Падаецца, што ў цяперашнім атачэнні Лукашэнкі нарэшце з’явіліся адэкватныя людзі, і не толькі з’явіліся, але і рэальна паўплывалі (і прынамсі пакуль штопа-ранейшаму ўплываюць) на фармаванне сцэнарыю, па якім праходзіць цяперашняя выбарчая кампанія ў Беларусі.
Чацвёртая па ліку прэзідэнцкая выбарчая кампанія ў Беларусі паціху набліжаецца да свайго лагічнага канца. Пасля мінулых выходных, на якіх адбыліся тэле- і радыёдэбаты кандыдатаў (у якіх цалкам прагназавана ўзялі ўдзел толькі апазіцыйныя кандыдаты ў прэзідэнты), пачаўся яе заключны этап, падчас якога большасць насельніцтва Беларусі ўжо зможа даведвацца пра погляды апазіцыйных кандыдатаў не інакш, як толькі ў інтэрпрэтацыі праўладных прапагандыстаў.
Гэтая выбарчая кампанія для Беларусі не зусім стандартная, і не толькі таму, што адбываецца ў іншай у параўнанні з ранейшымі міжнароднай сітуацыі. Галоўнае — што
на дадзеных выбарах улады ўпершыню ў гісторыі перайграюць апазіцыю, абапіраючыся не толькі на сілавыя метады, але і на пісьменную з пункту гледжання стратэгіі і тактыкі пабудову выбарчай кампаніі.Падаецца, што ў цяперашнім атачэнні Лукашэнкі нарэшце з’явіліся адэкватныя людзі, і не толькі з’явіліся, але і рэальна паўплывалі (і прынамсі пакуль што
Абсалютна відавочна, што галоўнай апорай, на якой грунтуецца ўвесь сённяшні праўладны выбарчы сцэнарый, з’яўляецца адсутнасць у шэрагах апазіцыі адзінства. Захаванню такога становішча ўлада ўвесь час непрыхавана спрыяла. Сведчыць пра гэта вельмі многае: і поўная свабода пры зборы кандыдатамі подпісаў, і нечуваны лібералізм звычайна вельмі прыдзірлівага Цэнтрвыбаркама пры іх праверцы, і пазнейшае заплюшчванне вачэй тым жа Цэнтрвыбаркамам на многія рэчы,
Пагражаць пагражалі, але ж у выніку так нікога з дыстанцыі і не знялі. Прытым пакінулі на ёй (хоць мелі поўную магчымасць зняць) не
Ці былі ў апазіцыі шанцы разбурыць старанна распрацаваны ўладамі сцэнарый, перахапіць у іх ініцыятыву? На маю думку, да нядаўняга часу яшчэ былі.Уяўляю, які быў бы эфект, калі б 29 лістапада апазіцыйныя кандыдаты ў прэзідэнты Міхалевіч і Рымашэўскі, прадставіўшы ўласныя погляды на развіццё краіны і завяршаючы свае выступленні, у апошнія хвіліны свайго маналогу выказалі б думку, што рэалізацыя ўсіх добрых намераў магчымая адно пасля змены цяперашняй улады, змяніць жа яе можна толькі супольнымі сіламі, і дзеля таго, параіўшыся з іншымі апазіцыйнымі кандыдатамі, яны здымаюць сваю кандыдатуру на карысць кандыдата… (прозвішча можна паставіць любое) і надалей будуць працаваць у ягонай камандзе. А ў наступныя дні каб гэтак сама зрабілі і яшчэ 6 прэтэндэнтаў. Калі б у выніку гэтым адзіным кандыдатам аказаўся Уладзімір Някляеў, то атрымалася б яшчэ эфектней, бо менавіта яму паводле лёсавання выпадала завяршаць серыю тэлевыступаў, і ён мог бы гэта зрабіць ужо ў якасці адзінага кандыдата.
На другі ж дзень усе разам кандыдаты з’явіліся б на «тэледэбаты», на якіх атрымалі б упэўненую і цалкам заканамерную, а не выпадковую маральную перамогу, бо дзейнічалі б як адзіная каманда, а не як гурт непрыязных адзін да аднаго людзей, якія толькі таму стрымліваюцца ад узаемных нападак, што іх часова яднае агульная нянавісць да двух прысутных у студыі самазадаволеных, развязных і амаральных тыпаў з дзяржаўнага тэлебачання.
Вядома,
нельга казаць, што аб’яднанне апазіцыйных кандыдатаў на этапе тэлевыступаў і дэбатаў немінуча прывяло б апазіцыю да перамогі, бо адсутнасць адзінства ў яе шэрагах — толькі адна, хоць і самая балючая з усіх, праблема. Аднак у любым выпадку гэта быў бы моцны і нестандартны крок.Прынамсі кожны з грамадзян Беларусі, хто глядзеў бы хоць адно выступленне, даведаўся б, хто цяпер персанальна сімвалізуе апазіцыю і за каго трэба галасаваць, калі ты супраць дзейнай улады. Галоўнае ж — уладам давялося б спешна ўносіць сур’ёзныя змены ў так старанна папярэдне распрацаваны сцэнарый выбараў, дапускаючы пры гэтым непазбежныя памылкі, з якіх можна было б скарыстацца, каб развіць дасягнуты поспех.
Але пра гэта можна ўжо казаць толькі ў прошлым часе. Цяпер маем тое, што маем.
Сімптаматычна, што,
нягледзячы на няўдалыя для яе тэледэбаты, улада аніякай нервовасці пакуль што не праяўляе, пра што сведчыць хоць бы амаль бесперашкоднае прывядзенне 6 снежня ў цэнтры Мінска даволі шматлюднага (па сучасных беларускіх мерках) перадвыбарнага мерапрыемства Уладзіміра Някляева, як і іншых падобных акцый.Бо прайграла ўлада (і тое дзякуючы выключна прафнепрыдатнасці сваіх тэлелёкаеў) толькі адну бітву, але ж за вынік усёй вайны ёй пакуль што перажываць не даводзіцца, бо ў цэлым усё
Нам жа ў такіх умовах застаецца толькі чакаць вечара 19 снежня і, нягледзячы ні на што, выходзіць на Плошчу. Пакуль абсалютна незразумела, будзе яна адна ці некалькі і ці будзе ўвогуле, што на ёй (іх) давядзецца абараняць, чыё прозвішча (ці мо адразу дзевяць?) скандаваць, да заклікаў каго з лідараў прыслухоўвацца як да «прабеларускіх», а чые прынцыпова ігнараваць як «прарасійскія». Амаль што няма сумневаў толькі ў адным —
рашэнне ўзяць удзел у сёлетняй Плошчы для многіх, як і пяць ды дзесяць гадоў таму, зноў будзе дыктавацца адно толькі імкненнем захаваць самапавагу, але не надзеяй штосьці змяніць.Як бы нам ні хацелася, кажучы словамі аднаго з сёлетніх кандыдатаў, каб ужо сёння «збылося ўсё, пра што мы марылі».
