15 raniej nie znajomych maładych ludziej sabralisia ŭ adnym miescy, kab paspaborničać u viedach dy znajści siabroŭ-adnadumcaŭ. U 2015 hodzie heta hučyć trochi dziŭna.
«Zaraz źjavilisia sacyjalnyja sietki. Ludzi nie vychodziać časta na vulicu, u kaviarni. Heta nie tak časta, jak było navat piać hod tamu. Treba ludziej vyvodzić», — tłumačyć adzin z arhanizataraŭ Aleś Śnieh.
«U nas u Biełarusi brakuje takich rečaŭ, kab ludzi sustrakalisia, znajomilisia i ŭsio heta adbyvałasia pa-biełarusku. Padručnikaŭ chapaje, dziaržava nie zabaraniaje razmaŭlać pa-biełarusku — ale niama z kim», — dadaje jon.
Kamandy pad nazvami «Narmalnaja kamanda», «Łuchta» i «Dzieciuki» (nazvy prydumlali samastojna) raśsielisia za susiednimi stałami. Pieršaje zadańnie im było prostym: zapościć fota ŭ sacsietku. Chto nabiare bolej łajkaŭ — atrymaje bolej bałaŭ.
Dalej ža pryjšłosia adkłaści smartfony. «Varta» praduhledžvaje spabornictvy ŭ viedach biez dapamohi Google.
Pieršy raŭnd nahadvaŭ telehulniu «Jeopardy!» i jaje rasijski anałah «Svoja ihra». Na ekranie tablica z tem i ŭzroŭniaŭ składanaści — kamanda abiraje temu i składanaść pytańnia, za pravilny adkaz bały adpaviedna składanaści.
Druhi raŭnd — taksama pytańni, ale ŭ roznych formach. Spačatku ŭsim kamandam adnačasova vusnyja pytańni, zatym supolnaje adhadvańnie pierson pa fota ich pomnikaŭ, paśla pierakład z ruskaj na biełaruskuju na chutkaść siarod čalcoŭ kamandy, potym tłumačeńnie paniatkaŭ biez słoŭ…
Farmat hulni naradziŭsia ŭ praceśsie padrychtoŭki da «Biełarusam być modna», zhadvaje suarhanizatar «Varta» Julija Kałodkina: «My chacieli niejak źmianić našu kancepcyju, a atrymałasia «Varta». Ale pieršy prajekt taksama zastajecca i kali ŭsio atrymajecca, to praz paru tydniaŭ my pabačymsia na nastupnaj viečarynie».
U «Varta», hetkich intelektualna-adukacyjnych hulniach była nacyjanalnaja razynka.
Treba było viedać, naprykład, chto ŭpieršyniu vykarystaŭ u mastackaj litaratury słova «chmaračos», jaki biełaruski horad druhim atrymaŭ Mahdeburhskaje prava ci jakuju kryłatuju frazu adzin hurt uziaŭ u jakaści nazvy pieśni, a druhi — i pieśni, i albomu.
Jašče adnoj admietnaj rysaj hulni hulni było toje, što pobač sa zvyčajnymi chłopcami i dziaŭčynami hulali viadomyja maładyja biełarusy — muzyki Źmicier Afanasienka (Amaroka) i Uładzimir Lankievič (TonqiXod) dy paet Vital Ryžkoŭ.
«Kali ty ich zvyčajna bačyš na scenie, ty nie možaš da ich padyści i parazmaŭlać, a tut jany pobač, vy ŭ adnoj kamandzie i na adnym uzroŭni», — tłumačyć Julija abaviazkovuju prysutnaść zorak na hulni.
Ich talenty asabliva spatrebilisia ŭ trecim raŭndzie hulni, kali hulcy atrymali zadańnie pieraahučyć videa. Kamandam treba było pa čarzie raspavieści historyi svajho pieršaha dnia pa-biełarusku, sakrety vyžyvańnia ŭ ekanamičny kryzis dy zaklikać kuplać biełaruskaje, pakul na fonie išoŭ rekłamny amierykanskich tannych brytvaŭ.
«Kali tabie zadajuć składanaje pytańnie, kali na ciabie hladzić mo tryccać čałaviek, ad ciabie čakajuć čahości… Heta troški biantežyć, kazyča niervy, — pryznajecca zdavałasia by zvykły da ŭvahi publiki Uładzimir Lankievič. — Nie znaju, jak zorkaj pabyć, ale azart ja adčuŭ. Zdajecca, «Varta» varta praciahvać».
Arhanizatary źbirajucca ładzić hulni «Varta» ŭ siaredniem raz na miesiac.
Za abnaŭleńniami možna sačyć UKantakcie i na Facebook. Na nastupnych hulniach farmat nie źmienicca, ale buduć novyja zorki. Pieršy najbolš vierahodny hość nastupnaj hulni — paet Valaryna Kustava.
«Navat kali čałaviek baicca z kim paznajomicca albo pačać razmaŭlać pa-biełarusku, tut jon heta zmoža, — abiacaje Aleś Śnieh. — Rychtavacca varta da taho, što budzie piekła, budzie horača i viesieła».
***
Pa pytańniach arhanizacyi i padtrymki «Varta» źviartajciesia na adras [email protected].
