy 90-ch, kali jon razam ź siamjoj udzielničaŭ u Maršach svabody, a paśla źbiahaŭ ad AMAPa.
Taksama ŭ 14 hod jon napisaŭ pratesny list u Biełaruskuju dziełavuju hazietu, dzie skardziŭsia, što zamiest ulubionych filmaŭ pa TB pakazvajuć vystupy Łukašenki. A ŭ 2020-m jon rehularna davaŭ dabračynnyja kancerty razam z komikami-suajčyńnikami, kab padtrymać achviar hvałtu. Załucki padkreślivaŭ, što ličyć vyniki vybaraŭ, abjaŭlenyja Łukašenkam, niezakonnymi, a taksama maryŭ pra pieraŭtvareńnie Biełarusi ŭ pravavuju dziaržavu.
Andrej Kałmačeŭski
Jašče adzin hadavaniec Cheesecake Factory. Adnak, pierad tym jak śćvierdzicca ŭ stendapie, minčuk prajšoŭ daŭžezny KVZšny šlach. Spačatku jon nabiraŭsia vopytu ŭ KVZšnaj sistemie BDEU, paśla sfarmiravaŭsia jak aŭtar žartaŭ kamandy «Miljon». Samy ž udały prajekt Kałmačeŭskaha — «Dva kapitany — 1955». Ź im biełarus dajšoŭ da finału Vyšejšaj ukrainskaj lihi KVZ, a nadalej pieramoh u «Lizie Śmiechu» — pieršym adkrytym čempijanacie Ukrainy pa humary, jaki ačolvaŭ Uładzimir Zialenski.
Kałmačeŭskaha stali paznavać jašče bolš, kali toj uziaŭ hran-pry pieršaha ŭkrainskaha stendap-fiestyvalu. A paśla humar uvohule staŭ jaho asnoŭnaj pracaj: Andrej uziaŭsia pisać scenary sieryjałaŭ, filmaŭ i šou. Ruka biełarusa mieła dačynieńnie i da šeraha tieleprajektaŭ kštałtu «Heta Kachańnie», «Matuchny», «Bieź miežaŭ». Nie zabyvaŭ Kałmačeŭski i pra hastroli: davoli časta jon navat na radzimu zavitvaŭ — albo z kancertami Stendap-kłuba, albo z razahrevam zorak kštałtu Viktara Kamarova.
U 2017-m Kałmačeŭski źjechaŭ u Maskvu: braŭ udzieł u «adkrytym mikrafonie», dzie jaho nastaŭnikam byŭ Cimur Karhinaŭ, a nadalej prabiŭsia ŭ šerah rezidentaŭ «Stendap Kłuba» na TNT. Ułasna kažučy, z taho času Andrej žyvie i pracuje ŭ Rasii, budujučy tam niebłahuju karjeru.
Adnosna padziej u Biełarusi 2020-ha hoda Kałmačeŭski vykazvaŭsia aściarožna. Asudžajučy hvałt, jon usio ž abiraŭ davoli akuratnyja vyrazy, kab charaktaryzavać toje, što rabiŭ režym Łukašenki. «Kali ŭ mianie pytajuć, što tam u Biełarusi, adkazvaju, tam čyścinia, paradak i tam maje baćki», — tłumačyŭ svaju pazicyju biełarus u filmie Dudzia pra Słavu Kamisaranku.
A pavodziny Kałmačeŭskaha z pačatku vajny va Ukrainie vyhladajuć nieadnaznačna, chacia mienavita heta kraina zrabiła ź jaho sapraŭdnuju zorku. Andrej na niekalki miesiacaŭ pierapyniŭ pasty va ŭłasnym telehramie, zakryŭ akaŭnt u instahramie. Ź inšaha boku, uletku biełarus dałučyŭsia da kamandy komikaŭ-suajčyńnikaŭ (Kanavał, Prychodźka) i razam ź jašče adnoj zorkaj «Lihi śmiechu» dy «Kamiedzi» Antonam Lirnikam paŭdzielničaŭ u dabračynnych kancertach u Ałanii. Usie zarobki ad vystupaŭ pajšli na dapamohu ŭkrainskim dzieciam, jakich evakuiravali ŭ Turcyju.
…Dadamo, što mnohija hodnyja stendapiery zastajucca na radzimie — i pa zrazumiełych pryčynach nie mohuć raźvivać aktyŭnaść. Adnak materyjał jany nazapašvajuć. Tamu paŭnavartasny kancert ź ich udziełam, napeŭna, pryŭkrasić pieršy zabaŭlalny hih u novaj Biełarusi.
