Як беларусы Вільні святкавалі Дзень Волі ШМАТ ФОТА
Сёлета споўнілася 105 гадоў са дня абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі. Сёння, 25 сакавіка, беларусы па ўсім свеце адзначаюць Дзень Волі. Вось як гэта было ў Вільні.
25.03.2023 / 18:36
Святочныя мерапрыемствы сёння распачаліся ў Вільні з цырымоніі ўзняцця каля Сейма нацыянальнага сцяга Беларусі — у гонар Дня Волі і міжнароднага Дня Салідарнасці з Беларуссю.
Пасля беларусы наведалі на Росах могілкі асветнікаў, братоў Антона і Івана Луцкевічаў, якія стаялі ля вытокаў БНР.
З прамовай там выступіла даследчыца беларускіх вязняў ГУЛАГа Валерыя Чарнаморцава.
Валерыя Чарнаморцава
«Гэта кенатаф, самі молкі тут пустыя, калі хто не ведае, — правяла яна кароткую лекцыю для прысутных. — Іван Луцкевіч пахаваны ў Закапанэ, магіла там ёсць, я там была, але, на жаль, помніка не стаіць. Антон Луцкевіч загінуў у ГУЛАГу. Яны фактычна заснавальнікі ўсяго беларускага руху з пачатку дваццатага стагоддзя. Без іх удзелу, волі, працы, харызмы нават не было б сёння гэтага дня.
Другой Устаўной граматай абвяшчалася стварэнне Беларускай Народнай Рэспублікі, але яшчэ не было незалежнасці. Атрымалася сітуацыя, што Менск і Вільня, падчас Першай сусветнай вайны, былі падзелены фронтам. Паміж 9 сакавіка і 25 сакавіка фронт перасунуўся. З’явілася магчымасць у Віленскага беларускага камітэта даслаць сваю дэлегацыю ў Менск на чале з Іванам і Антонам Луцкевічамі. Яны сталі пераконваць менскую Раду БНР у тым, што трэба абвесціць незалежнасць.
Сабраўся 24 сакавіка ўвечары сход, цэлую ноч Луцкевічы пераконвалі іх прыняць лёсавызначальнае для Беларусі рашэнне. З першымі промнямі сонца адбылося галасаванне, дзе пераважная большасць прагаласавала за незалежнасць. Хтосьці ўсклікнуў, што ўзыходзіць сонца свабоды.
Волі да незалежнасці сёння 105 гадоў. Яе мы сёння і адзначаем. Гэтыя людзі паклалі ўсё сваё жыццё на аднаўленне незалежнасці. І цяпер тое ж самае робяць людзі, якія сядзяць у турмах, якія змагаюцца на ўкраінскім фронце. Усе па меры сваіх сілаў мы набліжаем гэтую незалежнасць. Дзе б мы не былі: Жыве Беларусь!»
«Жыве вечна!» — адгукнуліся беларусы.
Пасля ў капліцы ўшанавалі памяць пахаваных беларускіх паўстанцаў 1863—1864 гадоў і праспявалі гімн «Пагоня».
Ад Росаў да Лукішскай плошчы беларусы паўдзельнічалі ў аўтапрабегу з бчб-сцягамі. Сабралася каля 30 машын.
На Лукішскай плошчы адбыўся мітынг. На ім сабралася каля 350 чалавек.
Падчас мітынгу, па ініцыятыве «Двары Вільні», дзеці і дарослыя малявалі крэйдамі вялікі бчб-сцяг.
На мітынгу з прамовай выступіў дэпутат Сейма Літвы Эмануэліс Зінгерыс.
Ён пракаментаваў «Нашай Ніве» законапраект, які павінен прыпыніць прыём заяў аб атрыманні літоўскага грамадзянства ад расіян і беларусаў, а таксама ўскладняе атрыманне ВНЖ не па гуманітарных прычынах. Законапраект быў прыняты літоўскім Сеймам у першым чытанні.
Эмануэліс Зінгерыс
«Я не разумею, хто сказаў, што закон прыняты? Гэта былі толькі першыя слуханні. У дэмакратыі прыняцце закона — гэта доўгі працэс. Несумненна, у нас ёсць праблема, як высветліць, хто з'яўляецца лаяльным да Еўрасаюза. Я разумею, што на год адкласці атрыманне грамадзянства, — гэта значыць яшчэ раз праверыць. Але мы можам гэта зрабіць іншымі спосабамі.
Дарэчы, не вельмі этычна ў адной прапанове, пасля коскі, указваць і беларусаў, і расіян. Вельмі шмат беларусаў, якія змагаюцца на баку Украіны, гэтыя людзі ратуюць прыстойнасць і душу беларускага народа.
Супраціў беларусаў больш відаць для ўсяго свету. У расіян мы бачым абсалютна разбітае становішча цудоўных рускіх дэмакратаў, якія фактычна разгромленыя апрычнікамі Пуціна.
Закон у нашым парламенце будзе выпраўлены, ён не будзе мець ніякага негатыўнага стаўлення да вас».
Таксама з прамовамі падчас мітынгу выступілі кіраўніца цэнтра «Дапамога» Наталля Калегава, галоўная рэдактарка «Хартыя-97» Наталля Радзіна.
Святочны мітынг завяршыўся спевамі і воклічам «Жыве Беларусь!».
Чытайце таксама:
«Мы ўмеем рабіць немагчымае», — Святлана Ціханоўская звярнулася да беларусаў з нагоды Дня Волі