Fota: sailko/wikimedia.org
Kości dla hulni vykarystoŭvalisia jašče da źjaŭleńnia piśmovaj historyi, i dakładna nieviadoma, dzie jany paŭstali. Samyja staražytnyja sa znojdzienych archieołahami kostak naličvajuć kala piaci tysiač hadoŭ.
U niadaŭnim daśledavańni Džełmiera Ejerkiensa z Kalifarnijskaha ŭniviersiteta ŭ Devisie i Aleksa de Voohta z Univiersiteta Driu ŭ Medysanie, štat Ńju-Džersi, razhledžanyja asimietryčnyja formy kaściej rymskaj epochi.
U papularnaj hulni staražytnaha Rymu, tabierna (padobnaj na nardy), vykarystoŭvalisia kości, zroblenyja z kostak, mietału abo hliny. Pakolki šaścihrannyja kości — zvyčajnaja archieałahičnaja znachodka ŭ Jeŭropie, daśledčyki vyvučyli 28 dobra datavanych kaściej rymskaha pieryjadu i vyjavili, što 24 ź ich byli asimietryčnymi. Niekatoryja ź ich byli nastolki nie kubikami, što ŭ kubika ŭ formie paralelepipieda (heta značyć usie jaho hrani — paralełahramy) adzin bok byŭ na 50 adsotkaŭ daŭžejšy za karotkuju! Daśledvańni śćviardžajuć, što takija varyjacyi — heta prosta pytańnie kultury.
«My śćviardžajem, što takija ekstremalnyja varyjacyi byli prymalnyja, tamu što vytvorcy i karystalniki ŭsprymali vyniki kidkoŭ jak pradukt losu, a nie vypadkovaści abo imaviernaści», — pišuć daśledčyki ŭ svajoj pracy. — Adpaviednaść praŭdzivamu simietryčnamu kubu nie ŭsprymałasia jak nieabchodnaja ŭmova dla funkcyjanavańnia kubika, a asimietryčnyja formy ŭsprymalisia jak prosta častka prymalnaha dyjapazonu varyjacyj formy».
U sučasnaj teoryi imaviernaści, dzie šaścihrannaj kubik vyrablajecca ŭ adpaviednaści z zadadzienym roŭnaściu, imaviernaść vypadzieńnia luboha asobnaha liku składaje kala 16.667 adsotka. Viadoma, kali vy złučajecie dźvie ihralnyja kostki, a paśla źviartajeciesia da matematyki składańnia dvuch likaŭ razam, imaviernaści nabyvajuć zusim inšy vyhlad.
Naprykład, imaviernaść vypadzieńnia dvuch abo dvanaccaci źnižajecca da 2.778 adsotka, a imaviernaść vypadzieńnia siami zastajecca na ŭzroŭni 16.667 adsotka. Imaviernaść vypadzieńnia šaści abo vaśmi składaje 13.889 adsotka, a piaci i dzieviaci — 11.111 adsotka, čatyroch i dziesiaci — 8.333 adsotka, a troch i adzinaccaci — 5.556 adsotka.
Pavodle daśledavańnia, U časy Rymskaj impieryi roźnica ŭ pamierach bakoŭ mahła paŭpłyvać na imaviernaść vypadzieńnia adnaho kubika ŭ siarednim ad 1 da 6 da 1 da 2.4.
Daśledčyki ličać, što hrebavańnie imaviernaściu adbyłosia z-za viery ŭ toje, što los kiruje žyćciom.
Karta sučasnych Niderłandaŭ, jakaja pakazvaje raźmiaščeńnie rymskich miescaŭ, uklučanych u daśledavańnie (lik adpaviadaje kolkaści ihralnych kostak, vymieranych u kožnym miescy), a taksama try prykłady ihralnych kostak sprava. Fota: Eerkens & de Voogt/Archaeological and Anthropological Sciences
«Našy vyniki śviedčać pra praduziataść vytvorcaŭ. Tyja, chto rabiŭ kubiki, źmiaščali šaściorku na samaj vialikaj miažy kaściej nie dla taho, kab paŭpłyvać na rezultat, a z-za niedachopu miesca i/abo paradku, u jakim jany raźmiaščajuć ličby na kostkach», — adznačajuć aŭtary.
Uličvajučy adsutnaść vyraznaj zakanamiernaści ŭ asimietryčnaści histaryčnych ihralnych kostak, vidavočnyja vizualnyja adroźnieńni ŭ pamierach bakoŭ, a taksama daśledavańni, zhodna ź jakimi płoski bok ihralnaj kostki spryjaje vypadzieńniu adnaho i šaści pa prostaj čałaviečaj vypadkovaści, daśledčyki ličać, što nie było vyraznaha płanavańnia ŭ vytvorčaści asimietryčnych ihralnych kostak.
«Siońniašniaja pieravaha kubičnaj, a nie asimietryčnaj formy, a taksama bolš hłybokaje razumieńnie imaviernaści kantrastuje z tym, što było ŭ rymskim śviecie, a taksama ŭ niekatorych jaho susiedziaŭ», — havorycca ŭ daśledavańni.
Čytajcie jašče:
Nobieleŭski łaŭreat pa ekanomicy — adzin z hałoŭnych chejtaraŭ kryptavalut. Voś jaho 12 samych mocnych cytat
Navošta ŭvohule patrebnyja virusy? Bieź ich nas mahło b nie być
Jak pačyścić telehram-boty, kab nie zastałosia nijakich śladoŭ VIDEA
